Την διερεύνηση της σύμβασης «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΦΩΤΙΣΤΙΚΩΝ LED ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ – ΝΕΑΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΑΣ» για τον έλεγχο της καλής εκτέλεσης των παραμέτρων της, καθώς και την αναστολή πληρωμών μέχρι να εκδοθεί το σχετικό πόρισμα, αποφάσισε το δημοτικό συμβούλιο Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας.
Η συζήτηση έγινε έπειτα από εισήγηση του εντεταλμένου δημοτικού συμβούλου Διεύθυνσης Καθαριότητας, Ανακύκλωσης & Ηλεκτροφωτισμού Τάσου Πανόργια, ο οποίος – και με την ιδιότητα του Μηχανολόγου Μηχανικού ΕΜΠ – στο πλαίσιο των καθηκόντων του, προχώρησε σε ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις, αναφορικά με την εφαρμογή της σύμβασης.
Όπως ανέφερε στην σχετική εισήγησή του, στις 31/1/2025 με πρωτοβουλία του, στην οποία συμφώνησε ο εντεταλμένος σύμβουλος, ο Διευθυντής Καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού του Δήμου απέστειλε στην ΔΕΔΔΗΕ μέσω email έγγραφο με το οποίο ζητούσε τις καταναλώσεις ηλεκτροφωτισμού (ΦΟΠ και δημοτικού φωτισμού κοινόχρηστων χώρων) του Δήμου ανά παροχή για τα έτη από το 2019 έως και το 2024.
Η ΔΕΔΔΗΕ απάντησε στις 12/2/2025 και, από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, διαπιστώθηκε πως κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα υπήρξε μεσοσταθμικά μέση κατανάλωση ενέργειας 2.826.967Kwh (με συνολικό εύρος διακύμανσης 6,33%), γεγονός που, σε σχέση με την τοποθέτηση των νέων φωτιστικών Led με βάση αναφοράς το έτος 2024, σημαίνει μεσοσταθμικά μείωση της κατανάλωσης ενέργειας 1.195.665Kwh (με το ίδιο εύρος διακύμανσης).
Δεδομένου ότι, με βάση τη μελέτη, που αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της διακήρυξης του διαγωνισμού αντικατάστασης των παλαιών φωτιστικών με αυτών τεχνολογίας led, η προβλεπόμενη (θεωρητική) μείωση της κατανάλωσης ενέργειας ήταν 2.109.987Kwh προέκυψε το συμπέρασμα ότι η πραγματική μείωση ενέργειας είναι μόλις το 56,67% της προβλεπόμενης από την μελέτη και, κατά συνέπεια, αντιστοίχως και των οικονομικών μεγεθών που αναμένονταν από την προβλεπόμενη μείωση της κατανάλωσης της ενέργειας.
Αυτή η μεγάλη απόκλιση, όπως ήταν αναμενόμενο, δημιούργησε απορίες, καθώς, σύμφωνα με την εισήγηση του κ. Πανόργια, «δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από τυχαία γεγονότα κατά τη διάρκεια λειτουργίας του συστήματος ηλεκτροφωτισμού του Δήμου αλλά μόνο από συστημικό λάθος το οποίο και πρέπει να διερευνηθεί».
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ενδεικτικά, η απόκλιση αυτή μπορεί να οφείλεται είτε σε πλημμελή μελέτη, είτε σε πλημμελή εκτέλεση της σύμβασης. Σε κάθε περίπτωση, η συνέχιση εκτέλεσης της σύμβασης και τήρησης των συμπεφωνημένων εκ μέρους του Δήμου όταν ο σκοπός της σύμβασης διαπιστωμένα πλέον δεν επιτυγχάνεται, θα ήταν ενάντια στο δημόσιο συμφέρον, ειδικά εφόσον δεν διαπιστωθούν κατά τρόπο βέβαιο οι αιτίες για την προαναφερθείσα μεγάλη απόκλιση. Τούτο επειδή ο Δήμος και δεν θα καρπωθεί την αναμενόμενη και προβλεπόμενη εξοικονόμηση και καλείται να συνεχίσει να καταβάλλει το συμβατικό αντάλλαγμα στον ανάδοχο».
