Editorial – Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης
Tο «γύρισμα» της 3ης δεκαετίας του 21ου αιώνα μπορεί πολύ εύκολα να χαρακτηριστεί το χειρότερο για την ανθρωπότητα μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αν και «προπομπός» του ήταν η 2η δεκαετία, με την οικονομική κρίση να ταλανίζει μεγάλο μέρος του πλανήτη και να «γονατίζει» τη χώρα μας και καταστάσεις όπως τα capital control ή τα συσσίτια να «σοκάρουν» μια κοινωνία που δεν πίστευε ποτέ ότι θα μπορούσε να τις ζήσει, τα χειρότερα έμελλε να είναι μπροστά.
Tο 2020 ξεκίνησε με την πανδημία του κορωνοϊού, το παγκόσμιο ψυχολογικό, κοινωνικό και οικονομικό σοκ των lockdown, των εκατομμυρίων νεκρών και των δραματικών στιγμών στα νοσοκομεία ανά τον πλανήτη.
Και εκεί που αρχίσαμε (και πάλι) να πιστεύουμε ότι πηγαίνουμε προς αποκατάσταση (λίγο ως πολύ) της περίφημης «κανονικότητας», έρχεται τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο οποίος, εκτός από την ανθρωπιστική κρίση που προκαλεί θλίψη και δάκρυα σε όλους μας, φέρνει τον πλανήτη στα όριά του. Εκτός από τις εύθραυστες ισορροπίες που φαίνεται να κρατούν τον 3ο Παγκόσμιο Πόλεμο (απίστευτο να το γράφω και να μην αποτελεί σενάριο αχαλίνωτης επιστημονικής φαντασίας) σε κάποια λογική απόσταση, οι οικονομικές συνέπειες δείχνουν να επαναφέρουν τον εφιάλτη της προηγούμενης δεκαετίας και μάλιστα ακόμη χειρότερο!
Αναμφίβολα οι ιστορικοί του μέλλοντος θα έχουν πολλή δουλειά και άπλετο υλικό για να καταγράψουν, αξιολογήσουν και αποτιμήσουν τις δραματικές αλλαγές που συντελούνται σε όλα τα επίπεδα και που τις συνολικές επιπτώσεις τους θα τις δούμε και θα βιώσουμε μακροπρόθεσμα.
Προσωπικά, θα ήθελα να σταθώ σε μια έκφανση που με ανησυχεί περισσότερο από όλα. Με το ξεκίνημα να γίνεται στο όνομα της υγειονομικής προστασίας μας, είναι εμφανές σε όλους μας ότι έχουμε περάσει στην εποχή των απαγορεύσεων, των πάσης φύσεως μέτρων, του κοινωνικού αυτοματισμού, της πόλωσης. Η μέση οδός, η συνεργασία, η κατανόηση, ο διάλογος, ο σεβασμός στην άλλη ή αντίθετη άποψη, η ανταλλαγή επιχειρημάτων, δείχνουν πλέον να μην αποτελούν επιλογές για τους κυβερνώντες σε πολλές χώρες του πλανήτη. Και πάντα με δικαιολογία το «καλό μας».
Και το πιο φοβερό είναι ότι από το 2020 και μετά, είτε μέσω πανδημίας είτε μέσω πολέμου, στο στόχαστρο έχουν μπει η Τέχνη και ο Αθλητισμός. Οι δύο πυλώνες, πνεύμα και σώμα, που βρίσκονται στη ζωή του πολιτισμένου ανθρώπου από τα πανάρχαια χρόνια με στόχο να «απαλύνουν», να καθιστούν ομορφότερη και πιο ολοκληρωμένη την παραμονή του σε αυτόν τον δύσκολο κόσμο. Είτε θα είναι «κλειστοί» λόγω πανδημίας, είτε «στρατευμένοι» και «πετσοκομμένοι» λόγω πολέμου.
Ο κόσμος, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, της αεροπορικής γρήγορης σύνδεσης, του internet και των social media, αντί να γίνεται ομορφότερος, τείνει να μετατραπεί σε ένα δυστοπικό, «κλειστοφοβικό» μέρος, όπου «ενοχοποιούνται» η διασκέδαση, η ψυχαγωγία, ο ελεύθερος χρόνος, η ανάπτυξη του πνεύματος. Και κυρίως η ελεύθερη έκφραση και αυτοδιάθεση. Με την κοινή γνώμη, που άλλοτε καθόριζε τις εξελίξεις, είτε με την ψήφο της είτε στους δρόμους, να έχει καταστεί απαθής θεατής των εξελίξεων, φθείροντας την «ουσία» της μέσα στη ρητορική μίσους των social media.
Υπάρχει λύση; Όχι, αν οι κυβερνώντες επιμένουν σε ένα μοτίβο που μόνο αδιέξοδα δημιουργεί, με τον λαό απέναντί τους και όχι σύμμαχο. Ναι, αν ο διάλογος και το αληθινό αίσθημα δημοκρατίας και δικαιοσύνης έχουν ακόμη θέση στα πολιτικά οράματα, δίχως να έχουν εκμαυλιστεί από το υπερκέρδος, την εξουσία, την ισχυρογνωμοσύνη, την άρνηση του λάθους, την έλλειψη αυτοκριτικής.
Προς το παρόν τα τελευταία δείχνουν να κερδίζουν. Κατά κράτος…
