Αγαπητοί αναγνώστες, συγχωρήστε την απουσία μου από τη στήλη την περασμένη εβδομάδα. Φαντάζομαι, ωστόσο, ότι θα βρήκατε εξαιρετικά ενδιαφέροντα τα όσα αναφέρθηκαν από την πλευρά των συμβούλων που στηρίζουν τη διοίκηση του δημάρχου Γιώργου Πατούλη, στην επιστολή που φιλοξενήθηκε στον χώρο αυτό. Ταυτόχρονα, δόθηκε και σ’ εμένα ο κατάλληλος χρόνος για να κάνω την αυτοκριτική μου, όπως σοφά με συμβούλεψαν οι υπογράφοντες την επιστολή αυτή.
Καταρχήν, όντως αναρωτήθηκα τι έχω πετύχει εγώ επαγγελματικά στη ζωή μου, για να τολμώ να θέτω ερωτήματα ανάλογα με αυτά που έθεσα στο επίμαχο άρθρο της 11ης Ιουλίου; Το σκέφθηκα από εδώ, το σκέφθηκα από εκεί, αλλά τελικά κατέληξα ότι -με βάση και τα φτωχά προσόντα μου- δεν τα έχω πάει κι άσχημα. Πριν συμπληρώσω τα 40 χρόνια μου, ο εκδότης της ΑΜΑΡΥΣΙΑΣ με τίμησε αναθέτοντάς μου καθήκοντα Διευθυντή Σύνταξης και, μάλιστα, σ΄ένα Μέσο με καταξιωμένο όνομα στα Βόρεια Προάστια, το οποίο μετρά χρόνια παρουσίας στα δρώμενα της περιοχής περισσότερα από την ηλικία μου. Τι άλλο από επαγγελματική καταξίωση θα μπορούσε να είναι για μένα μια τέτοια εξέλιξη;
Θα μου πείτε, τώρα, ως… κακόπιστοι που είστε, μα αυτή είναι καταξίωση; Είναι δυνατόν να θεωρώ τον εαυτό μου καταξιωμένο επαγγελματικά με αυτό το «πόθεν έσχες», που καταθέτω κάθε χρόνο στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου; Είναι δυνατόν να κάνω καλά τη δουλειά μου και να μην παίζει η φάτσα μου στα ΜΜΕ;
Έχετε δίκιο, με βάση τα τρέχοντα εμπορικά κριτήρια, με τα οποία αξιολογούνται οι πάντες και τα πάντα σε αυτόν τον τόπο, μάλλον είμαι αποτυχημένος. Και πάλι, όμως, δεν νιώθω άσχημα. Εδώ κορυφαίες μορφές της επιστήμης, του πολιτισμού, των γραμμάτων κ.ο.τ., διαβιούν ταπεινά κι είναι παντελώς άγνωστες στο ευρύ κοινό, μεταξύ του οποίου -την ίδια στιγμή- ελάχιστους θα βρείτε να μη γνωρίζουν την κατά τ’ άλλα συμπαθέστατη παρουσιάστρια του καιρού γνωστού τηλεοπτικού σταθμού…
Είναι σα να σας ακούω να μου αντιγυρίζετε, «και ποιος φταίει γι’ αυτό, αν όχι εσείς οι δημοσιογράφοι, που αναγάγετε σε είδηση το ασήμαντο και το φθηνό και την ίδια στιγμή προσπερνάτε το σημαντικό, γιατί δεν πουλάει;». Ας μη βιαζόμαστε να «πυροβολήσουμε τον πιανίστα», τουλάχιστον όχι πριν σκεφθούμε ποιοι του έχουν δώσει την παρτιτούρα που αναγκαστικά χρησιμοποιεί. Τι, ακριβώς, είναι οι δημοσιογράφοι, εάν όχι εργαζόμενοι που προσπαθούν να ζήσουν από τη δουλειά τους; Και, βέβαια, ανάμεσά τους υπάρχουν κι αυτοί που είναι… επιρρεπείς στις πιέσεις και τη διαπλοκή. Και, βέβαια, ανάμεσά τους θα βρούμε κάποιους που δεν διστάζουν μπροστά σε τίποτε, προκειμένου ν’ αποκτήσουν δόξα και χρήμα.
Αλλά πίσω από αυτήν τη σκοπίμως υπερ-προβαλλόμενη εικόνα, κρύβονται εκατοντάδες άλλοι δημοσιογράφοι, που εργάζονται κάτω από ιδιαίτερα σκληρές και πιεστικές συνθήκες, προκειμένου να φέρουν στα σπίτια σας, στα γραφεία σας, στις οθόνες των τηλεοράσεων ή των υπολογιστών σας, στο ραδιόφωνο του αυτοκινήτου σας τις ειδήσεις, τα σχόλια και τις απόψεις τους. Και την ίδια στιγμή παλεύουν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην προσωπική ηθική τους και στην «ηθική» που διαμορφώνεται σε αρκετά από τα σύγχρονα ΜΜΕ, τα οποία διαχειρίζονται άνθρωποι με ελάχιστη ή καμία σχέση με τη δημοσιογραφία.
