Στις 11 Ιανουαρίου παρουσιάστηκε παρουσία της Α.Ε. ΠτΔ το σχέδιο ανέγερσης του Μεγάρου Παγκόσμιου Ποντιακού Ελληνισμού Σουρμένων, με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την καταστροφή της Σμύρνης και από τότε που οι πρώτοι Πόντιοι πρόσφυγες ήρθαν από τον Εύξεινο Πόντο στην πόλη των Σουρμένων.
Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε σε κλίμα συγκίνησης, στον χώρο του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού και συγκεκριμένα στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο «Μίκης Θεοδωράκης» του Δήμου Αργυρούπολης – Ελληνικού.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους και απεύθυναν χαιρετισμό η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Κωνσταντίνος Τασούλας, ο δήμαρχος Ελληνικού – Αργυρούπολης Ιωάννης Κωνσταντάτος, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development Οδυσσέας Αθανασίου και ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων Γιώργος Σαραφίδης.
Παραβρέθηκαν επίσης, μεταξύ άλλων, οι υπουργοί Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος, Δικαιοσύνης Χρήστος Τσιάρας, Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ο αν. υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, η υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Σοφία Βούλτεψη, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, ο περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης, βουλευτές και γενικοί γραμματείς υπουργείων, αυτοδιοικητικοί αιρετοί κ.ά.
Γιάννης Κωνσταντάτος: «Ήταν θέμα τιμής»
Στον χαιρετισμό του κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο δήμαρχος Ελληνικού – Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος, εμφανώς συγκινημένος, ανέφερε:
Οι Πόντιοι πρόσφυγες, οι οποίοι ήρθαν στον χώρο του παλαιού αεροδρομίου και δημιούργησαν έναν τόπο γεμάτο ζωή και ελπίδα κουβαλώντας αναμνήσεις, εκδιώχθηκαν από το αεροδρόμιο το 1936 επί Μεταξά για να γίνει ο αεροδιάδρομος και το 1940 είδαν ξανά τα σπίτια τους να διαλύονται μετά από τις βόμβες των Γερμανών.
Όταν παραδώσαμε λοιπόν το σύνολο των δημοτικών μας εγκαταστάσεων για την επένδυση του Ελληνικού (συμπεριλαμβανομένων και των κτιρίων της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων) ζητήσαμε να δοθούν τα κοινωφελή οικόπεδα εντός του χώρου για να ξαναστεγαστούμε με όλες τις δομές μας, με πρώτη απ’ όλες την Ένωση Ποντίων Σουρμένων στο νέο Μέγαρο, διότι θεωρούμε ότι δεν γίνεται να εκτοπιστούν για 4η φορά οι Πόντιοι.
Και γιατί Παγκόσμιο; Είναι μια ευκαιρία ένα έργο με παγκόσμια ακτινοβολία, ένα κτίριο – μνημείο για τον οικουμενικό Ελληνισμό και για την ποντιακή ιστορία, να γίνει ο χώρος όπου θα βρίσκονται κάθε χρόνο οι εκπρόσωποι όλων των ποντιακών σωματείων από όλο τον κόσμο.
Για εμένα είναι θέμα τιμής να ξαναχτίσουμε ένα σημείο αναφοράς έτσι ώστε για τα επόμενα 100 χρόνια να μπορούν οι επόμενες γενιές να κάνουν εκδηλώσεις μνήμης, γιατί δεν είναι τα κτίρια η ταυτότητα μιας περιοχής αλλά οι άνθρωποι και η ιστορία τους, και στο Ελληνικό η ποντιακή ιστορία της προσφυγιάς ήταν είναι και θα είναι πάντα κυρίαρχη.
Ένωση Ποντίων Σουρμένων: «Ζωντανό κύτταρο Πολιτισμού»
«Ο Κρητικός θα πάει στην Κρήτη και θα βρει αυτό που ψάχνει. Ο Θρακιώτης, στη Θράκη. Ο Πόντιος, δεν έχει πατρίδα με γεωγραφικά κριτήρια. Η πατρίδα μας είναι οι παραδόσεις μας, οι χοροί μας, η γλώσσα μας, η κουζίνα μας, οι άνθρωποι… Έχουμε ο ένας τον άλλον».
