Γράφει ο Γεώργιος Γενετζάκης, φιλόλογος στο Χαλάνδρι
«Διαφωτισμός είναι η έξοδος του ανθρώπου από την ανωριμότητά του για την οποία ο ίδιος είναι υπεύθυνος» (Ι. Καντ)
Πολύς λόγος έγινε για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού στη διάρκεια της πρόσφατης πανδημίας, γεγονός που ανακάλεσε αντίστοιχες μνήμες από τη διεθνή ιστορία των εμβολίων. Αξίζει πράγματι να ανατρέξουμε στην ιστορία, για να διαπιστώσουμε την πασιφανή διαχρονική αναξιοπιστία των επιχειρημάτων των πάσης φύσεως αντιεμβολιαστών παγκοσμίως. Οι απόψεις τους, που τρομοκρατούσαν συστηματικά την ανθρωπότητα, διαψεύστηκαν παταγωδώς!
Το βασικότερο επιχείρημα των αρνητών του εμβολιασμού είναι το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του σώματός τους, ενώ αντίθετα η άλλη πλευρά θεωρεί ότι ο εμβολιασμός συνιστά ατομικό καθήκον των μελών της κοινωνίας. Οφείλουμε να αποδεχτούμε ότι το δικαίωμα αποτελεί θεσμοθετημένη απόφαση της Πολιτείας και αποσκοπεί στη βελτίωση της ζωής των μελών της κοινωνίας. Η εξέλιξη του πολιτισμού είναι συνδεδεμένη με την καθιέρωση δικαιωμάτων. Ωστόσο, αυτά αποκτούν αξία, μόνο εφόσον στοχεύουν στην ίδια τη ζωή. Για παράδειγμα, δεν έχει νόημα «το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου» στους νεκρούς.
Επιπρόσθετα, κάποια δικαιώματα αίρονται περιστασιακά, όταν κινδυνεύει η ζωή. Για παράδειγμα, στη διάρκεια ενός πολέμου περιστέλλεται μερικώς το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης, σε μία εκτεταμένη πυρκαγιά ακυρώνεται η ελευθερία παραμονής στο σπίτι και επιβάλλεται η υποχρεωτική μετακίνηση, σε ένα πλοίο που βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο, οι επιβάτες τους δεν κάνουν χρήση του δικαιώματος παραμονής στις καμπίνες τους ή στους άλλους ενδεδειγμένους χώρους του πλοίου, αλλά υποχρεούνται σε άμεση υιοθέτηση των οδηγιών του προσωπικού του σκάφους.
Παράλληλα, η λειτουργία των διαφόρων δικαιωμάτων των ανθρώπων προϋποθέτει απαραιτήτως ένα σύνολο υποχρεώσεων που το κάθε άτομο καλείται να υιοθετήσει. Για παράδειγμα, το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου προϋποθέτει οπωσδήποτε την υποχρέωση του σεβασμού της αντίθετης γνώμης. Πώς μπορώ να αποτυπώσω τη γνώμη μου, εάν οι συνομιλητές μου δεν έχουν την υποχρέωση του σεβασμού της αντίθετης άποψης; Πώς θα εκφράσω διαφορετική γνώμη, εάν φοβάμαι ότι θα υποστώ συνέπειες για αυτή;
Φαίνεται, μάλιστα, πως το δικαίωμα λειτουργεί μόνο υπό την προστασία της υποχρέωσης. Για παράδειγμα, το μικρό παιδί που χειραγωγείται (κρατάει το χέρι) από τη μητέρα του, στη διέλευση ενός δρόμου, στερείται το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης – χειραφέτησης. Από τη στιγμή, όμως, που καθίσταται ηλικιακά ικανό να διασχίσει μόνο του τον δρόμο, άρα χειραφετείται και αποκτά το δικαίωμα της ελεύθερης διέλευσης, το ίδιο αναλαμβάνει όλες εκείνες τις προφυλάξεις -καθήκον- που θα προστατεύσουν την ελευθερία μετακίνησής του και συνακόλουθα την ασφάλειά του. Δηλαδή το αποκτηθέν δικαίωμά του, η χειραφέτησή του να διέρχεται ασφαλώς μόνο του το δρόμο, προϋποθέτει αντίστοιχα όρια- υποχρεώσεις.
Οι προηγηθείσες σκέψεις οδηγούν αναπόδραστα σε μία συλλογιστική διαδικασία αμφισβήτησης της εγκυρότητας των «επιχειρημάτων» των αντιεμβολιαστών. Καταρχάς, η κρισιμότητα της πανδημίας με τα εκατομμύρια των νεκρών -που οι στατιστικές επιβεβαιώνουν ότι συγκριτικά με τις άλλες πανδημίες του παρελθόντος λόγω των εμβολίων ήταν λιγότεροι διεθνώς-, δημιούργησε υποχρεωτικά έκτακτες συνθήκες μέσα στις οποίες οι αντιδράσεις περί του «δικαιώματος αυτοδιάθεσης του σώματος» των αντεμβολιαστών όφειλαν να καμφθούν, κάτω από το βάρος των τόσων θανάτων –ας θυμηθούμε την τραγωδία στο Μπέργκαμο της Ιταλίας. Έχει νόημα να διεκδικώ ένα «δικαίωμα» που συμβάλλει στη διασπορά της νόσου και συνακόλουθα στην κατάρρευση του συστήματος υγείας;
Παράλληλα, εγείρεται έντονα το θέμα του καθήκοντος. Πώς θα συμβάλλω στην προστασία του διπλανού μου; Δεν έχω υποχρέωση να μη γίνω αιτία εξάπλωσης της νόσου και κατά συνέπεια ενδιάμεσος κρίκος στον θάνατο άλλων ανθρώπων; Πώς εγώ, ενώ απολαμβάνω την αλυσίδα των αγαθών της κοινωνικής συμβίωσης -αποτέλεσμα της συνεργασίας των συμπολιτών μου-, αρνούμαι να ανταποκριθώ σε μία στοιχειώδη υποχρέωσή μου που θα συμβάλλει στην προστασία των μελών της κοινωνίας από τον θάνατο; Γίνεται, λοιπόν, φανερό ότι το «δικαίωμα» των αντεμβολιαστών δεν έχει κανένα νόημα, επειδή αντιστρατεύεται τη συνοχή και λειτουργία της κοινωνίας.
