Ως «απαράδεκτη» χαρακτηρίζει η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) την ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) στις 19 Μαρτίου, με διευκρινήσεις για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ). Όπως επισημαίνει η Ένωση, η ηγεσία του υπουργείου, με δικής της ανακοίνωση, την οποία εξέδωσε μετά και την συνεδρίαση του Δ.Σ. της την Τετάρτη 27 Μαρτίου, «προσπαθεί να εκφοβίσει τους Δήμους και να ακυρώσει εν γένει τη θεσμική λειτουργία και την αποστολή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της χώρας».
Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΚΕΔΕ:
«Στις 19 Μαρτίου το Υπουργείο Περιβάλλοντος προέβη στην έκδοση απαράδεκτης ανακοίνωσης με τίτλο «Διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων περί κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ)» μέσω της οποίας προσπαθεί να εκφοβίσει τους δήμους και να ακυρώσει εν γένει τη θεσμική λειτουργία και την αποστολή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της χώρας.
Σε απάντηση της ανακοίνωσης του Υπουργείου ως Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, διαμαρτυρόμαστε εντόνως και τονίζουμε τα ακόλουθα:
Η ΚΕΔΕ συμμετέχει δια εκπροσώπου της μετά από απόφαση του Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κου Ευθυμίου Μπακογιάννη στην ομάδα εργασίας για την επανεξέταση των κινήτρων του ΝΟΚ και συμβάλει με την ανελλιπή παρουσία της στις συνεδριάσεις, εκπροσωπώντας πάντα την Τοπική Αυτοδιοίκηση, στην θετική κατεύθυνση της αναθεώρησης των κινήτρων του ΝΟΚ, με γνώμονα την ενίσχυση της κλιματικής ουδετερότητας, με την ταυτόχρονη προστασία των πόλεών μας από την υπερδόμηση που έχουν προκαλέσει τα κίνητρα αυτά.
Οι θέσεις που εκφράζονται από την εκπροσώπησή μας στις συνεδριάσεις της ομάδας, αφορούν τις θέσεις της ΚΕΔΕ όπως άλλωστε αυτές έχουν διατυπωθεί σε προηγούμενη ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. της και κατ’ επέκταση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της χώρας. Σε καμία περίπτωση δεν εκφράζουν την προσωπική άποψη των εκπροσώπων μας και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του δημοσίου διαλόγου.
Σε ότι αφορά τις εργασίες της επιτροπής, ενώ η παραγωγική διαδικασία διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων βρίσκεται σήμερα, σε ώριμο στάδιο προς ολοκλήρωση, η ανακοίνωση του Υπουργείου ανατρέπει τον προγραμματισμό της ομάδας και αναφέρει πως: «αναμένεται να συμπεριλάβει στην εξέτασή της και τα στοιχεία που θα προκύψουν από επερχόμενες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, σχετικά με διατάξεις του ΝΟΚ» δηλαδή, παραπέμπει μονομερώς το τελικό πόρισμα της ομάδας εργασίας σε χρονικό ορίζοντα πέραν του έτους, χωρίς αυτό να έχει συζητηθεί σε καμία συνεδρίαση της ομάδας.
Στη συνέχει το Υπουργείο αλαζονικά και απερίσκεπτα προτρέπει έμμεσα τους πολίτες να εκδώσουν οικοδομικές άδειες, με βάση τα κίνητρα του ΝΟΚ, αγνοώντας την απόφαση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ που τις καθιστά αντισυνταγματικές δημιουργώντας τον κίνδυνο, αν υιοθετηθούν οι θέσεις τους να προκληθούν στο άμεσο μέλλον και μέχρι την τελική απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ αμέτρητες δικαστικές διενέξεις μεταξύ όμορων ιδιοκτητών, αφού είναι προφανές και αναπόφευκτο ότι κάθε άδεια η οποία τυχόν εκδίδεται με βάση τις επίμαχες διατάξεις, θα προσβάλλεται με βάση το σκεπτικό των αποφάσεων του Ε΄ μήματος ΣτΕ από τους γείτονες, οι οποίοι θίγονται από τα «bonus» του Ν.Ο.Κ.
Αντιθέτως, η Τοπική Αυτοδιοίκηση παραλαμβάνει τα ηνία και προτίθεται να προστατεύσει τους πολίτες αποτελεσματικά, χωρίς να αναστείλει συλλήβδην την οικοδομική δραστηριότητα, με σκοπό να αποτρέψει περιβαλλοντικά «τετελεσμένα», προς όφελος της νομιμότητας και της ασφάλειας δικαίου.
