Αποκαΐδια…

Γράφει ο Δημήτρης Μασούρης

«Το δάσος, που λαχτάριζες,

ώσπου να το περάσεις

τώρα να το ξεχάσεις,

διαβάτη αποσπερνέ»

Μιλτ. Μαλακάσης

Ητανε λένε κάποτε ένα δάσος πυκνό απροσπέραστο, καταπράσινο, γεμάτο σκίνα και πεύκα, κουτσουπιές και σπαραγγιές, όμοιο με κείνο στα παραμύθια της κοκκινοσκουφίτσας, που διαβάζαμε όταν είμαστε σχολιαρόπαιδα στο Δημοτικό. Και χώριζε το δάσος αυτό η πλατιά λεωφόρος Μαραθώνος ανάμεσα στην περιοχή του Ν. Βουτζά και του Ματιού, τριάντα χιλιόμετρα από την Αθήνα. Και ήτανε το δάσος αυτό τόσο όμορφο, που σταματούσες να το βλέπεις και να το χαίρεσαι. Ήταν καύχημα των περαστικών, ανασασμός των μαραθωνοδρόμων και θαυμασμός των τουριστών, που επισκέπτονταν τον τύμβο. Σε καθήλωνε η παρουσία του.

– Μα, έχει τέτοια ωραία τοπία η Ελλάδα; έλεγαν οι επισκέπτες του χώρου. Και είναι αυτός ο χώρος έλεγαν ο ίδιος με εκείνον, που πέρασε ο Φειδιππίδης φέροντας την είδηση της νίκης στους Αθηναίους; Γεμάτος πεύκα και τότε, θυμάρια και αλιφασκές, λουμινιές και κουτσουπιές. Έτσι μας έλεγε ο πατέρας μας ο Ολυμπιονίκης Στάμος.

Άλλοτε ο αέρας άφηνε άνοιγμα χωρίζοντας τα δέντρα και έδινε ζωή. Ήταν αέρας της φωνής της Πεντέλης, που περνούσε ανάμεσα στα πεύκα κι άκουγες τη φλογέρα του τσοπάνη. Τώρα είναι αποκαΐδια το τοπίο, που σου χαρακώνει την καρδιά. Τώρα η ανάσα σου πνίγεται μέσα στην ερημιά και την καμένη αποκρουστική οσμή των δέντρων· θλίβεσαι, όταν το βλέπεις. Αλλά δεν είναι το δάσος μόνο, δεν είναι τα δέντρα που κάηκαν. Είναι ο κόσμος, που χάθηκε με τον πιο φρικτό τρόπο που τον θεωρούσες νερώνεια ρωμαϊκή εκδίκηση. Φριχτό! Άνθρωποι χάθηκαν. Παγιδευμένοι στα όρια της αναζήτησης σωτηρίας έπεσαν θύματα στο καμίνι του Βάαλ, που απαιτούσε να καλύψει το τεράστιο στόμα του με ανθρωποθυσίες. Ό,τι πιο φοβερό μπορεί να φανταστεί ο άνθρωπος. Αυτό δε μπορεί να χωρέσει στη λογική των ανθρώπων – μια εκατόμβη ανθρώπων παγιδευμένη στις φλόγες, μοιρολογάει το παράπονο του χαμού τους το δάσος. Κρεματόρειος χαμός. Άνθρωποι, όλοι είδατε τι πάθαμε; Δεν εφαρμόσατε σαν πολιτισμένοι αμέσως ένα σχέδιο σωτηρίας μας. Και όμως είχατε χρόνο. Ποτέ δεν είχατε σχέδιο σωτηρίας. Δικαίωση γυρεύουμε. Και τα καμένα κλαδιά δικαίωση κραυγάζουν. Καθυστερούμε σε όλα!

Έτσι χάνεται πολύτιμος χρόνος. Πού είναι η πρόνοια; Έρχεται χειμώνας. Ένα περιστατικό από τον πτερωτό κόσμο του δάσους μπορεί να μας διδάξει. Μια βδομάδα πριν συμβεί το ολέθριο θανατηφόρο περιστατικό της φωτιάς που τον τρέμει ο λογισμός, ένας αρουραίος φάνηκε απογευματινή ώρα να τρέχει πάνω στο τεντωμένο μαύρο χοντρό καλώδιο του ηλεκτρικού ρεύματος βιαστικά έχοντας στο μουσούδι του από κάτω ένα αυγό. Από ποιον ορνιθώνα άραγε να το είχε αρπάξει; Πολλά πουλιά φάνηκαν και ιδιαίτερα δεκαοχτούρες στις βεράντες να αναζητούν νερό και τροφή. Ως και ένας κορυδαλλός ένα περήφανο όμορφο πουλί έφτασε, αφήνοντας τιτιβισμούς, σκαλεύοντας με τα πόδια του τη γη και αναζητώντας τροφή. Αν αυτό δεν είναι πρόνοια της πανίδας του δάσους, τι πρέπει να είναι;