Σε αυτές τις λίγες γραμμές, ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων, Γιώργος Σαραφίδης, εξηγεί το σφιχτό δέσιμο των Ποντίων ανά τον κόσμο, το οποίο διατηρείται μέχρι σήμερα. Η πατρίδα που χάθηκε με τον βίαιο ξεριζωμό τους, πριν από έναν αιώνα, διακόπτοντας την εκεί ιστορική παρουσία των Ελλήνων για 3.000 χρόνια, τους ένωσε πιο γερά. Έδωσε τη δύναμη στους πρόσφυγες των Σουρμένων του Ευξείνου Πόντου, όταν διωγμένοι έφτασαν στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στους πρόποδες του Υμηττού, να ιδρύσουν το 1924 έναν από τους πρώτους ποντιακούς συλλόγους, την Ένωση Ποντίων Σουρμένων.
Εφέτος, 98 χρόνια μετά την ίδρυση της Ένωσης, μπήκαν τα θεμέλια του νέου σπιτιού των Ποντίων στο παλαιό αεροδρόμιο του Ελληνικού. Πρόκειται για έναν χώρο που φιλοδοξεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς όλων των Ποντίων απ’ άκρη σ’ άκρη του πλανήτη. Στο Μέγαρο Παγκόσμιου Ποντιακού Ελληνισμού Σουρμένων, το οποίο υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμο σε περίπου τρία χρόνια, θα στεγαστεί ο τοπικός ποντιακός σύλλογος, η βιβλιοθήκη του, το μουσείο που σήμερα βρίσκεται στην πλατεία των Σουρμένων, ενώ έχουν προβλεφθεί χώροι για συνέδρια και εκδηλώσεις. Επίσης, θα λειτουργούν διαδραστικοί χώροι, με αναφορές στη Γενοκτονία, ενώ θα αποτελέσει ετήσιο σημείο συνάντησης και συγκέντρωσης όλων των ποντιακών σωματείων, εντός και εκτός συνόρων.
Το κτίριο προσομοιάζει στην Ιερά Μονή της Παναγίας της Σουμελά, ενώ μπροστά του θα υπάρχει μια στρογγυλή πλατεία προς τιμήν του πυρρίχιου χορού, καθώς και μια έκταση που θα αφεθεί κενή, ως σύμβολο για το κενό που άφησαν οι 353 αδικοχαμένες ψυχές των Ελληνοποντίων.
«Όλες αυτές τις δεκαετίες που πέρασαν, η Ένωση Ποντίων Σουρμένων, ποτέ δεν λειτούργησε μόνο ως ιστορικό μουσειακό κομμάτι του Ποντιακού Ελληνισμού. Πάντα ήταν και είναι μέχρι και σήμερα ένα από τα ζωντανότερα κύτταρα Πολιτισμού, όχι μόνο των Ποντίων αλλά και όλων των Ελλήνων. Γι’ αυτό και κατάφερε να δημιουργήσει Πολιτιστικό Κέντρο που φιλοξένησε επί πολλά χρόνια όλους τους φορείς της περιοχής. Επίσης στο Σχολείο μας το “Σπουδαστήριο Σουρμένων”, που δίδαξε την ποντιακή διάλεκτο, το ποντιακό θέατρο, τον χορό των Ελλήνων του Πόντου, τα παραδοσιακά μας μουσικά όργανα, αλλά και μέσα από το τμήμα ιστορίας του συλλόγου δίδαξε και διδάσκει την ιστορία του Παρευξείνιου Ελληνισμού από την αρχαιότητα μέχρι την καταστροφή και τον ξεριζωμό. Οι δύο αυτοί χώροι βρίσκονταν μέσα στην έκταση που τώρα ξεκίνησε να υλοποιείται το μεγαλύτερο έργο στη σύγχρονη Ελλάδα. Η μεγαλύτερη επένδυση στο είδος της στη Μεσόγειο και μια από τις κορυφαίες σε όλη την Ευρώπη», τονίζει ο Γ. Σαραφίδης.
Το σχέδιο του Μεγάρου ανέλαβε αφιλοκερδώς το γραφείο Doxiadis Assossiates και το κόστος της κατασκευής θα το καλύψει εξ ολοκλήρου ο Σπύρος Λάτσης, ανταποκρινόμενος στο αίτημα του Δήμου Ελληνικού – Αργυρούπολης.