Κατόπιν όλων αυτών, ο κ. Πανόργιας εισηγήθηκε την σύσταση Επιτροπής Διερεύνησης της Σύμβασης, προτείνοντας αυτή να αποτελείται από δύο αιρετούς (έναν από την πλειοψηφία και έναν από την αντιπολίτευση) και έναν υπηρεσιακό παράγοντα, με σκοπό την αναλυτική μελέτη όλων των παραμέτρων της σύμβασης (Μελέτη Συμβούλου, Μελέτη Διεύθυνσης, Διακήρυξη, Συμφωνητικό και Συνοδά Παραρτήματα, Προηγούμενες Μελέτες) και τον έλεγχο της καλής εκτέλεσης της σύμβασης με επανέλεγχο όλων των πρωτοκόλλων και με επιθεωρήσεις – μετρήσεις επί του πεδίου, η οποία θα επιφορτιστεί με την υποχρέωση να συντάξει πόρισμα που θα τεθεί υπόψη του Δημοτικού Συμβουλίου. Για τον λόγο αυτό, ο κ. Πανόργιας εισηγήθηκε στο σώμα να γίνει η αναστολή πληρωμής των δόσεων της σύμβασης στον ανάδοχο έως ότου η παραπάνω επιτροπή εκδώσει το πόρισμά της.
Η συζήτηση
Πριν την έναρξη της συνεδρίασης τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων των Τεμπών, κατόπιν πρότασης του πρώην δημάρχου και επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Πολιτών Πολιτεία», Γιάννη Βούρου, ενώ στη συνέχεια – και μετά τις τοποθετήσεις των αρχηγών των παρατάξεων, οι οποίες στιγματίστηκαν από την ένταση μεταξύ του κ. Βούρου και του δημάρχου Γιάννη Τομπούλογλου, με αποχώρηση του πρώτου – ξεκίνησε η συζήτηση του θέματος, το οποίο ήταν και το μοναδικό στην ημερήσια διάταξη.
Αρχικά, ο κ. Πανόργιας παρουσίασε το ιστορικό της εισήγησής του, ενώ πριν ξεκινήσει η συζήτηση, ο δημοτικός σύμβουλος της παράταξης «Πολιτεία Πολιτών» Ηλίας Τάφας ανέγνωσε ανακοίνωση του Σωματείου Εργαζομένων του Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας, η οποία αναφέρει:
«Σήμερα, ημέρα κινητοποίησης για το έγκλημα στα Τέμπη, η θέση μας είναι ότι δεν πρέπει να διεξαχθεί η συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, ωστόσο, σας ενημερώνουμε ότι είμαστε αντίθετοι με τη συμμετοχή υπηρεσιακού παράγοντα στην επιτροπή διερεύνησης της σύμβασης, η οποία δεν απορρέει από τα υπηρεσιακά καθήκοντα των εργαζομένων. Επιπροσθέτως, το Τμήμα Ηλεκτροφωτισμού και το Σωματείο Εργαζομένων του Δήμου μας έχει τοποθετηθεί αρνητικά με στοιχεία για τη συγκεκριμένη σύμβαση, ευθείς εξαρχής πριν την υπογραφή της, με αλλεπάλληλες ενημερώσεις όλων των παρατάξεων του προηγούμενου δημοτικού συμβουλίου, καθώς και με αγωνιστικές κινητοποιήσεις και ενημέρωση όλων των κατοίκων της πόλης. Ωστόσο, η δημοτική Αρχή του κ. Βούρου, με πολιτική απόφαση επέλεξε την υπογραφή της σύμβασης και η νυν δημοτική Αρχή του κ. Τομπούλογλου, επέλεξε να πληρώσει την περσινή δόση στον Δαστερίδη. Εφόσον, σύμφωνα με το έγγραφο της εισήγησης του εντεταλμένου δημοτικού συμβούλου Καθαριότητας, Ηλεκτροφωτισμού και Πρασίνου καταλήγει η δημοτική Αρχή στο συμπέρασμα ότι δεν προκύπτει η ανάλογη εξοικονόμηση ενέργειας, έχετε τα στοιχεία να καταγγείλετε τη σύμβαση. Δημιουργείστε μια διαπαραταξιακή επιτροπή, όχι μόνο μέλη της διοίκησης και προχωρήστε στη διερεύνηση που χρειάζεται, με σκοπό να καταγγείλετε τη σύμβαση».