Εμείς δεν τα βλέπουμε αυτά; Καμία προοικονομία δεν έχουμε, γιατί συνηθίσαμε να μην έχουμε. Πήγε ποτέ ένας σκίουρος στη φωλιά του άλλου σκίουρου να πάρει κανένα καρύδι ή κανένα ξερό σύκο ή μύγδαλο ή κουκουνάρι ή ελιά από τα δέντρα της περιοχής; Οι άνθρωποι συνηθίζουμε στο δανεισμό, χωρίς πρόνοια ανταπόδοσης. Και όταν σκεφτούμε την υποχρέωσή μας γονατίζουμε το συνάνθρωπό μας με το μαχαίρι στο λαιμό να του πάρουμε και την ανάσα του. Γινόμαστε χειρότεροι και από τους άρπαγες αετούς, εξυπηρετώντας άμεσες δικές μας ανάγκες. Υπολογίζουμε στην προστασία μας και την ασφάλειά μας που δίνουμε στον λαϊκό κορβανά θεωρητικά, ενώ στην πράξη είμαστε παρασάγγες μακριά ξημερωμένοι χωρίς ασφάλεια. Και ένα άλλο παράδειγμα. Είδατε ποτέ σκαντζόχοιρο φορτωμένο πάνω στα αγκάθια του ρώγες σταφυλιών; Γιατί τις κουβαλάει;

Εμείς οι έχοντες πρόνοια, για τα ζώα αυτά της πυρκαγιάς δεν έχουμε. Έστω και αν είμαστε ζωόφιλοι. Καμία ταγίστρα ή ποτίστρα μέσα στα καμένα δάση; Και ας είμαστε και θηρευτές φίλοι των πλούσιων θηραμάτων. Τίποτα δε θα διδαχτούμε; Αυτά τα ζώα που άλλα χάθηκαν μπροστά στη δύναμη της φωτιάς ή που ξέφυγαν τώρα δε θα τα προστατεύσει κανείς; Αλεπούδες, σκαντζόχοιροι, κουνάβια, χελώνες, λαγοί, φίδια κ.λπ. όσα βρέθηκαν στα αποκαΐδια αυτά που επέζησαν στο στρόβιλο της φωτιάς τι θα απογίνουν; Αλλά και μερικά σκυλιά αδέσποτα ή γάτες που τα άφησαν στο δάσος οι ζωόφιλοι κατ’ επίφαση προστάτες τους τριγυρίζουν στους δρόμους. Και το ενδιαφέρον μας στράφηκε τώρα στην υλοτομία. Αλλά οι κορμοί των δέντρων είναι προστασία του λαού στις πλημμύρες. Πώς βγαίνουν αποφάσεις γρήγορης υλοτόμησης και η κοπή πεύκων σηκώνει καμένο νέφος; Η ρεματιά που περνάει κοντά στην Αγία Βαρβάρα (Ν. Βουτζάς) δεν πρέπει να υλοτομηθεί. Και όμως γέμισε ο λόφος κορμούς με δέντρα, λες και περίμεναν οι υλοτόμοι τη μεγάλη στιγμή. Έπειτα και η ρεματιά εκείνη που περνάει κοντά στη Σπύρου Λούη στην Αγία Μαρίνα Νέας Μάκρης μπορεί να κρατήσει τα νερά από το γυμνό βουνό;

Η φύση πλάστηκε για να τη χαρεί ο άνθρωπος και πρέπει, είναι απαραίτητο, αυτός να τη φροντίζει. Η φύση ξέρει πού βαδίζει. Έχει τα μυστικά της. Και κάθε επέμβαση του ανθρώπου προς αυτήν, αν εκείνος δε γνωρίζει τα μυστικά της, έχει ως αποτέλεσμα την παταγώδη αποτυχία. Αλλά φτάνουν πια οι αποτυχίες και ας έλθουμε σε θεογνωσία. Πρέπει να έρθουμε σε μια ολόδικη κριτική -όχι επιπολαιότητες- ο καιρός που περνάμε δεν τις σηκώνει. Χρειαζόμαστε να συνετιστούμε με τη σοβαρότητα. Άμεσα να γίνει αναδάσωση και πλουτισμός της πανίδας στο υπάρχον δάσος με πουλιά, που εκεί επιχωρίαζαν. Όχι με γεράκια ξένα προς το χώρο! Αυτά είναι πάντα επικίνδυνα.