Editorial – Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης
Ο μαραθώνιος και σε… δόσεις συνεδριακός τηλεδιάλογος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα. Την ίδια περίοδο κατά την οποία οι Δήμοι και Περιφέρειες της χώρας ψηφίζουν τους Προϋπολογισμούς και τα Τεχνικά Προγράμματά τους, σε μια πρωτοφανή κατάστασης «μεταξύ σφύρας και άκμονος». Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ελληνικής αυτοδιοίκησης που οι Δήμοι καλούνται να κουβαλήσουν πολλά καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη.
Από τη μια η διαχείριση της πανδημίας, με απαραίτητη την ενδυνάμωση της κοινωνικής τους πολιτικής, την εξεύρεση τρόπων ανακούφισης του εμπορικού κόσμου και των νοικοκυριών από τις οικονομικές επιπτώσεις, τη λειτουργία των Υπηρεσιών τους σε καθεστώς υγειονομικών περιορισμών (μειωμένοι υπάλληλοι, εξ αποστάσεως εξυπηρέτηση, τηλεργασία, διαρκής υγειονομική επιφυλακή για τους εργαζόμενους πρώτης γραμμής) και, πλέον, τη συμβολή τους στην προετοιμασία για τη διαδικασία του εμβολιασμού.
Από την άλλη, η ανάγκη για παραγωγή έργου, είτε σε επίπεδο υποδομών, είτε στον τομέα της εκπαίδευσης, του περιβάλλοντος, της πολεοδομίας και χωροταξίας, του αθλητισμού και του πολιτισμού, με παράλληλη ανάγκη αυξημένης ετοιμότητας των μηχανισμών Πολιτικής Προστασίας, με χρηματοδοτικούς πόρους, όμως, διαρκώς δυσανάλογους των αρμοδιοτήτων που έχουν επωμιστεί. Κι όλα αυτά, με τις δυσχέρειες που έχει προκαλέσει στην πολιτική λειτουργία τους αφενός η διεξαγωγή Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων με τηλεδιασκέψεις και δίχως την ενεργή συμμετοχή των τοπικών φορέων και πολιτών, αφετέρου τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η απλή αναλογική, αλλά και η παντοδυναμία των Οικονομικών Επιτροπών ως αντιστάθμισμα.
Υπό τις πρωτοφανείς αυτές συνθήκες, η αυτοδιοίκηση δείχνει να αντέχει την πίεση. Είτε με αντανακλαστικά αυτοσυντήρησης είτε με εμπλουτισμό των υπηρεσιών τους, θα έλεγε κανείς ότι δεν έχουν απογοητεύσει τους πολίτες, αντιθέτως για πολλούς εξ αυτών έχουν αποδειχθεί στήριγμα στους δύσκολους αυτούς καιρούς. Φυσικά δεν είναι όλα ρόδινα και σημειώνονται αρκετές δυσλειτουργίες ή καθυστερήσεις, ενώ υπάρχει πάντα και ο προβληματισμός για το γεγονός ότι υπό την κάλυψη της έκτακτης νομολογίας για την πανδημία, γίνεται κάποιες φορές κατάχρησή της.
Ωστόσο, η κεντρική εξουσία οφείλει -και ως ένα βαθμό δείχνει να το έχει κάνει- να αντιληφθεί πόσο κομβικός είναι ο ρόλος της αυτοδιοίκησης στην κοινωνική ισορροπία, την άμεση δημοκρατία και την ανάπτυξη των πόλεων.Το άμεσο μέλλον κρύβει πολλές προκλήσεις, ενώ η επόμενη ημέρα μετά την πανδημία θα παρουσιάσει και πολλές ευκαιρίες για «εκτόξευση» μέσα από έναν δοκιμασμένο, πλέον, σε συνθήκες «μάχης» αυτοδιοικητικό μηχανισμό. Με αγαστή συνεργασία Κράτους – Περιφερειών – Δήμων, ρεαλισμό και διάλογο, αυτό το crash test μπορεί, πράγματι, να αποδώσει καρπούς για τη χώρα μας.