Ακολούθως, ο κ. Τάφας έθεσε σειρά ερωτημάτων στον κ. Πανόργια, που αφορούσαν ως επί το πλείστον στοιχεία που έχουν να κάνουν με την διερεύνηση της εφαρμογής της σύμβασης, αλλά και τα ποσά που έχουν μέχρι στιγμής πληρωθεί, ενώ επεσήμανε τις λεπτομέρειες, βάσει των οποίων, εφόσον προκύψουν οι προϋποθέσεις, μπορεί να καταγγελθεί η σύμβαση.
Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις των επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων, με τον Στέφανο Γατσούλη από την παράταξη «Σύγχρονη Πόλη» να συμφωνεί με την διενέργεια επιτροπής και με την καταγγελία της σύμβασης, αλλά όχι με τη στάση πληρωμών. «Ως επιχειρηματίας, όταν υπογράφουμε μια σύμβαση, ξέρω ότι υπάρχουν και ποινικές ρήτρες. Βεβαίως και πρέπει να γίνει και έλεγχος, να δούμε την κατανάλωσή τους και αν συμβαδίζουν με τις προδιαγραφές που είχαν υποσχεθεί. Όμως, δεν μπορούμε de facto να λέμε για στάση πληρωμών. Ο Δήμος μας δεν έχει δώσει τέτοια δικαιώματα μέχρι τώρα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της παράταξης «Κοινωνίας Βήμα» Γιάννης Τζέλης, παραδέχεται ότι προκύπτει σημαντική απόκλιση στα οφέλη από την εξοικονόμηση κατανάλωσης, σε σύγκριση με την προβλεπόμενη από τη μελέτη και τάχθηκε υπέρ της διερεύνησης των αιτίων αυτής της απόκλισης, εξέφρασε, ωστόσο, επίσης επιφυλάξεις αναφορικά με τη στάση πληρωμών.
«Πώς και αν μπορεί αυτό να γίνει με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, χωρίς να έχουν προηγηθεί ένδικα μέσα; Κατ’ ουσίαν σημαίνει μονομερή αναστολή της σύμβασης. Έχουμε γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας;», αναρωτήθηκε και συμπλήρωσε: «Καταλαβαίνουμε όλοι τι επιπτώσεις θα έχει για τον κάθε δημοτικό σύμβουλο, που καλείται να ψηφίσει αναστολή πληρωμής, αν η διαδικασία είναι διάτρητη από πλευράς νομιμότητας. Όσον αφορά στο πολιτικό σκέλος, το προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο, είχε καταψηφίσει τη σύμβαση και ήρθε τότε με το πραξικοπηματικό νομοθέτημα της ΝΔ με τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκο, που πήρε την αρμοδιότητα από τα δημοτικά συμβούλια, την πήγε στις οικονομικές επιτροπές, όπου είχε προβλεφθεί ότι η πλειοψηφία θα είναι της διοικούσας παράταξης και έτσι πέρασε», συμπλήρωσε.
Τις πιθανές επιπτώσεις από τη στάση πληρωμών, στην περίπτωση που αυτή δεν τεκμηριώνεται νομικά, επεσήμανε σε παρέμβασή του και ο δημοτικός σύμβουλος της παράταξης «Πολιτεία Πολιτών», Μιχάλης Κουτσάκης, ενώ από την πλευρά του, ο πρώην αντιδήμαρχος Ηλίας Τάφας αναφέρθηκε στην σημασία που είχε το συγκεκριμένο έργο, το οποίο ξεκίνησε επί θητείας της προηγούμενης δημοτικής Αρχής, για την αλλαγή της εικόνας στην πόλη.
