Εύγλωττος ο τίτλος, στο σύντομο αφιέρωμα του Νίκου Ξυδάκη (Καθημερινή 25.1.12) στον Θόδωρο Αγγελόπουλο. Ο αδόκητος θάνατος του διάσημου Έλληνα σκηνοθέτη, εκτός από την ειλικρινή θλίψη του κινηματογραφικού στερεώματος και των συμπατριωτών του, προκάλεσε αρκετές συζητήσεις περί το έργο του. Οι περισσότερες είχαν ήδη αρχίσει από χρόνια, και αφορούσαν στην καλλιτεχνική πλευρά των ταινιών του. Τα «επιχειρήματα» των δύο πλευρών είναι λίγο πολύ γνωστά, αλλά οι κρίσεις αυτές είναι εν πολλοίς υποκειμενικές και ως εκ τούτου δεν μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα.
Βέβαια, συζητήσεις του τύπου «ήταν μοναδικός, υπέροχος, ανεπανάληπτος» ή «βαρετός, αργόσυρτος, ελιτίστικος» υποβαθμίζουν την όποια κρίση και τους… κρίνοντες…
Για την επαγγελματική πλευρά του Αγγελόπουλου, απλά δεν επιτρέπεται δεύτερη άποψη! Ο τρόπος του θανάτου του απλά στέφει τον απόλυτο, ενοχοπροσηλωτικό τελειομανή τρόπο της δουλειάς του! Είναι γνωστές οι περιγραφές των συνεργατών του, περί «ενός πλάνου την ημέρα» και αμέτρητων επαναλήψεων των σκηνών που δεν τον ικανοποιούσαν απόλυτα…
Ως απολύτως μη ειδικός δεν θα τολμούσα να επεκταθώ, για τις πιο πάνω πλευρές του πολυβραβευμένου σκηνοθέτη. Αν ποτέ ρισκάριζα την προσωπική κρίση, αυτή θα αφορούσε αποκλειστικά στην πολιτική πλευρά των έργων του.
Ευτυχώς με πρόλαβε ο Νίκος Ξυδάκης, βγάζοντάς με από τη δύσκολη θέση!
Παραθέτω ορισμένα χαρακτηριστικά αποσπάσματα της επιφυλλίδας του, τα οποία θεωρώ πολύ τολμηρά (δεδομένης της μεταθανάτιας «θεοποίησης» του Αγγελόπουλου, όχι μόνον από στενούς συνεργάτες του και ανθρώπους του κινηματογράφου, αλλά και από… παντελώς άσχετους, που «ποδοσφαιροπωλούν» κάθε συζήτηση για θέματα που αγνοούν!) και με τα οποία βασικά συμφωνώ.
Οι πολιτικές μας απόψεις δεν προέρχονται από παρθενογένεση. Αποτελούν συνισταμένη άλλων απόψεων της γενικής και ειδικής μας πληροφόρησης, και φυσικά των προσωπικών μας αναζητήσεων, φιλοσοφιών ζωής, ονείρων κλπ. Ο Αγγελόπουλος ειδικά μετά το 1991, μπορεί να μη στάθηκε τυχερός, ώστε να «μπολιάσει» τη δικαιολογημένη του απογοήτευση με ανθρώπους που διατηρούν την ιστορική τους αισιοδοξία. Αλίμονο αν οι πρωτεργάτες όλων των επαναστάσεων (γνωστών και μη, επιτυχημένων και μη) θρηνούσαν την αποτυχία του… Σπάρτακου, αναβάλλοντας για το λόγο αυτό τις ανατροπές που επιχείρησαν…
Χ. Α. Φ.
