Έχω μπροστά μου τα αποτελέσματα των εκλογών του ΣΥΤΕ της 24.2.2011 και προσπαθώ να καταλάβω πώς ψήφισαν οι συνάδελφοι. Στην αρχή αναζήτησα επιχειρήματα από τον χώρο της… μαχόμενης Πολιτικής: Εφόσον το σύνολο σχεδόν των εκλεγέντων συμβούλων του Συλλόγου εμφανίζεται να διαπνέεται από κεντροαριστερές ιδέες, συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι συνάδελφοι ψήφισαν προοδευτικά. Δηλαδή ψήφισαν υπέρ του εκσυγχρονισμού της Τράπεζας, της καθιέρωσης ορθολογικών κανόνων λειτουργίας της, της αξιοκρατίας, της διαφάνειας, ακόμη και υπέρ της ταξικής αλληλεγγύης και της σοσιαλιστικής κοινωνίας…
Κατόπιν αναζήτησα επιχειρήματα από τον χώρο της Ψυχολογίας: Το Εγώ χρησιμοποιεί διάφορες μεθόδους προκειμένου να ανταποκριθεί στην αποστολή του, δηλαδή να αποφύγει τον κίνδυνο, το άγχος, την οδύνη. Αυτοί οι μέθοδοι που ονομάζονται «αμυντικοί μηχανισμοί» οδηγούν στη συντήρηση και στο «βόλεμα». Με απλά λόγια οι συνάδελφοι ψήφισαν αυτούς που, κατά τη γνώμη τους, θα υπερασπιστούν καλύτερα τα κεκτημένα τους, δηλαδή ψήφισαν για το επιδοματάκι, τη θεσούλα, το αυτοκινητάκι, το εξοχικάκι, το ταξιδάκι, το φαντασιακό σκαφάκι… Και θα με ρωτήσετε θυμωμένα, αυτό είναι κακό; Όχι βέβαια, σύμφωνα με τις επιστήμες ψυχικής υγείας αποτελεί φυσιολογική ανθρώπινη αντίδραση. Αν υπάρχει κάτι κακό σ’ όλη αυτή την ιστορία, αυτό συνδέεται με το… ουσιαστικό υποκρισία. Δηλαδή να μεταμφιέζεις τους πραγματικούς ιδιοτελείς σκοπούς σου… σε αγώνες υπέρ βωμών και εστιών…
Τέλος, για να καταλάβω πώς ψήφισαν οι συνάδελφοι αναζήτησα επιχειρήματα από τον χώρο της πολιτικής θεωρίας και ειδικότερα εκείνης του μαρξισμού και της διαλεκτικής. Δηλαδή για να καταλάβω τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς -εκλογικής επί του προκειμένου- των συναδέλφων, έπρεπε να αναλύσω προηγουμένως το κοινωνικό – οικονομικό – εργασιακό περιβάλλον της Τράπεζας, που προσδιορίζει σύμφωνα με τη μαρξιστική θεωρία αυτή τη συμπεριφορά. Στο πλαίσιο λοιπόν της συστημικής ανάλυσης, παραθέτω τις παρακάτω υποθέσεις – προκλήσεις για τον τρόπο λειτουργίας και αναπαραγωγής του συστήματος: «Τράπεζα της Ελλάδος».
Το νομικό καθεστώς της Τράπεζας της Ελλάδος
Η Τράπεζα της Ελλάδος είναι μια «sui generis» επιχείρηση, καθόσον δεν είναι ΔΕΚΟ, δεν υπάγεται στον δημόσιο, αλλά ούτε και στον ιδιωτικό τομέα, αν και εμφανίζεται με χαρακτηριστικά του τελευταίου (ΝΠΙΔ, το συνδικαλιστικό όργανο των υπαλλήλων της ανήκει στην ΟΤΟΕ και οι μετοχές της είναι διαπραγματεύσιμες στο Χρηματιστήριο). Ίσως η επιλογή αυτής της ασαφούς νομικής προσωπικότητας, με στοιχεία και από τους τρεις παραπάνω τύπους επιχειρήσεων, να ήταν προϊόν των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών και ιδιοτελών βλέψεων των «κτητόρων» της διαχρονικά.