«Μετά από 20 και πλέον έτη, αλλάξαμε τον ηλεκτροφωτισμό στην πόλη, με έναν καθ’ όλα νόμιμο διαγωνισμό. Και ας πέρασε από 40 κύματα. Είναι το μεγαλύτερο έργο στην πόλη μας εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Στόχοι μας ήταν η αναβάθμιση του ηλεκτροφωτισμού, η εξοικονόμηση ενέργειας, η προστασία του περιβάλλοντος. Επετεύχθησαν στο ακέραιο και οι τρεις στόχοι. Για εμάς έχει αποδειχθεί ότι η μελέτη ήταν ολόσωστη και ρεαλιστική», σημείωσε και πρόσθεσε ότι μόνο για το 2024 εξοικονομήθηκαν 493.000€, γεγονός που, όπως υποστήριξε, αποδεικνύει ότι η μελέτη ήταν σωστή.
Παράλληλα, τόνισε πως «δεν υπάρχει κανένας τρόπος να συσχετιστεί η μελέτη με το αν θα πληρωθεί ο ανάδοχος». Όπως ανέφερε, «ο μόνος τρόπος να μην πληρωθεί ο ανάδοχος, είναι να μην τηρεί τους όρους της σύμβασης. Αυτή τη στιγμή ο Δήμος έχει πληρώσει περίπου ένα εκατομμύριο, το προϊόν όμως έχει παραδοθεί και η συντήρηση εκτελείται» και στάθηκε ιδιαίτερα στη νομική πλευρά της υπόθεσης, τονίζοντας ότι «αν δεν πληρωθεί ο ανάδοχος, χωρίς να έχει κηρυχθεί επισήμως έκπτωτος, έχει δικαίωμα να ζητήσει όλο το ποσό». Ο κ. Τάφας δήλωσε χαρακτηριστικά αιτιολογώντας, ταυτόχρονα, το γιατί η παράταξή του δεν θα συμμετάσχει στην συγκεκριμένη επιτροπή: «Αν αυτή τη στιγμή δυσκολευόμαστε να πληρώσουμε τη μία δόση, δεν μπορώ να φανταστώ τι μπορεί να γίνει μετά. Επειδή δεν θα υπάρχει νόμιμη αιτιολογία, μπορεί ο ανάδοχος να επικαλεστεί δόλο. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Ότι μπορεί να κάνει αυτόματη παρακράτηση όλου του ποσού από τους ΚΑΠ μέχρι να εξοφληθεί».
Τέλος, ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας, Νίκος Σερετάκης, αναφερόμενος στην συγκεκριμένη σύμβαση έκανε λόγο για «παράδοση του δημοτικού οδοφωτισμού σε γνωστό επιχειρηματικό όμιλο», υπενθυμίζοντας τους αγώνες που δόθηκαν κατά αυτής της απόφασης, αλλά και την πρόταση το έργο να υλοποιηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου είτε μέσω κρατικού προϋπολογισμού είτε μέσω ΕΣΠΑ. Μάλιστα, χαρακτήρισε το θέμα πολιτικό, ενώ υπενθύμισε πως το 2021 η Οικονομική Επιτροπή γνωμοδότησε υπέρ της προσφυγής των εργαζομένων του Δήμου, ωστόσο, ανέφερε ότι «για την επιβολή της συγκεκριμένης ανάθεσης επιστρατεύτηκε κάθε μέσο που προβλέπεται ή που εφευρίσκεται». Συγκεκριμένα, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Σήμερα, επιβεβαιώνεται ότι ο μεγάλος ωφελημένος του έργου είναι ο ανάδοχος, του οποίου τα κέρδη χρηματοδοτούν οι λαϊκές οικογένειες και με τα εξωφρενικά δημοτικά τέλη της διοίκησης Τομπούλογλου. Αλλά, ακόμα και αν η εξοικονόμηση ήταν 100% και όχι 56% που υπολογίζουμε σήμερα, θυμίζω ότι σύμφωνα με την αρχική μελέτη, από το συνολικό υπολογιζόμενο όφελος τότε των 4.808.677€, στο Δήμο θα πήγαινε μόνο το 22% και το υπόλοιπο θα χρηματοδοτούσε τις τσέπες του εργολάβου. Στο συγκεκριμένο έργο δεν προκύπτει όφελος για τα λαϊκά συμφέροντα από την εμπλοκή ιδιωτών».
