Σε λίγους μήνες συμπληρώνονται δέκα ολόκληρα χρόνια από το ξέσπασμα της κρίσης των ενυπόθηκων δανείων subprime στις ΗΠΑ, που οδήγησε στην κατάρρευση της Lehman Βrothers. Ακολούθησε η ευρωπαϊκή οικονομική κρίση, η οποία διέλυσε χώρες και κοινωνικά συστήματα, οδηγώντας σε μεγαλύτερη απόκλιση των φτωχών από τις πλούσιες οικονομίες. Τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, η κρίση έχει ξεπεραστεί «στα χαρτιά», με λογιστικά τεχνάσματα και κυρίως περαιτέρω δανεισμό!
Εδώ και πολλά χρόνια έχουμε εστιάσει στην «εικονική οικονομία» που μαστίζει τις ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης. Ιδού ορισμένα από τα πλούσια στοιχεία που παραθέτει ο Τάσος Μαντικίδης στο «Βήμα» και δίνουν μια εικόνα της πλαστής ευημερίας των αριθμών, αλλά και των ολίγων πλουσίων.
Μια εικονική πραγματικότητα αξιών ξεπερνά πάνω από 10 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ, καθώς περί τα 800 τρισ. δολάρια «παίζονται» στις αγορές παραγώγων. Την ίδια ώρα το σύνολο του επίσημου παγκόσμιου χρέους, ιδιωτικού και δημοσίου, αυξήθηκε δραματικά μέσα στη δεκαετία και έφτασε το 2017 τα 226 τρισ. δολάρια! Δηλαδή, η παγκόσμια οικονομία χρησιμοποίησε τη μελλοντική ανάπτυξη ως ενέχυρο, ενώ για πρώτη φορά στην Ιστορία, τόσο πολλές χώρες ταυτόχρονα προχώρησαν σε «τύπωμα δωρεάν χρήματος», χωρίς κανένα αντίκρισμα!
Οι πλούσιοι πλουσιότεροι…
Το χρήμα αυτό εκτίναξε τις αξίες σε μετοχές, ομόλογα και ακίνητα και κατέστησε πλουσιότερους του πλούσιους αυτού του κόσμου, προς μεγάλη ευχαρίστηση των… δισεκατομμυριούχων. Σύμφωνα με την απογραφή του 2017 της Wealth-Χ, 226.450 άτομα, δηλαδή το 0,003% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού, με προσωπική περιουσία άνω των 30 εκατ. δολαρίων, διαθέτουν συνολικά κινητή περιουσία 27 τρισ. δολαρίων, ενώ 2.397 δισεκατομμυριούχοι έχουν συνολική περιουσία 7,37 τρισ. δολαρίων! Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την παγκόσμια βάση δεδομένων της BCG, οι πλούσιοι αυτού του κόσμου έχουν «κρυμμένα» σε φορολογικούς παραδείσους συνολικά κεφάλαια αξίας 10,3 τρισ. δολαρίων!
Το «παρκαρισμένο» αυτό ποσό είναι κατά 70% υψηλότερο του συνολικού πλούτου που κατέχει σήμερα το 73,2% του παγκόσμιου πληθυσμού, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία της Credit Suisse, 3,54 δισεκατομμύρια άνθρωποι μοιράζονται μόλις 6,1 τρισ. δολάρια.
Κηφήνες!
Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι αυτά τα τεράστια κεφάλαια δεν επενδύονται παραγωγικά και δεν βοηθούν τις οικονομίες να ανακάμψουν, ώστε ενδεχομένως να ενισχύσουν τα κοινωνικά δίκτυα σε όφελος των φτωχών. Αντίθετα, το παρασιτικό και παράνομο χρήμα οδηγεί -σε συνδυασμό φυσικά με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που επικράτησαν κατά κράτος μετά το 1990- στην αύξηση των ανθρώπων που ζουν κάτω απ’ τα αποδεκτά όρια φτώχειας, ακόμα και στις ανεπτυγμένες χώρες!
Παράλληλα, τα «σταθμευμένα» κεφάλαια αφαιρούνται από τους διαθέσιμους πόρους για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και των κλιματικών αλλαγών, που επίσης πλήττουν κυρίως τους φτωχούς. Στο φόντο του life style και των εμετικών παραγώγων του, ένα μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε έναν κόσμο που θυμίζει αυτόν του Τσαρλς Ντίκενς!