Βραδιές κινηματογράφου για το έτος 2009-2010 με τίτλο «Σινεμά και Υπαρξισμός» πραγματοποιεί η Ελληνική Ομάδα Υπαρξιακής Ψυχολογίας και η παράταξη ΕΝΩΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ.
Οι βραδιές ξεκίνησαν από τις 25 Νοεμβρίου και θα συνεχιστούν μέχρι τις 14 Απριλίου, κάθε Τετάρτη στις 19:00 στο Πνευματικό Κέντρο της Νέας Ερυθραίας (Λουκή Ακρίτα 4). Για δηλώσεις συμμετοχής, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν στο 210 6204794 (Ελένη Σοβατζή).
Τι είναι το «γίγνεσθαι»: Το «γίγνεσθαι», η Ελληνική Ομάδα Υπαρξιακής Ψυχολογίας, δημιουργήθηκε το 2004 με σκοπό τη μελέτη και εφαρμογή της Υπαρξιακής προσέγγισης στην Ψυχοθεραπεία και Συμβουλευτική. Ο σκοπός αυτός αναδύθηκε από την πεποίθηση ότι τα βασικά ερωτήματα που θέτει ο Υπαρξισμός είναι καίρια και καθοριστικά για τη ζωή μας.
Ο Υπαρξισμός εστιάζει στα βασικά δεδομένα της ανθρώπινης ύπαρξης:
– Ο κάθε άνθρωπος είναι μια μοναδική, ξεχωριστή, αναντικατάστατη
και ανεπανάληπτη οντότητα.
– Η ανθρώπινη ύπαρξη ενέχει παράδοξα και αντιφάσεις.
– Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος και ικανός να επιλέξει τη στάση του απέναντι στις δυνατότητες και τους περιορισμούς της ζωής.
– Η ελευθερία του κάθε ατόμου να δημιουργήσει τον εαυτό του συνεπάγεται την ευθύνη των επιλογών του.
– Η ευθύνη του αυτοπροσδιορισμού είναι αναπόφευκτη. Απαιτεί θέληση και θάρρος, διότι η κάθε επιλογή όχι μόνο καθορίζει τον άνθρωπο αλλά ενέχει και την απώλεια αυτών που δεν επέλεξε.
– Ακόμη και η αποφυγή θέσης είναι μία απόφαση, μία στάση που μαρτυρεί έλλειψη αυθεντικότητας και «κακή πίστη».
– Η ζωή δεν έχει εγγενές νόημα, οπότε κάθε ένας καλείται να νοηματοδοτήσει την ύπαρξή του και να πάρει θέση ακόμα και σε αυτό το δίλημμα.
– Η επίγνωση του θανάτου, όταν αντιμετωπίζεται με θάρρος, καθίσταται
μοχλός αλλαγής και διευκολύνει τη συνεχή και αυθεντική δημιουργία της ύπαρξης του κάθε ανθρώπου.
Η Υπαρξιακή Θεραπευτική Προσέγγιση πρεσβεύει ότι ο θεραπευτής:
– Δημιουργεί μια ισότιμη σχέση με τον θεραπευόμενο βασισμένη στον σεβασμό και την αυτονομία.
– Δεν χρησιμοποιεί δογματικές τεχνικές και θεωρίες. Άντ’ αυτού προτιμά
τη βαθύτερη, φαινομενολογική κατανόηση του κάθε ατόμου ως την μοναδική οντότητα που είναι.
– Πλησιάζει τον θεραπευόμενο με άμεσο και αυθεντικό τρόπο διατηρώντας μία ειλικρινή προσωπική στάση.
– Πιστεύει ότι δεν υπάρχουν έτοιμες απαντήσεις στα υπαρξιακά διλήμματα.
– Δίνει έμφαση στην σχέση του ατόμου με τους άλλους και στην θεραπευτική διαδικασία στο «εδώ και τώρα».
Δραστηριότητες του «γίγνεσθαι»:
– Εκπαίδευση στη θεωρία και πρακτική της Υπαρξιακής Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.
– Βιωματικά εργαστήρια για την επεξεργασία βασικών θεμάτων της υπαρξιακής θεώρησης.
