Τι είναι ο πονόλαιμος;
Είναι ο πόνος και η δυσκολία στην κατάποση, συνήθως εξαιτίας της φλεγμονής του φάρυγγα (οξεία φαρυγγίτιδα). Η οξεία φαρυγγίτιδα ξεκινάει με ήπιο ερεθισμό του λαιμού που μπορεί να εξελιχθεί σε έντονο πόνο, ειδικά αν συμμετέχουν και οι αμυγδαλές (οξεία φαρυγγο-αμυγδαλίτιδα).
Η οξεία φαρυγγίτιδα οφείλεται σε ιούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα και ερεθισμό του φάρυγγα (κάπνισμα, πικάντικα φαγητά, αλκοόλ, γαργάρες). Σε αυτές τις περιπτώσεις, μειώνεται η τοπική άμυνα και βρίσκουν ευκαιρία τα μικρόβια του στόματος να αναπτυχθούν και να μετατρέψουν την ιογενή φαρυγγίτιδα σε μικροβιακή φαρυγγίτιδα, συνήθως από στρεπτόκοκκο.
Πώς θα καταλάβω γιατί με πονάει ο λαιμός μου;
Στη φαρυγγίτιδα ο λαιμός είναι ξερός, κόκκινος και πονάει, ακόμα και όταν κάποιος καταπίνει το σάλιο του. Αν η αιτιολογία είναι ιογενής, υπάρχει χαμηλός πυρετός για 2-3 μέρες.
Αν κάποιο μικρόβιο μολύνει την περιοχή, ο πυρετός και ο πόνος είναι εντονότεροι, ενώ υπάρχει κακουχία και κόπωση. Οι ερεθιστικές αιτίες του πονόλαιμου προκαλούν μόνο πόνο και ξηρότητα, όχι πυρετό.
Εμένα πονάει εδώ και μήνες ο λαιμός μου, γιατί;
Αυτό λέγεται χρόνια φαρυγγίτιδα και συμβαίνει από τον συνεχή ερεθισμό του φάρυγγα λόγω καπνίσματος (ακόμα και παθητικού), από εισπνοή ατμοσφαιρικών ρύπων ή από κακό κλιματισμό. Άλλες καταστάσεις που ερεθίζουν συνεχώς το φάρυγγα και προκαλούν πόνο και δυσφορία είναι:
• Η συνεχής στοματική αναπνοή λόγω μπουκωμένης μύτης (στραβό διάφραγμα, υπερτροφία κογχών, αλλεργική ρινίτιδα)
• Η χρόνια καταρροή βλεννών από το πίσω μέρος της μύτης (ιγμορίτιδα)
• Κάποια αλλεργιογόνα της ατμόσφαιρας (γύρεις, μύκητες κ.λπ.)
• Η φαρυγγο-λαρυγγική παλινδρόμηση στομάχου που συνοδεύεται με ξηρότητα και βήχα, ειδικά το πρωί όταν ξυπνάει ο ασθενής
• Το χρόνιο ροχαλητό
• Οι άφθες στον φάρυγγα.
Σε πιο σπάνεις περιπτώσεις, κάποιος όγκος του στόματος, της γλώσσας ή του λάρυγγα μπορεί να προκαλέσει ήπιο πονόλαιμο και δυσκολία στην κατάποση για εβδομάδες ή μήνες, με πόνο που αντανακλά στο αυτί. Αυτές οι καταστάσεις σχετίζονται σχεδόν πάντοτε με μακροχρόνια και πολύ βαριά χρήση καπνού και οινοπνεύματος.
Τι να κάνω αν έχω ίωση και πονάει ο λαιμός μου;
Ο πονόλαιμος από κρυολόγημα ή γρίπη μπορεί να γίνει λιγότερο ενοχλητικός, αν κάνετε τα παρακάτω:
• Πιείτε πολλά υγρά
• Πιείτε ζεστό αραιωμένο τσάι με λίγο μέλι
• Κάντε γαργάρες με χλιαρό αλατόνερο αρκετές φορές τη μέρα (1/3 κουταλάκι του γλυκού σε ένα ποτήρι νερό)
• Χρησιμοποιήστε συσκευή ατμού ή υγραντήρα στο υπνοδωμάτιό σας
• Χρησιμοποιήστε ειδικές καραμέλες ή φαρμακευτικές παστίλιες
• Για ήπιο πόνο, πάρτε κάποιο αναλγητικό ενώ για έντονο πονόλαιμο κάποιο αντιφλεγμονώδες φάρμακο
• Μην καπνίζετε καθόλου
• Μην καταναλώνετε κρύες ή καυτερές τροφές
• Μην κάνετε μπουκώματα με αλκοόλ ή με τοπικά αντισηπτικά
• Μην παίρνετε αντιβίωση αν δε σας εξετάσει ο Ωτορινολαρυγγολόγος γιατί δημιουργούνται ανθεκτικά στελέχη μικροβίων!
Dr. Κωνσταντίνος Κ. Αναστασάκης, ΜD, PhD, Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος