Οι πανελλήνιες εξετάσεις ξεκίνησαν και η αγωνία των μαθητών έχει χτυπήσει κόκκινο. Οι πανελλήνιες αποτελούν μια ιδιαίτερα απαιτητική και αγχωτική διαδικασία. Οι μαθητές προσδοκούν ένα αποτέλεσμα αντάξιο των κόπων και της προσπάθειας που έχουν καταβάλει όλη την χρονιά. Αισθάνονται πως από τις εξετάσεις αυτές κρίνεται ολόκληρο το μέλλον τους και πως καλούνται να πάρουν αποφάσεις, που θα τους ακολουθούν για μια ζωή. Ταυτόχρονα, οι εξετάσεις συμπίπτουν με μια σημαντική περίοδο της ζωής τους, τη μετάβαση από την εφηβική ηλικία στην ενήλικη ζωή, κατά την οποία λαμβάνουν χώρα εντάσεις και εσωτερικές συγκρούσεις, υπάρχει δε, επιθυμία για αυτονόμηση (αλλά και φόβος και αγωνία ταυτόχρονα), προβληματισμοί γύρω από τις σχέσεις με το άλλο φύλο και ένα γενικότερο αίσθημα αστάθειας και ανασφάλειας. Οι έντονες αυτές δυσκολίες που παρουσιάζει η συγκεκριμένη ηλικιακή φάση, σε συνδυασμό με τις υπερβολικές απαιτήσεις των πανελλαδικών εξετάσεων προκαλούν στους μαθητές έντονο άγχος.
Είναι σημαντικό όμως να ξεχωρίσουμε το ‘’φυσιολογικό’’ από το παθολογικό-δυσπροσαρμοστικό άγχος. Το πρώτο μας κρατά σε εγρήγορση, ενισχύει την συγκέντρωση και οργάνωση πληροφοριών και βελτιώνει την απόδοση μας, ενώ το δεύτερο μπορεί να οδηγήσει σε διανοητικό μπλοκάρισμα, σε ψυχοσωματικά συμπτώματα (ναυτία, πονοκέφαλο, ταχυκαρδία, κλπ), σε πτώση της αυτοπεποίθησης και σε αρνητικές σκέψεις, με τελικό αποτέλεσμα την μείωση της επίδοσης.
Πώς μπορούν οι γονείς λοιπόν να μετριάσουν το άγχος των παιδιών τους και να τα στηρίξουν αποτελεσματικά κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου;
Ο ρόλος σας είναι ιδιαίτερα κρίσιμος κατά την περίοδο των πανελληνίων εξετάσεων. Είναι σημαντικό να είστε ουσιαστικά διαθέσιμοικαι να προσφέρετε συναισθηματική στήριξη στα παιδιά σας μέσω της στοργής, της υπομονής και της κατανόησης. Δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να μεταδίδετε τις δικές σας επιθυμίες και το δικό σας άγχος στα παιδιά σας. Οι γονείς , από έντονη ανησυχία για το μέλλον των παιδιών τους, πολλές φορές ακόμα και άθελά τους, δημιουργούν πιεστικά υψηλές προσδοκίες. Για κάποιους γονείς, η επιτυχία στις εξετάσεις είναι μια αυτό-επιβεβαίωση ότι τα κατάφεραν καλά στο μεγάλωμα των παιδιών τους. Πολλοί θεωρούν πως η επιτυχής εισαγωγή των παιδιών τους στο πανεπιστήμιο αποτελεί τον μοναδικό τρόπο για να εξασφαλίσουν ένα καλό μέλλον. Άλλοι πάλι περιμένουν μέσα από τις επιδόσεις των παιδιών τους να καλύψουν δικές τους προσωπικές αποτυχίες και αδυναμίες. Ο φόβος ότι μπορεί να μην φανούν αντάξιοι αυτών των προσδοκιών, ότι θα αποτύχουν και στο τέλος θα απογοητεύσουν τους γονείς τους, δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη ένταση και άγχος στους μαθητές. Μην υποτιμάτε τα συναισθήματά τους. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να μιλούν και να εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους ελεύθερα και διαβεβαιώστε τα πως είστε πάντα δίπλα τους σε ότι και αν χρειαστούν. Είναι επίσης σημαντικό να θυμάστε πως τα παιδιά έχουν και άλλες ανάγκες πέρα από το διάβασμα. Προτρέψτε τα να συνεχίσουν να αφιερώνουν τον ελεύθερο χρόνο τους σε δραστηριότητες που τα ευχαριστούν και τα χαλαρώνουν. Η ισορροπία ανάμεσα στον ελεύθερο χρόνο και στο διάβασμα αποτελεί προϋπόθεση για μια καλή απόδοση.Στην περίπτωση που παρατηρήσετε πως το άγχος που βιώνει το παιδί σας είναι τόσο έντονο ώστε να επηρεάζει την ικανότητα του να ανταποκρίνεται στις καθημερινές του δραστηριότητες, απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ο οποίος θα μπορέσει να σας καθοδηγήσει, προς την καλύτερη αντιμετώπιση της κατάστασης.
