Γράφει ο Φώτης Αλεξόπουλος
Οικονοµολόγος, μέλος του ΙΝΚΑ/Γενική Οµοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος
Η πολιτική σκηνή των τελευταίων ετών µοιάζει περισσότερο µε έναν καµβά όπου τα χρώµατα έχουν αρχίσει να αναµειγνύονται, χάνοντας τη σαφήνεια και τη ζωντάνια τους.
Οι παραδοσιακοί ιδεολογικοί διαχωρισµοί ανάµεσα στην Αριστερά και ∆εξιά, στον Σοσιαλισµό και τον Φιλελευθερισµό, µοιάζουν πια να απέχουν «ένα τσιγάρο δρόµο», όπως λέει ο λαός. Ο αποχρωµατισµός των πολιτικών κοµµάτων δεν είναι πια µια θεωρητική υπόθεση είναι το νέο πολιτικό µας τοπίο.
Οι σύγχρονες µεταλλάξεις και µεταγραφές πολιτικών προσώπων, που άλλοτε θα θεωρούνταν ασύµβατες, δείχνουν ότι τα κόµµατα έχουν χάσει την ιδεολογική τους πυξίδα. Σήµερα, ένας πολιτικός µπορεί να µετακινηθεί από τον σοσιαλδηµοκρατικό χώρο σε έναν φιλελεύθερο σχηµατισµό χωρίς ιδιαίτερο κόστος, ενώ ένας φιλελεύθερος µπορεί να υπερασπίζεται κρατικιστικές πολιτικές µε το επιχείρηµα της «κοινωνικής συνοχής».
Αυτή η σύγκλιση δεν είναι τυχαία. Η πολιτική έχει µετατραπεί περισσότερο σε διαχείριση παρά σε όραµα. Οι αποφάσεις λαµβάνονται µε γνώµονα την επικοινωνία, την εικόνα και τη διατήρηση ισορροπιών, όχι την ιδεολογική συνέπεια. Οι κοµµατικές ταυτότητες έχουν αντικατασταθεί από στρατηγικές επιβίωσης.
Από τη µια πλευρά, θα µπορούσε να υποστηριχθεί ότι αυτή η εξέλιξη είναι θετική: δείχνει ωριµότητα, αποµάκρυνση από τα άκρα και προσαρµογή στις ανάγκες µιας παγκοσµιοποιηµένης, διασυνδεδεµένης κοινωνίας. Από την άλλη, όµως, δηµιουργεί µια βαθιά κρίση αντιπροσώπευσης.
Όταν όλα τα κόµµατα µοιάζουν, πώς µπορεί ο πολίτης να βρει εκείνον που πραγµατικά εκφράζει τις αξίες του;
Η απώλεια χρώµατος δεν αφορά µόνο τα κόµµατα, αλλά και τη δηµοκρατία. Η πολιτική χάνει το πάθος, τη διαφωνία, τη σύγκρουση ιδεών που τη θρέφει. Μένει µια γκρίζα οµοιοµορφία, ένα «κέντρο» χωρίς ταυτότητα.
Και όσο οι διαφορές σβήνουν, τόσο οι πολίτες αποµακρύνονται, απογοητευµένοι και αδιάφοροι.
Ίσως, λοιπόν, να ήρθε η ώρα να ξαναθυµηθούµε ότι τα χρώµατα στην πολιτική δεν είναι απλώς σύµβολα ή σηµαίες. Είναι αξίες, οράµατα, τρόποι να βλέπουµε τον κόσµο. Ο αποχρωµατισµός µπορεί να βολεύει τη διαχείριση, αλλά δεν εµπνέει την αλλαγή. Και µια κοινωνία χωρίς πολιτικά χρώµατα, κινδυνεύει να γίνει µια κοινωνία χωρίς πολιτική ψυχή.