Κι έρχομαι, αγαπητοί μου δημοτικοί σύμβουλοι, που ξιφουλκείτε εναντίον του άρθρου μου σε αυτό που με ρωτάτε, αν, δηλαδή, οι εφημερίδες που εργάσθηκα ή εργάζομαι στήριξαν διεφθαρμένους ή αποτυχημένους πολιτικούς και τι έκανα για να το καταγγείλω. Πρώτα απ’ όλα, θα με βοηθούσατε, εάν μου υποδεικνύατε το -κατά εσάς- απόλυτα αντικειμενικό κι ανεξάρτητο ΜΜΕ, ώστε να φροντίσω την επόμενη φορά ν’ αναζητήσω εκεί εργασία.
Εν συνεχεία να σας πω ότι -άσχετα με το τι έπραξα εγώ σε ανάλογες περιπτώσεις (μια μικρή έρευνα δεν θα σας έβλαπτε)- όντως ένας δημοσιογράφος μπορεί να υποχρεωθεί να εργασθεί και σε έντυπα που στηρίζουν συγκεκριμένους πολιτικούς ή συμφέροντα. Τι σημαίνει αυτό; Ότι απαραίτητα συμμετέχει σε αυτό το παιχνίδι; Κι αν η απάντηση είναι ναι, τότε τι μπορεί να υποθέσει κάποιος για εκείνους που σπεύδουν να δώσουν συνεντεύξεις και να προβληθούν από αυτά τα ΜΜΕ, που στηρίζουν τους αποτυχημένους και διεφθαρμένους πολιτικούς;
Φοβούμαι ότι οι ερωταποκρίσεις θα μπορούσαν να συνεχισθούν επ’ άπειρον και να οδηγήσουν σε πολύ δυσάρεστα συμπεράσματα. Ας κλείσουμε, λοιπόν, εδώ την κουβέντα, όχι για να κουκουλώσουμε το θέμα, αλλά γιατί η σιωπή βοηθά τον καθένα ν’ αναλογισθεί τις δικές του ευθύνες και τον δικό του ρόλο στις μικρές και μεγάλες ιστορίες της ζωής.
Το σίγουρο λάθος είναι ν’ αναζητούμε εξιλαστήρια θύματα, τα οποία θα θυσιάσουμε πρόθυμα, αφού πρώτα τα φορτώσουμε και με τις δικές μας αμαρτίες. Όπως, επίσης, είναι λάθος οι όποιες ευαισθησίες μας να εκδηλώνονται επιλεκτικά, όταν για παράδειγμα κάποιο δημοσίευμα δεν μας πλέκει εγκώμια και δεν μας εξυμνεί…
Κι επειδή, στην επιστολή των αγαπητών δημοτικών συμβούλων, ερωτώμαι και για το πότε εξέθεσα τον εαυτό μου στην κρίση των πολιτών, θα τους απαντήσω ότι αυτό το κάνω από τη στιγμή που δημοσιεύθηκε το πρώτο χειρόγραφό μου. Από τότε και κάθε μέρα, όπως όλοι οι δημοσιογράφοι, εκτίθεμαι καθημερινά στην κρίση των πολιτών. Είναι οι ίδιοι πολίτες που με βρίσκουν στο Δημοτικό Συμβούλιο για να μου σφίξουν το χέρι, να μου εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους, να προσθέσουν τις επισημάνσεις τους σε κάτι που έγραψα. Ουδέποτε, όμως, κανείς από αυτούς δεν μου ζήτησε να αυτολογοκριθώ ή -πολύ περισσότερο- ν’ ανακαλέσω και να συμμορφωθώ προς… τας υποδείξεις του.
Φαίνεται ότι αυτοί κατανοούν καλύτερα από κάποιους δημοτικούς συμβούλους τη φράση του Ιωάννη-Ιάκωβου Μάγερ, ότι «η δημοσίευσις είναι η ψυχή της Δικαιοσύνης».
Και κάτι ακόμη. Επειδή απέχω πολύ ακόμη από τη σύνταξη (ιδιαίτερα με τις αλλαγές που έγιναν και θα γίνουν στο ασφαλιστικό), με δεδομένο ότι θεωρώ τον εαυτό μου επαγγελματικά ολοκληρωμένο στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ και με την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσω ν’ απολαμβάνω της εμπιστοσύνης του εκδότη μου, μάλλον έχω να καλύψω πολλές συνεδριάσεις Δημοτικών Συμβουλίων και να παρακολουθήσω τις διαδρομές αρκετών δημάρχων. Και φοβούμαι ότι θα το κάνω και σε περιόδους που αρκετοί από τους σημερινούς πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής του τόπου θ’ αποτελούν μακρινή ανάμνηση. Για τούτο, συνιστώ σε όλους μας υπομονή και ψυχραιμία. Ο δρόμος είναι αντοχής, όχι ταχύτητας…
Θάνος Σταθόπουλος