Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 01/07/2023
H ξαφνική αναταραχή που επικράτησε στη Ρωσία το περασμένο Σάββατο είχε ως αποτέλεσμα να κυκλοφορήσουν διάφορα σενάρια για την επόμενη μέρα: από το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία και το τέλος του Βλάντιμιρ Πούτιν έως μια οδυνηρή και επικίνδυνη για ολόκληρο τον πλανήτη εμφύλια σύγκρουση, αφού ιδίως τις πρώτες ώρες φάνηκε ότι οι δυνάμεις της παραστρατιωτικής οργάνωσης Βάγκνερ πραγματοποιούσαν κάτι σαν προέλαση προς τη Μόσχα. Στο τέλος της ημέρας βέβαια, τα σενάρια αυτά εγκαταλείφθηκαν και οι εξηγήσεις που επιχειρήθηκε να δοθούν ήταν πολύ απλές. Ο επικεφαλής της Βάγκνερ Γεβγένι Πριγκόζιν αποφάσισε να κάνει πίσω και ο Πούτιν αποφάσισε να αποσύρει τις κατηγορίες της ανταρσίας κατά του ιδίου και των ανδρών του, με τον πρώτο να βρίσκει καταφύγιο (;) στη Λευκορωσία, αφού ως μεσολαβητής λειτούργησε ο Λευκορώσος πρόεδρος Αλεξάνταρ Λουκασένκο.
Το βέβαιο είναι ένα: ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν τελείωσε ούτε πρόκειται να τελειώσει -τουλάχιστον σύντομα- μετά από αυτή την εξέλιξη. Κάποιοι βλέπουν μάλιστα ακόμη και συμφωνία Πούτιν – Βάγκνερ για εισβολή στην Ουκρανία και από τη Λευκορωσία, ωστόσο σε κάθε περίπτωση, οι σχεδόν 24 ώρες προέλασης της Βάγκνερ προς τη Μόσχα από τη μια έδειξαν ότι ο Ρώσος πρόεδρος και γενικά οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις δεν είναι τόσο «άτρωτοι» όσο θέλουν να δείχνουν – γεγονός που δυνητικά θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί στο πεδίο και το Κίεβο. Από την άλλη, όμως, το γεγονός ότι η πορεία του Πριγκοζίν και των ανδρών του προς τη Μόσχα έτυχε μηδαμινής στήριξης από τις τακτικές ένοπλες δυνάμεις και τη ρωσική κοινωνία, δίνουν έρεισμα στον Πούτιν να προχωρήσει τα σχέδιά του, υπό την αίσθηση ότι δεν διατρέχει ιδιαίτερη εσωτερική αμφισβήτηση.
Αναπάντητα ερωτήματα
Τα ερωτηματικά, ωστόσο, για το τι ακριβώς επιδίωξε με την ανταρσία του ο επικεφαλής της Βάγκνερ παραμένουν, αφού οι περισσότεροι εκτίμησαν αρχικά ότι πράγματι είχε τη διάθεση και τον στόχο να ανατρέψει τον Πούτιν και να αλλάξει, ενδεχομένως, το status quo στη Ρωσία – εξ ου και οι φόβοι για εμφύλια σύρραξη.
Ίσως, λοιπόν, τα επόμενα βήματα του Πριγκόζιν στη Λευκορωσία να δώσουν απαντήσεις για το τι συνέβη πραγματικά. Για όσους εξάλλου δεν γνωρίζουν τη Βάγκνερ και τον επικεφαλής της, πρόκειται για μια παραστρατιωτική ομάδα που αποτελείται κυρίως από μισθοφόρους και ανήκε στην άμεση σφαίρα επιρροής του Πούτιν, με τον οποίο ο Πριγκόζιν γνωριζόταν πάρα πολύ καλά. Ασφαλώς δραστηριοποιείται και στον πόλεμο στην Ουκρανία, όμως η κύρια δράση της εντοπίζεται σε χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, όπου αρκετές φορές λειτουργεί με πολύ σκοτεινό τρόπο. Για παράδειγμα, στην Αφρική συχνά εμπλέκεται στη διακίνηση του πετρελαίου και των διαμαντιών – κοινώς, ελέγχει τις πηγές πλούτου από αυτές τις χώρες και με τη στρατιωτική της δράση ελέγχει αντίστοιχα τις πολιτικές ηγεσίες, ασκώντας εμμέσως επιρροή για λογαριασμό της Μόσχας.
Τα ερωτήματα λοιπόν πολλαπλασιάζονται για το αν η αποδυνάμωση της Βάγκνερ θα οδηγήσει και σε αντίστοιχη αποδυνάμωση της ρωσικής επιρροής σ’ αυτές τις περιοχές. Ενώ, σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, εάν η απουσία των δυνάμεών της από το πεδίο των μαχών μπορεί να βοηθήσει τον ουκρανικό στρατό να πραγματοποιήσει μ’ επιτυχία την αντεπίθεση που σχεδιάζει εδώ και καιρό για την ανακατάληψη των εδαφών που έχει προσαρτήσει μονομερώς η Ρωσία.
