Γράφει ο Σπύρος Κατέχης
Οθωνοί λοιπόν.
Μια κουκίδα στον χάρτη που σιγά σιγά τα τελευταία χρόνια αρχίζει να γίνεται γνωστή. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν απ’ την αρχή.
Ο θρύλος θέλει τον Οδυσσέα να φτάνει στο νησί και να μένει εκεί παρά τη θέλησή του, δέσμιος της νύφης Καλυψούς. Η σπηλιά στο νότιο δυτικό μέρος του νησιού που φέρει το όνομά της φαίνεται να θέλει να επιβεβαιώσει τον θρύλο αυτόν.
Η ιστορία του νησιού όπως και των άλλων δύο διαπόντιων χάνεται μέσα στους αιώνες και αιωρείται μεταξύ μύθων, θρύλων και τοπικών παραδόσεων.
Ο διαβόητος πειρατής Μπαρμπαρόσα φαίνεται να πέρασε απ’ το νησί ,που μετά από μάχη με τους ντόπιους σκότωσε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, με αποτέλεσμα το νησί να ερημώσει.
Οι Οθωνοί υπήρξαν ενετική βαρωνία με άρχοντα που επέβαλαν στο νησί οι Ενετοί, οι οποίοι ευθύνονται και για την καλλιέργεια της ελιάς, αφού δενδροφύτευσαν με ελιές απ’ άκρη σ’ άκρη το νησί.
Οι Οθωνοί φαίνεται να εποικίστηκαν αρκετές φορές στην ιστορία τους. Μια απ’ αυτές ήταν μετά τη σφαγή των Σουλιωτών απ’ τον Αλή πασά. Όσοι γλύτωσαν βρήκαν καταφύγιο στα Διαπόντια και στους Παξούς.
Οι Οθωνιώτες τον 19ο αιώνα απόκτησαν πλοία και διέσχιζαν όλη τη Μεσόγειο μεταφέροντας αγαθά, με αποτέλεσμα να αναπτυχθούν οικονομικά και να ακμάσουν.
Τα Διαπόντια αποτέλεσαν ξεχωριστό δήμο και οι Οθωνοί ως πρωτεύουσα του δήμου έφτασαν να κατοικούνται από 900 περίπου ανθρώπους οι οποίοι ως βασική ασχολία είχαν τη γεωργία, την αλιεία, και τη ναυτοσύνη.
Μεταπολεμικά δύο σχολεία λειτουργούσαν ταυτόχρονα στο νησί με 50 παιδιά το καθένα.
Αργότερα και αφού πλέον το νησί δεν μπορούσε να θρέψει άλλο τους κατοίκους του, ξεκίνησε η μετανάστευση. Βασικός προορισμός η Αμερική αλλά και άλλες χώρες όπως η Αργεντινή, η Αυστραλία, η Γερμανία αλλά και η Κέρκυρα και η Αθήνα. Τα νησιά ερήμωσαν, τα σχολεία έκλεισαν το ένα μετά το άλλο και οι μόνιμοι κάτοικοι έφτασαν τις λίγες δεκάδες, όπου από αυτούς οι περισσότεροι είναι συνταξιούχοι.
Τα τελευταία χρόνια και με τον τουρισμό να κάνει την εμφάνιση του δειλά δειλά, στα νησιά αρχίζει να διαφαίνεται μια χαραμάδα αισιοδοξίας. Στους Οθωνούς νέοι άνθρωποι γυρίζουν στο νησί και επισκευάζουν τα πατρικά τους σπίτια, λίγες μεν αλλά νέες επιχειρήσεις άρχισαν να ανοίγουν. Ιταλοί κυρίως αλλά και άλλοι Ευρωπαίοι που επισκέφτηκαν το νησί ως τουρίστες στο παρελθόν και εντυπωσιάστηκαν από την ομορφιά του αλλά και με την ποιότητα ζωής σε αυτό, αγόρασαν ή έχτισαν τα εξοχικά τους στο νησί και δημιουργήθηκε μια όμορφη κοινότητα ανθρώπων που αγαπούν το νησί και συνυπάρχουν αρμονικά με τους ντόπιους, δινοντας, όλοι μαζί τον αγώνα τους για την εξέλιξη και την ανάπτυξη του νησιού.
Τα δύο σχολικά κτίρια του νησιού ευτυχώς είναι σε καλή κατάσταση και περιμένουν τον μαθητή που θα τα κάνει να λειτουργήσουν ξανά, ή έστω το ένα από τα δύο, το άλλο θα μπορούσε να γίνει ένα λαογραφικό μουσείο που θα διηγείται στους νεότερους τον τρόπο ζωής των κατοίκων που έζησαν στο νησί.
Ο φάρος του νησιού που του χρόνου γιορτάζει 150 χρόνια λειτουργίας και που κάποτε ήταν ένας από τους φωτεινότερους της Μεσογείου χρήζει συντήρησης και επισκευής, σε αυτόν οφείλει και ένα από τα ονόματά του το νησί. Φανός ονομαζόταν από τους ναυτικούς στις αρχές του περασμένου αιώνα και τώρα αποτελεί το σήμα κατατεθέν του νησιού.
Σιγά αλλά σταθερά γίνονται σημαντικά πράγματα, βοηθούμενα από τη φυσική ομορφιά του. Με την αγάπη και φροντίδα των κατοίκων, των μεταναστών που επιστρέφουν ή το επισκέπτονται αλλά και των φίλων του, το νησί άρχισε ξανά να ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον.