Η Λαϊκή Συσπείρωση τάχθηκε υπέρ της πρότασης για αναστολή πληρωμών, ζητώντας, ωστόσο, να ξεκαθαριστεί αν αυτό θα πρέπει να είναι απόφαση του δημοτικού συμβουλίου ή της δημοτικής Επιτροπής, σημειώνοντας ότι προκύπτει από την εισήγηση θέμα ζημίας του δημόσιου συμφέροντος και του Δήμου, γεγονός που τεκμηριώνει αυτή την απόφαση.
Γιάννης Τομπούλογλου: «Έχουμε κάθε δικαίωμα να κάνουμε διερεύνηση»
Την επιλογή να προχωρήσει στην διερεύνηση της σύμβαση και την αναστολή των πληρωμών μετά από τα στοιχεία που έφτασαν στην υπηρεσία υποστήριξε στην τοποθέτησή του ο δήμαρχος της πόλης Γιάννης Τομπούλογλου.
«Αν οποιοσδήποτε ήταν στη δική μου θέση και έρχονταν στα χέρια του αυτά τα στοιχεία, από τα οποία προκύπτει αυτή η τεράστια διαφορά, τι θα έκανε; Θα το διερευνούσε και θα πλήρωνε; Ή θα το διερευνούσε, θα περίμενε το αποτέλεσμα και μετά θα πληρώσει; Όταν κάνει μια παραγγελία κάποιος και του έρθει η μισή, θα τον πληρώσεις ενώ έχει έρθει η μισή; Και μετά θα τα διεκδικήσεις δικαστικά; Αυτά είναι πρωτόγνωρα. Προτεραιότητα έχει το δημόσιο συμφέρον», ανέφερε αρχικά, ενώ, απαντώντας στο επιχείρημα του κ. Τάφα ότι ο ανάδοχος μπορεί να κινηθεί δικαστικά στην περίπτωση της αναστολής πληρωμής, ξεκαθάρισε ότι αυτό μπορεί να συμβεί μόνο στην περίπτωση που υπάρχει δόλος. «Πού βλέπετε το δόλο; Στο ότι υπάρχει αυτή η μεγάλη διαφορά και λέμε να συγκροτηθεί επιτροπή για διερεύνηση; Κάνουμε λόγο για αναστολή της πληρωμής για να προασπίσουμε το δημόσιο συμφέρον. Η σύμβαση θα καταγγελθεί εφόσον η επιτροπή διαπιστώσει συμβατικές παραβάσεις. Αυτό είναι κάτι που θα δούμε στο μέλλον. Έχουμε κάθε δικαίωμα εντός νόμιμου ορίου να κάνουμε τη διερεύνηση», συμπλήρωσε.
Κατόπιν της ολοκλήρωσης της συζήτησης και μετά από εισήγηση του κ. Πανόργια, συστάθηκε διαπαραταξιακή επιτροπή με στόχο την αναλυτική μελέτη όλων των παραμέτρων της σύμβασης. Στην επιτροπή μετέχουν ο Τάσος Πανόργιας ως πρόεδρος, και οι επικεφαλής δημοτικών παρατάξεων Νίκος Σερετάκης, ο Λύσσανδρος Γεωργαμλής και Στέφανος Γατσούλης ως τακτικά μέλη, ενώ αρνητική ήταν και η απάντηση των εργαζομένων, ώστε να συμμετάσχει σε αυτήν και υπηρεσιακός παράγοντας.