Και στην περίπτωση που τα πράγματα δεν πάνε καλά;
Είναι πολύ σημαντικό να τονίσετε στα παιδιά σας πως οι εξετάσεις δεν αξιολογούν συνολικά έναν άνθρωπο αλλά ορισμένες μόνο δεξιότητες του και πως μια ενδεχόμενη αποτυχία σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει την αγάπη σας και την εικόνα σας για εκείνα. Εξηγήστε τους πως θα στενοχωρηθείτε, όχι επειδή σας απογοήτευσαν, αλλά επειδή δεν ανταμείφτηκαν οι κόποι τους. Είναι σημαντικό να λειτουργείτεεμψυχωτικά και υποστηρικτικά. Αποφύγετε τις συγκρίσεις με αλλά παιδιά, μεγαλύτερα αδέλφια ή με δικές σας επιτυχίες, το μόνο που θα καταφέρετε, είναι να αισθάνονται ακόμα πιο άσχημα, σε μια ενδεχόμενη κακή επίδοση τους στις εξετάσεις και ειδικά στην περίπτωση που οι γύρω τους πετυχαίνουν τους στόχους τους. Οι έφηβοι συνήθως, συνδέουν την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, με την αρχή της ανεξαρτητοποίησης και στην περίπτωση εκείνη που δεν τα καταφέρουν, νιώθουν πως έχουν μείνει πίσω, ενώ οι υπόλοιποι προχωρούν, νιώθουν μειονεκτικά και αισθάνονται πως έχουν χαθεί τα όνειρα τους. Καθησυχάστε τους πως θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες ακόμα, για να δοκιμαστούν και να πετύχουν τους μελλοντικούς του στόχους. Η ζωή δεν σταματάει μπροστά σε μια αποτυχία στις εξετάσεις .
Ανεξάρτητα από το τελικό αποτέλεσμα, η περίοδος των πανελληνίων εξετάσεων είναι μια σημαντική εμπειρία μέσα από την οποία οι μαθητές μπορούν να αποκομίσουν πολλά οφέλη. Δοκιμάζουν τα όρια τους, γνωρίζουν καλύτερα τον εαυτό τους, αποκτούν γνώσεις και εξελίσσονται. Η περίοδος αυτή είναι επίσης μια καλή ευκαιρία και για εσάς τους γονείς να διδάξετε στα παιδιά σας πως να ανταποκρίνονται θετικά σε δύσκολες και αγχωτικές καταστάσεις που θα προκύπτουν στο μέλλον, να βλέπουν τις αποτυχίες ως ευκαιρία για να εξελίσσονται, να μαθαίνουν από τα λάθη τους και το σημαντικότερο από όλα, να μην φοβούνται και κάθε φορά που πέφτουννα σηκώνονται και να προσπαθούν ξανά .
