«Μηδέν άγαν» έλεγαν οιαρχαίοι ημών πρόγονοι και εμείς οι νεώτεροι το μετατρέψαμε σε «αεί άγαν». Ξοδεύαμε περισσότερα από όσα κερδίζαμε και θέλαμε τα πάντα, ασχέτως αν μας ήταν αντικειμενικά δυνατό, ακόμη και αν μας ήταν αναγκαίο. Κυριάρχησε μια πρωτοφανής βουλιμία. Πέσαμε στην παγίδα που κάποιοι μας έστησαν, με πιστωτικές κάρτες να τις μοιράζουν στο δρόμο, νομίζοντας ότι βρήκαμε θησαυρό, τις χρησιμοποιούσαμε αφειδώς ως εάν δεν θα χρειαζόταν ποτέ να τις εξοφλήσουμε. Μας χορηγούσαν δάνεια αβέρτα κάθε είδους, ακόμη και διακοποδάνεια. Και ξαφνικά ξυπνήσαμε δέσμιοι της επιπολαιότητάς μας, καταχρεωμένοι, ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τα χρέη μας.
Γράφει ο Νίκος Αναγνωστάτος
Φταίμε εμείς οι πολίτες; Ασφαλώς φταίμε, όσο φταίει και ένα παιδί που το φορτώνουν με παιχνίδια κάθε είδους και αξίας, χωρίς να μπορεί να τα χαρεί, μη ξέροντας με ποιο να πρωτοπαίξει. Έτσι και εμείς οι μεγάλοι δεν αποφύγαμε την δυνατότητα που μας έδωσαν να ξοδεύουμε, πέσαμε στην παγίδα και τώρα … διαμαρτυρόμαστε!
Το μεγάλο πρόβλημα όμως, δεν είναι τι κάναμε εμείς τα μεγάλα παιδιά, οι πολίτες, αλλά τι έκαναν οι κυβερνώντες που υπερδανείστηκαν, οι οποίοι εξ αντικειμένου δεν πέφτουν σε τέτοιες παγίδες, αλλά για κάποιους λόγους που θα χρειαστεί ψυχανάλυση για να ερμηνευτεί, εξεταστική των πραγμάτων επιτροπή, το λένε στην πολιτική γλώσσα, εκτός και αν αφεθεί η ιστορία να δώσει τις απαντήσεις.
Η αμαρτία αυτή ξεκίνησε και φούντωσε την δεκαετία του 80, για δήθεν κοινωνικούς λόγους και αναγκαστικά συνεχίστηκε στη συνέχεια, αφού θα έπρεπε να πληρωθούν τα δάνεια με άλλα δάνεια και ήταν αδύνατο να περικόψουν τις άλογες παροχές και αυξήσεις μισθών που είχαν λαϊκίστικα χορηγηθεί. Ήταν η δεκαετία κατά την οποία το κέρδος των επιχειρήσεων θεωρήθηκε κοινωνικό έγκλημα και η πρωτογενής παραγωγή συρρικνώθηκε στο 5% του ΑΕΠ από το 30% με 35% και έτσι εισάγουμε από λεμόνια μέχρι κρέατα και τόσα άλλα τα οποία παράγαμε εδώ.
Η κοινωνική πολιτική για να έχει αξία και ουσιαστικό αντίκρισμα, απαγορεύεται να γίνεται με δανεικά, διότι πρώτον υπερχρεώνει τη χώρα, με τις συνέπειες που τις ζούμε τώρα στο πετσί μας και δεύτερο τροφοδοτεί τον πληθωρισμό, που αποσβήνει την όποια αύξηση των αποδοχών. Οι αρχιτέκτονες αυτής της πολιτικής, γνωρίζουν ασφαλώς το γεγονός ότι ο απλός πολίτης δεν δύναται να κάνει τέτοιες οικονομικές αναλύσεις και τον ικανοποιεί υποκριτικά η εύνοια των πολιτών.
Ο υγιής δανεισμός είναι μόνο εκείνος που προορίζεται για επενδύσεις, από τις οποίες θα προκύψουν κέρδη για την αποπληρωμή του δανείου αφ’ ενός και την ενίσχυση του πλούτου της χώρας αφ΄ εταίρου. Το όριο του 3% δημοσιονομικού ελλείμματος που … επιτρέπει η Ε.Ε. στα κράτη μέλη, είναι ακόμη μια μικρή αλλά σταθερή παγίδα, διότι η κάλυψή του γίνεται αναπόφευκτα με άλλο δανεισμό και έτσι το δημόσιο χρέος θα αυξάνεται σταθερά. Αυτό είναι ένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι λεγόμενες «αγορές», για να κερδοσκοπούν και να χειραγωγούν κράτη και οικονομίες.
