Κάθε μερικές δεκαετίες αυτός ο τόπος, αν δεν πρόκειται για ξένες αρνητικές επιρροές, κατασκευάζει δικά του μικρά και μεγάλα αδιέξοδα. Όπως το εκκρεμές που ταλαντεύεται και δεν σταματά στο κέντρο του βάρους του, αλλά «επιμένει» να πιάνει τα δύο άκρα, το ίδιο και η κοινωνία μας.
– Πότε περνάει δε κάποιου είδους ακμή, δόξα αν προτιμάτε, π.χ. Ολυμπιακοί Αγώνες 2004 και πότε περιέρχεται σε ραγδαία κοινωνικό-οικονομική παρακμιακή πορεία, π.χ. η βύθιση της χώρας και του λαού σε αστρικό χρέος και συνεπώς μη διαχειρίσιμο κατά πως λένε οι εγχώριοι και ξένοι οικονομολόγοι.
– Τώρα με τη χώρα και τους πολίτες να ψαχνόμαστε αγωνιωδώς να βρούμε τι ήταν αυτό το κακό βοτάνι που μας μέθυσε και μας έσπρωξε στη μαζική κραιπάλη, πολιτικοί, οικονομολόγοι, δημοσιογράφοι και παντογνώστες αμπελοφυλοσοφούντες ψάχνουν να βρουν τη ρίζα του κακού που μας έσπρωξε στον ποταμό Αχέροντα. Στην πραγματικότητα, η απάντηση είναι πολύ απλή και μπορεί να συνοψισθεί σε λίγα λόγια. Οι ρίζες της τραγικής κατάστασης που βιώνει η χώρα μας πρέπει άμεσα να αναζητηθούν στην πνευματική παρακμή και τον γενικευμένο αμοραλισμό που φτάσαμε ως λαός. (Υπάρχουν και άλλοι, π.χ. Λατινική Αμερική, αν αυτό είναι παρήγορο). Μέσα σε τρεις δεκαετίες επήλθε απότομη (ραγδαία) έκπτωση αξιών και ως συνέπεια περιφρόνηση των θεσμών, καταστρατήγηση των νόμων, κουτοπόνηρος ωφελιμισμός. Για να είμαστε όμως κοινωνιολογικά ακριβοδίκαιοι, οι θεσμοί ενός λαού και εν προκειμένου του δικού μας του νεοελληνικού, από την ανασύσταση του κράτους ποτέ δεν ήταν σε ανεκτά επίπεδα δυτικού τύπου. Για τα τελευταία 190 χρόνια, πολλές φορές η χώρα μας βρέθηκε μπροστά από πολύ πιο δύσκολες καταστάσεις και μεγάλα αδιέξοδα. Έστω με μεγάλη καθυστέρηση, τελικά τα κατάφερε. Σε κάθε περίπτωση, εντέλει πρυτάνευσε η λογική και προπαντός η αναγνώριση και η αποδοχή τους, όποια και αν ήταν αυτά. Δεν μπορείς να διορθώσεις το στρεβλό, το σάπιο αν πρώτα δεν αναγνωρίσεις την ύπαρξή του. Αν πρώτα δεν κοιτάξεις στον καθρέφτη για τις δικές σου ευθύνες και παραλείψεις.
– Μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα κομψό να πάρουμε την περίπτωση του άρρωστου στον ψυχίατρο ο οποίος ψάχνει να βρει θεραπεία στο πρόβλημά του, αλλά επιμένει να αποκρύπτει τα συμπτώματα.
– Ο γιατρός τον ακούει υπομονετικά και προσπαθεί να του δώσει να καταλάβει ότι υπάρχει πραγματικό πρόβλημα που χρειάζεται συστηματική αντιμετώπιση. Ο ασθενής δέχεται τη διάγνωση. Ο γιατρός το λέει με ικανοποίηση ότι πετύχαμε τη μισή θεραπεία από τώρα.
– Εκείνος έκπληκτος ρωτάει το γιατρό. Μα πώς; Εγώ δεν νιώθω καμία διαφορά. Γιατρός: άκου να δεις, η μισή θεραπεία για την περίπτωσή σου είναι ότι τώρα έχεις αποκτήσει επίγνωση για την αρρώστιά σου.
– Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι η Ελλάδα έχει μεγάλο πρόβλημα δημοσιονομικής τάξης και απαιτούνται ριζικές μεταρρυθμίσεις. Για περισσότερα από δύο χρόνια οι πολιτικοί μας δεν θέλησαν να αναγνωρίσουν το πρόβλημα. Υπέγραψαν δύο Μνημόνια υποσχόμενοι ότι θα τηρηθούν οι όροι, θα εφαρμοστούν οι κανόνες, αλλά και πάλι ελάχιστα έγιναν, πράγμα που οδήγησε τις Βρυξέλες να δηλώνουν ότι οι Έλληνες δεν μπορούν (ή δεν θέλουν) να μεταρρυθμιστούν. Δεν έχουν επίγνωση στο πρόβλημά τους.
– Πράγματι η Τρόικα μας επέβαλε σκληρά μέτρα άγριας λιτότητας. Τώρα μιλάμε για εθνική αξιοπρέπεια και καλά κάνουμε. Η αξιοπρέπεια όμως, από μόνη της λίγα μπορεί να μας προσφέρει. Η αξιοπρέπεια μαζί, ή χωρίς λεονταρισμούς, δεν πουλιέται και δεν αγοράζεται. Γι’ αυτό είναι τελείως απίθανο οι δανειστές μας να αγοράσουν αξιοπρέπεια. Φρόνιμο και συνετό θα ήταν οι πολιτικοί μας και το σύστημα να μην υπερχρεώσουν τους Έλληνες και τα αγέννητα παιδιά που θα έρθουν.
Γιώργος Σταυράκης