«Ομιλείτε Ελληνικά;» Αυτός ήταν ο τίτλος του εκπαιδευτικού τηλεπαιχνιδιού που παρουσίαζε από το 1986 το 1989 η Λιάνα Κανέλλη στην ΕΡΤ και το οποίο αναβίωσε το 2002 και πάλι στην κρατική τηλεόραση με τα ηνία της παρουσίασης να αναλαμβάνει η Μαρία Χούκλη. Τι κρίμα που η ΕΡΤ δεν διατήρησε στο αρχείο της αυτό το τηλεπαιχνίδι και δεν μπορούν να το δουν οι νεότερες γενιές…
Ο γράφων ανήκει στην κατηγορία εκείνων των λίγο παλαιότερων που μεγάλωσαν μαθαίνοντας πως η μικρή οθόνη (το «χαζοκούτι» όπως το έλεγαν περιπαικτικά οι παλαιότεροι) μπορούσε να αποτελέσει βοήθημα ακόμα και για τη σωστή εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. Πρόκειται για μια γενιά που μεγάλωσε σε έναν κόσμο αναλογικό και ενηλικιώθηκε σε έναν κόσμο ψηφιακό. Σε μια γενιά που έμαθε να αναζητά καινούργιες λέξεις σε λεξικά έγκριτων γλωσσολόγων και όχι στην ευκολία του YouTube στην οποία καταφεύγουν σήμερα τα παιδιά μας.
Δαιδαλώδης αλλά και άκρως ενδιαφέρουσα η διαδικασία μάθησης της ελληνικής γλώσσας. Ίσως γι’ αυτόν τον λόγο ο νέος υπερυπολογιστής που σκοπεύει να δημιουργήσει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης να έχει τον τίτλο «Δαίδαλος».
Τι ακριβώς θα είναι ο «Δαίδαλος»; Πρόκειται για ένα πρότυπο δημόσιο γλωσσικό μοντέλο που δημιουργεί το εν λόγω Υπουργείο σε συνεργασία με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τρία ερευνητικά ινστιτούτα προκειμένου η AI (Τεχνητή Νοημοσύνη) να μάθει …σωστά ελληνικά!
Για να γίνει αυτό, το ελληνικό γλωσσικό μοντέλο πρέπει να τροφοδοτηθεί με όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες. Υπολογίζεται ότι ένα καλό γλωσσικό μοντέλο χρειάζεται να «ταϊστεί» με 15 δισ. λέξεις, ενώ δυνητικά 200.000 τίτλοι βιβλίων θα συνιστούσαν ένα ικανοποιητικό θησαυροφυλάκιο γλωσσικών πόρων.
Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε ότι με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης της τάξης των 41,9 εκατ. ευρώ, η χώρα μας πρόκειται να αποκτήσει αυτόν τον υπερυπολογιστή με το μυθολογικό όνομα «Δαίδαλος» προκειμένου να αποτελέσει τον πυρήνα για την ανάπτυξη του εγχώριου οικοσυστήματος Τεχνητής Νοημοσύνης.
Κι επειδή ένα από τα προαπαιτούμενα προκειμένου μια χώρα να λάβει τη σχετική χρηματοδότηση είναι να διαθέτει πολύ μεγάλη τεχνολογική ισχύ, η κυβέρνηση σκοπεύει να δημιουργήσει το άτυπο σπίτι της Ελληνικής Τεχνητής Νοημοσύνης στο τεχνολογικό πάρκο του Λαυρίου μέσα στον επόμενο χρόνο.
Η στήλη έχει αναφερθεί και στο παρελθόν στα θετικά και τα αρνητικά που επιφέρει στη ζωή μας η νέα πραγματικότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η σχετική συζήτηση είναι πράγματι… δαιδαλώδης και δεν σκοπεύει να επανέλθει επί του παρόντος.
Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι με τον «Δαίδαλο» θα μάθουμε σωστά ελληνικά – ή τουλάχιστον δεν θα ξεχάσουμε τα ελληνικά που ήδη γνωρίζουμε.
Το ερώτημα όμως είναι: πώς θα αγοραστούν τα δεδομένα που θα χρησιμοποιεί ο υπερυπολογιστής; Εάν προκύψουν ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ποιος και με ποιο τρόπο θα αποζημιώσει τους δημιουργούς των περιεχομένων που θα χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία του «Δαίδαλου»;
Δεν αποκλείεται, επίσης, να προκύψει μια νέα διαμάχη («beef» το λέει στην καθομιλουμένη η νέα γενιά)» με τα δυο αντιμαχόμενα στρατόπεδα να είναι η AI (Τεχνητή Νοημοσύνη) και το GDPR (Προσωπικά Δεδομένα).
Ποιος θα επικρατήσει; Δαιδαλώδες ερώτημα σε μια λαβυρινθώδη εποχή…
