Διακεκριμένες αρχαίες Ελληνίδες
Θα αρχίσω την αναφορά μου στις αρχαίες Ελληνίδες από τη Θεανώ, αυτήν την σπουδαία και χαρισματική φυσιογνωμία. Ήταν η σύζυγος του Πυθαγόρα με τον οποίον ήλθε σε γάμο στη Σάμο. Γεννήθηκε στον Κρότωνα. Κόρη του ιατρού Βροντίνου και της Δεινώς. Μαθήτρια και ένθερμη οπαδός του Πυθαγόρα, εδίδαξε στις Πυθαγόρειες σχολές Σάμου και Κρότωνος. Ήταν η ψυχή της “Θεωρίας των αριθμών” που έπαιξαν πρωτεύοντα και καίριο ρόλο στην Πυθαγόρεια διδασκαλία. Σ’ αυτήν την αρχαία Ελληνίδα αποδίδεται η Πυθαγόρεια άποψη της «Χρυσής Τομής».
Υπήρξε η διασημότερη γυναίκα Κοσμολόγος. Η πρώτη που διατύπωσε τη θεωρία ότι το Σύμπαν είναι κατασκευασμένο σύμφωνα με μαθηματικές σχέσεις σε απλές αναλογίες. Εδίδασκε ότι το Σύμπαν αποτελείται από 10 ομόκεντρες σφαίρες που αντιστοιχούσαν από μια στη Σελήνη και τον Ήλιο, από μια στους 5 πλανήτες (Κρόνο, Δία, Άρη, Αφροδίτη και Ερμή), η 8η σφαίρα ανήκε στη Γη, η 9η σφαίρα ανήκε στην Αντιγή – Αντιχθόνα, ενώ η 10η στους αστέρες. Υποστήριξε ότι ο Ήλιος, η Σελήνη και οι 5 πλανήτες κινούνται σε ομοιόμορφη τροχιά γύρω από ένα Κεντρικό Πυρ και ότι οι αποστάσεις ανάμεσα στις ομόκεντρες σφαίρες ευρίσκονται στην ίδια αριθμητική αναλογία με τα διαστήματα της μουσικής κλίμακας.
Η Κοσμοθεωρία της Θεανώς αποτέλεσε τη βάση της Πυθαγόρειας Κοσμολογίας. Μετέπειτα εμπλουτίστηκε από τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Πτολεμαίο και αποτέλεσε τη βάση της Φυσικής Κοσμολογίας κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα!
Μετά τον θάνατο του Πυθαγόρα τον διαδέχθηκε εκείνη ως επικεφαλής της διασκορπισμένης πλέον κοινότητος. Με τη βοήθεια των θυγατέρων της (της Δαμώς, της Μυίας και της Αριγνώτης) διέδωσε το επιστημονικό και φιλοσοφικό Πυθαγόρειο σύστημα σ’ όλη την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Η Θεανώ έγραψε βιβλιογραφία του Πυθαγόρα, η οποία δυστυχώς χάθηκε. Με τον Πυθαγόρα απέκτησε εκτός από τις θυγατέρες και δυο υιούς, τον Τηλαύγη και τον Μνήσαρχο.
Δαμώ – Βιτάλη και Μυία (6ος – 5ος π.Χ. αιώνας)
Η Δαμώ δίδαξε τα Πυθαγόρεια Δόγματα στη Σχολή του Κρότωνος. Μετά την διάλυση της Σχολής, η Δαμώ, στην οποία ο Πυθαγόρας είχε εμπιστευθεί τα γραπτά του έργα, με τη ρητή εντολή «μηδενί εκτός οικίας παραδιδόνας», για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα τήρησε την επιθυμία του πατρός της. Αργότερα όμως δημοσίευσε μόνον τη Γεωμετρική Διδασκαλία του Πυθαγόρα με τη βοήθεια των Φιλόλαου και Θυμαρίδα. Η έκδοση αυτή είχε τον τίτλο «Η προς Πυθαγόρα Ιστορία». Ήταν μια Γεωμετρία ανωτέρου επιπέδου.
Η κατασκευή του Κύβου οφειλόταν στη Δαμώ! Παρ’ όλο που τα έργα αυτά θα μπορούσαν να της αποφέρουν πολλά χρήματα, αυτή αρνήθηκε να τα πωλήσει διότι «πενίαν και τας του πατρός επισκάψας νόμιζε χρυσώ τιμιωτέρας η ήμεν και ταύτα γυνά», τόσο τίμια γυναίκα ήταν. Παντρεύτηκε εν Αθήναις κάποιον Πυθαγόρειο και απέκτησε κόρη την Βιτάλη, η οποία διακρίθηκε επίσης ως μαθηματικός. Σ’ αυτήν η Δαμώ εμπιστεύθηκε τα έργα του Πυθαγόρα.
Στη Δαμώ αποδίδεται το θεώρημα των σχημάτων «το κάλλιστον σφαίραν είναι των στερεών των δι’ επιπέδων κύκλον».
Η Μυία, η Μυρία, σύζυγος του Μίλωνος του Κροτωνιάτου, εδίδαξε στη σχολή του Κρότωνος. Ήταν γεωμέτρης, της αποδίδεται η επινόηση «της τρίτης κεστηκυίας μεσότητος», δηλαδή της αναλογίας.
Σπουδαίες γυναίκες, πάνσοφες, με σημαντικό έργο.