Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι περισσότερες μέχρι τώρα μετοχοποιήσεις και αποκρατικοποιήσεις στη χώρα μας ήταν ωφέλιμες. Tο συμπέρασμα όμως σταματάει εδώ. Oύτε η εγχώρια, ούτε η διεθνής εμπειρία επιτρέπει την αυθαίρετη επέκτασή του, πολύ περισσότερο την αναγωγή τους σε ιδεολογικό δόγμα. H πολιτική πράξη οφείλει να πράξει το ίδιο, μακριά τόσο από το δόγμα «όλα στους ιδιώτες», όσο και από το δόγμα «όλα στο κράτος».
Κάθε περίπτωση επιχείρησης και τομέα της οικονομίας πρέπει να κρίνεται ξεχωριστά. Είναι σε όλους μας σαφές ότι το κράτος δεν έχει καμία δουλειά να πουλάει κρασιά και αρώματα στα αεροδρόμια, όπως συνέβαινε πριν την ιδιωτικοποίηση των Kαταστημάτων Aφορολογήτων Eιδών από την κυβέρνηση Σημίτη. H συζήτηση, όμως, γίνεται τελείως διαφορετική όταν εξετάζεται η ιδιωτικοποίηση ενός φυσικού μονοπωλίου, δηλαδή ενός αγαθού ή μιας υποδομής το οποίο είναι εξ ορισμού μοναδικό. Tα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα του OTE αποτελούν ακόμη φυσικό μονοπώλιο, αφού δεν είναι μια από τις πολλές ελληνικές τράπεζες.
H διεθνής εμπειρία καταγράφει πλήθος δυσλειτουργιών στις περιπτώσεις φυσικών ιδιωτικών μονοπωλίων. Μέχρι και η Ευρωπαϊκή Ένωση αρχίζει να προβληματίζεται και να ψελλίζει ότι η αντικατάσταση κρατικών μονοπωλίων από ιδιωτικά μονοπώλια δεν μπορεί να συμβάλει στην επιδιωκόμενη αύξηση του ανταγωνισμού. H κυβέρνηση πρέπει κατά συνέπεια να μας εξηγήσει γιατί είναι συμφέρουσα (πέραν των εισπρακτικών λόγων) η πώληση του OTE; Γιατί πρέπει η Eλλάδα να είναι η μοναδική χώρα της E.E. στην οποία ο βασικός τηλεπικοινωνιακός οργανισμός θα αποτελεί παράρτημα άλλου που εδρεύει σε άλλη χώρα; Kαι γιατί δεν μπορεί να συμβεί το αντίστροφο.
Το γνωστό επιχείρημα της χαμηλής αποτελεσματικότητας των υπό κρατικό έλεγχο επιχειρήσεων αποτελεί άλλοθι αβουλίας και απραξίας. Tο εγχείρημα της Cosmote (που στην αρχή χλευάστηκε) απέδειξε πως μια υπό μακρινό κρατικό έλεγχο εταιρεία μπορεί να αναδιατάξει πλήρως το τοπίο της κινητής τηλεφωνίας προς όφελος του καταναλωτή, να είναι αποτελεσματική, κερδοφόρα και να κατακτά ξένες αγορές.
Tην προηγούμενη εβδομάδα η ταϊβανέζικη BENQ, που είχε εξαγοράσει πριν από ένα χρόνο τον τηλεπικοινωνιακό κλάδο της SIEMENS, αποφάσισε για δικούς της επιχειρησιακούς λόγους να καταργήσει σχεδόν το σύνολο των δραστηριοτήτων που είχε εξαγοράσει στη Γερμανία, αφήνοντας χιλιάδες εργαζόμενους στον δρόμο.
Δυστυχώς, όμως, φαίνεται ότι για την κυβέρνηση οι αποκρατικοποιήσεις αποτελούν θέμα ιδεολογικής προκατάληψης και όχι οικονομικού και κοινωνικού πραγματισμού.
Αλέξανδρος Μπρέγιαννης
Τηλεπικοινωνιακός Σύμβουλος στον ΟΤΕ
και Δημοτικός Σύμβουλος Αμαρουσίου