– Ομάδες αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης.
– Εποπτεία σε εκπαιδευόμενους ατομικά και σε ομάδα, με έμφαση στην
υπαρξιακή προσέγγιση.
«Ο κινηματογράφος φιλοσοφεί;
Μπορεί δηλαδή ο κινηματογράφος να αποτελέσει μέσο φιλοσοφικής σκέψης και συζήτησης; Μπορούν αφηρημένες φιλοσοφικές ιδέες να δοθούν μέσω συγκεκριμένων εικόνων; Οι θεωρητικοί της κινηματογραφικής τέχνης διαφωνούν στο θέμα αυτό. Υποστηρίζουν, ότι η θέαση μιας ταινίας δεν μπορεί να διδάξει φιλοσοφία σε ένα θεατή που δεν την γνωρίζει ήδη και ότι μόνο, εφόσον κάποιος έχει μελετήσει φιλοσοφία, μπορεί να διακρίνει φιλοσοφικά θέματα μέσα σε ένα έργο. Λένε, επίσης, ότι οι φανταστικές ιστορίες του κινηματογράφου δεν μπορούν εύκολα να βρουν εφαρμογή στην πραγματική ζωή των ανθρώπων, δεν μπορούν να διδάξουν.
Πέρα όμως από την επιστημονική θεωρία, οι περισσότεροι θεατές έχουν την συναίσθηση ότι ένα καλό κινηματογραφικό έργο είναι δυνατό να λειτουργήσει όχι μόνο σαν μια μορφή διασκέδασης αλλά και σαν μια εμπειρία και σαν ένα μάθημα ζωής. Ακόμα και εάν οι ιστορίες που διηγείται ένα έργο είναι εξ’ ολοκλήρου φανταστικές στηρίζονται σε βασικές ανθρώπινες αξίες: σε ιστορίες αγάπης ή μίσους, στις ανθρώπινες σχέσεις και σε προβληματισμούς που παραμένουν δικοί μας. Ακόμα και όταν ο θεατής δεν φέρνει στην ταινία την προσωπική του φιλοσοφική γνώση μπορεί, αν όχι να διατυπώσει ρητά τα φιλοσοφικά θέματα που η ταινία θίγει, τουλάχιστον να συναισθανθεί ποια είναι αυτά και ποίες είναι οι προεκτάσεις τους.
Οι ταινίες (όπως και η λογοτεχνία και το θέατρο άλλωστε) μπορούν να αποτελέσουν μια «υπόθεση εργασίας», ένα πείραμα, όπου οι
συνθήκες είναι τόσο παράδοξες και ακραίες όσο χρειάζεται. Μέσω αυτού του πειράματος ο θεατής αποκτά μια εμπειρία και μια γνώση.
Οι ταινίες του χρόνου αυτού είναι ενδιαφέρουσες από άποψη κινηματογραφικής τέχνης και τεχνικής και φέρνουν στο προσκήνιο σημαντικά φιλοσοφικά θέματα, όπως την ερμηνεία του κόσμου και της πραγματικότητας, την αναζήτηση νοήματος στην ανθρώπινη ύπαρξη, την ατομική ταυτότητα, την έννοια της ελευθερίας και σε ποιό βαθμό είναι αυτή εφικτή και πολλά ακόμα. Τα θέματα αυτά αγγίζουν την υπαρξιστική φιλοσοφία.
Συνήθως, μπροστά σε τέτοια έργα οι θεατές ή εμπλέκονται
συναισθηματικά σε τέτοιο βαθμό ώστε να ξεχνούν το φιλοσοφικό νόημα του έργου ή ακόμα και εάν επιχειρήσουν να το συζητήσουν δεν διαθέτουν τα κατάλληλα εργαλεία ώστε να προχωρήσουν τη συζήτηση και τη σκέψη τους πέρα από τα στενά όρια του έργου.
Φέτος εκτός από την καθιερωμένη ανάλυση των έργων η ομάδα του “γίγνεσθαι” θα προσφέρει τον τρόπο και τα θεωρητικά μέσα ώστε η συζήτηση να εμβαθύνει και στα φιλοσοφικά θέματα».
