Editorial – Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης
Το περίφημο «επιτελικό κράτος» δεν αποδείχθηκε και η καλύτερη επιλογή διακυβέρνησης από τον πρωθυπουργό, ο οποίος, σύμφωνα με τα πολιτικά ρεπορτάζ, δείχνει να αναθεωρεί και να εμπλέκει περισσότερο τους υπουργούς του στις τελικές αποφάσεις. Η υπόθεση των παρακολουθήσεων αποτέλεσε, όπως φαίνεται, το τελειωτικό χτύπημα σε αυτή την ιδέα, μένει να δούμε αν θα έχει επιπτώσεις και στην πολιτική πορεία του Κυριάκου Μητσοτάκη, καθώς οι κάλπες ολοένα και ζυγώνουν. Ο λαός θα κρίνει και πέραν τούτου ουδέν.
Όμως, σε ό,τι μας αφορά περισσότερο εδώ στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ, η ιδέα του «επιτελικού κράτους» φάνηκε από την αρχή ασύμβατη με τον θεσμό της Αυτοδιοίκησης. Ένας θεσμός που είναι χτισμένος με τη φιλοσοφία της αποκέντρωσης της κρατικής διοίκησης, καθώς είναι ό,τι κοντινότερο στον πολίτη και την καθημερινότητά του, αλλά και προσιδιάζει, μέσω των Περιφερειακών και ειδικά των Δημοτικών Συμβουλίων, στην ιδέα της άμεσης δημοκρατίας: Με έντονη τη συμμετοχή/πρόσβαση/διαλεκτική των πολιτών και των τοπικών φορέων και συλλογικοτήτων στις λήψεις των αποφάσεων.
Δυστυχώς, η παραδοσιακή κομματικοποίηση της ιδέας αυτής και η ευθεία, σχεδόν «υποτελής», υπαγωγή των αυτοδιοικητικών Αρχών σε κομματικά στρατόπεδα, σε συνδυασμό με την «επιτελική» προσέγγιση της κυβέρνησης, όχι μόνο άφησε στάσιμη την Αυτοδιοίκηση, αλλά μάλλον την πισωγύρισε. Περισσότερο «επιτελική» απόφαση από τον «νόμο Θεοδωρικάκου», δεν πρέπει να έχει βιώσει ο θεσμός, άλλωστε.
Ωστόσο, μαζί με τη διαφαινόμενη αναθεώρηση του πρωθυπουργού, μάλλον και οι θεσμικοί «θεματοφύλακες» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν αρχίσει να θορυβούνται. Δεν εξηγείται αλλιώς η αγωνία, αλλά και ο εμφανής εκνευρισμός από τον «γαλάζιο» πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας Δημήτρη Παπαστεργίου κατά το πρώτο «μετα-καλοκαιρινό» Δ.Σ. της Ένωσης.
Όποιος διαβάσει το ρεπορτάζ της σελίδας 15 μπορεί άνετα να διαπιστώσει τη δυσφορία του προέδρου της ΚΕΔΕ για μια σειρά σημαντικών ζητημάτων που αφορούν στην ομαλή λειτουργία, αλλά και βιωσιμότητα, των Δήμων, είτε λόγω έλλειψης ανταπόκρισης από την κεντρική εξουσία, είτε γραφειοκρατίας, είτε του συνδυασμού τους. Και ειδικά με την ενεργειακή κρίση να προοιωνίζεται ιδιαίτερα δύσκολες, ου μην και σκληρές, καταστάσεις στους Δήμους (αλλά και ολόκληρη την κοινωνία), τα πράγματα ζόρισαν. Και οι κομματικές αγκυλώσεις δείχνουν, επιτέλους, να περνούν σε δεύτερη μοίρα. Φυσικά, θα περιμέναμε από τον εκάστοτε πρόεδρο της ΚΕΔΕ να διατυπώνει τους προβληματισμούς και την κριτική εγκαίρως και όχι μόνο όταν τα πράγματα ζορίζουν.
Για παράδειγμα, η πρώτη του δήλωση μετά την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να επεκτείνει το ολοήμερο σχολείο έως τις 17:30 ήταν να σπεύσει να «χαιρετίσει» την εξέλιξη, με μια μικρή, τυπική, αναφορά στο θέμα των αναγκών σε πόρους και προσωπικό που δημιουργεί στους ΟΤΑ. Μόλις 15 ημέρες μετά, στο Δ.Σ. της ΚΕΔΕ, επανέλαβε μεν τον «χαιρετισμό» του στην απόφαση της Νίκης Κεραμέως, όμως αυτή τη φορά είχε πολύ μικρότερη έκταση, καθώς στη συνέχεια «απασφάλισε», καθώς ο χρόνος τρέχει και το πρώτο «κουδούνι» θα χτυπήσει τη Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου, ασκώντας σφοδρή κριτική στις καθυστερήσεις και την έλλειψη ανταπόκρισης στην αγωνία των Δήμων από τους καθ’ ύλην αρμόδιους.
Αντί επιλόγου, κλείνουμε με την παρακάτω ενδεικτική φράση του προέδρου της ΚΕΔΕ, από την ίδια συνεδρίαση: «Θέλω να πω ότι αν τελικά δεν αγαπήσει η όποια κυβέρνηση λίγο περισσότερο την Αυτοδιοίκηση, σε λίγα χρόνια δεν θα υπάρχει κανένας σοβαρός άνθρωπος να ασχοληθεί με τα κοινά. Αυτό πρέπει να μας προβληματίσει». Κάλλιο αργά παρά ποτέ; Ουδέν άλλο σχόλιο…