Τέλος, η ΚΕΔΕ διαμαρτύρεται έντονα για την απαράδεκτη απόπειρα του Υπουργείου να ακυρώσει το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως αυτός περιγράφεται από το άρθρο 102 του Συντάγματος της Ελλάδας και την προτροπή όπως αυτή διατυπώνεται στην ανακοίνωση: «Οι αιρετοί εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών οφείλουν να είναι χρήσιμοι αρωγοί της Πολιτείας όπως και των συμφερόντων των συμπολιτών τους. Οφείλουν να μην κινδυνολογούν και να μην προβαίνουν σε αυθαίρετες αποφάσεις που πλήττουν εν τέλει το αναφαίρετο συνταγματικό δικαίωμα της ιδιοκτησίας». Μια φράση που ακυρώνει το θεσμικό μας ρόλο και καταστρατηγεί κάθε έννοια διοικητικής αυτοτέλειας των δήμων.
Καλούμε την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, να ανακαλέσει την απαράδεκτη ανακοίνωσή της και να σεβαστεί την καταστατική θέση των αιρετών εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την εγγύτερη προς την κοινωνία βαθμίδα διακυβέρνησης της χώρας».
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε την Τρίτη 19 Μαρτίου το ΥΠΕΝ με θέμα «Διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων περί κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ)», αναφέρονταν τα εξής:
«Προς αποφυγή παρερμηνειών σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων περί κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), επισημαίνεται και διευκρινίζεται ότι:
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εργάζεται απρόσκοπτα για την υλοποίηση των δεσμεύσεων της χώρας αναφορικά με την προσαρμογή των κτιρίων στις σύγχρονες απαιτήσεις, την εξοικονόμηση ενέργειας, την περιβαλλοντική προστασία, τη βελτίωση του δημόσιου χώρου και την ενίσχυση της κλιματικής ουδετερότητας.
Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει συγκροτήσει μη αμειβόμενη Ομάδα Εργασίας για την επανεξέταση των κινήτρων του ΝΟΚ για:
Α) την ανάλυση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων κριτηρίων αναφορικά με την αποτελεσματικότητα κατά την εφαρμογή τους,
Β) την επανεξέταση των θεσπισμένων προϋποθέσεων εφαρμογής των κριτηρίων,
Γ) πρόταση επιπλέον νέων κριτηρίων ή αντικατάστασης των υφιστάμενων.
Η Ομάδα Εργασίας, η οποία έχει εισηγητικό ρόλο προς την πολιτική ηγεσία και σε κάθε περίπτωση όχι αποφασιστικό, αναμένεται να συμπεριλάβει στην εξέτασή της και τα στοιχεία που θα προκύψουν από επερχόμενες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με διατάξεις του ΝΟΚ. Οι δε εκπρόσωποι φορέων που συμμετέχουν σε αυτήν ως μέλη οφείλουν να εκφράζουν τους πολίτες που εκπροσωπούν συνεισφέροντας στον δημόσιο διάλογο και να αποφεύγουν τη μεταφορά στο κοινό προσωπικών κρίσεων που τυχόν διατυπώνουν στο πλαίσιο της συμμετοχής τους ως θέσφατων.
Σημειώνεται ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εν αναμονή της κρίσης του Ανωτάτου Δικαστηρίου:
Έχει καταθέσει αναλυτικά υπομνήματα για την σκοπιμότητα των εν λόγω διατάξεων και την ενεργειακή και περιβαλλοντική ένταξη στο δομημένο περιβάλλον των κτιρίων που προβλέπει ο ΝΟΚ, ενώ παράλληλα έχει επικοινωνήσει τις διεθνείς πρακτικές και τα νέα δεδομένα που επικρατούν στους κανόνες της πολεοδομικής επιστήμης και πρακτικής.
Δεν έχει στις άμεσες προθέσεις του, πριν από την έκδοση της σχετικής απόφασης, ανάληψη σχετικής νομοθετικής πρωτοβουλίας. Στο πλαίσιο αυτό διευκρινίζεται ότι εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του ΝΟΚ, ως ισχύουν.
Επισημαίνεται ότι αναστολές οικοδομικών αδειών -πέραν των περιπτώσεων αναστολής οικοδομικών εργασιών επί συγκεκριμένου ακινήτου δυνάμει δικαστικής απόφασης ή αυτοδικαίως του 52Α του ΠΔ. 18/89- ισχύουν μόνο για τις περιοχές για τις οποίες υφίσταται σχετική διάταξη νόμου ή απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατ΄ εξουσιοδότηση διάταξης νόμου.
Ενημερώνουμε τους ενδιαφερόμενους πολίτες ότι οποιαδήποτε άλλη απόφαση, προερχόμενη, για παράδειγμα, από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, δεν έχει καμία θεσμική ισχύ. Οι αιρετοί εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών οφείλουν να είναι χρήσιμοι αρωγοί της Πολιτείας όπως και των συμφερόντων των συμπολιτών τους. Οφείλουν να μην κινδυνολογούν και να μην προβαίνουν σε αυθαίρετες αποφάσεις που πλήττουν εν τέλει το αναφαίρετο συνταγματικό δικαίωμα της ιδιοκτησίας».
