Και οι σημερινοί μύθοι;
Νομίζω αυτό που αλλάζει είναι ότι απομυθοποιήθηκε ένα μυθικό σύστημα της αφήγησης της παραδοσιακής Δεξιάς που ήταν εθνοκεντρικό και ελληνοκεντρικό και δημιούργηθηκε ένα άλλο, το οποίο κυριάρχησε και το επέβαλε η Αριστερά με τον δικό της λόγο. Το αφήγημα αυτό το πήρε το Πασόκ και με έναν ιδιόμορφο τρόπο το υιοθέτησε και το επέβαλε ως ένα αφήγημα όπου εκεί υπήρχε πια η αμφιθυμία τού ότι άλλα λέω και άλλα κάνω. Δηλαδή το Πασόκ στήριξε όλη την πολιτική του δράση πάνω στο αφήγημα της Αριστεράς. Υιοθέτησε τον αριστερό λόγο. Αλλά η πολιτική του, ήταν εντελώς, δεν θα πω Δεξιά αλλά με εξαίρεση κάποιες κοινωικές αλλαγές που έγιναν, ακολούθησε έναν τρόπο συντηρητικής πολιτικής προσέγγισης. Το σύστημα αυτό είχε και την υπόσταση ενός ρεαλισμού, δηλαδή προσαρμόστηκε στις συνθήκες της εποχής κατά κάποιον τρόπο, αλλά πάτησε τη ρητορική του πάνω στη ρητορική της Αριστεράς. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε μια αμφιθυμία νομίζω και υπάρχει μια θεωρία στη ψυχανάλυση στην Αμερική που λέγεται bound theory, δέσιμο. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, όταν μια μάνα δίνει διπλά μηνύματα στο παιδί της, αυτό γίνεται σχιζοφρενές ή έχει πιθανότητες να γίνει σχιζοφρενής. Δηλαδή όταν του λέει σ’ αγαπώ πολύ και το δέρνει ταυτόχρονα, το παιδί τα χάνει, γιατί από τη μια εισπράττει μια θετική διάθεση από την άλλη εισπράττει βία. Νομίζω ότι κάτι τέτοιο συνέβη στην ελληνική κοινωνία από το Πασόκ και μετά γενικότερα. Γιατί είχαμε έναν πολύ δυτικό τρόπο ζωής και πατήσαμε πάνω σε μια αριστερή ρητορική και αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε να έχουμε «χάσει τα αυγά και τα πασχάλια μας», να έχουμε αποδομήσει εντελώς κάποιους μύθους πάνω στους οποίους πατούσαμε και είχαμε χτίσει ένα αφήγημα προσωπικό και κοινωνικό και συλλογικό. Νομίζω ότι επιστρέφουμε σε μια πρωτόγονη κατάσταση και πρέπει είτε να επαναδιατυπώσουμε είτε να εφεύρουμε καινούριους μύθους.
Επομένως δεν υπάρχουν σημερινοί μύθοι;
Ναι, δεν υπάρχουν σημερινοί μύθοι ή υπάρχει ένα νεφέλωμα και υπάρχει μια αναλγησία και μια νέκρωση των αισθητηρίων.
Και έχουμε ανάγκη να δημιουργήσουμε νέους μύθους…
Πάντα έχουμε ανάγκη. Δηλαδή σε όλες τις κοινωνίες. Το έχουν ανάγκη οι πρωτόγονες κοινωνίες και πολύ φοβάμαι ότι ξαναγινόμαστε πρωτόγονοι. Έτσι πρέπει είτε να επισκευάσουμε τους παλαιούς μύθους είτε να εφεύρουμε καινούριους ή μέσα από αυτή την καταστροφή να δημιουργήσουμε κάτι.
Είναι ήρωας ο Σταύρος για την εποχή του;
Ο Σταύρος θεωρεί ότι θα βρει και θα χτίσει μια ταυτότητα προσεταιριζόμενος μια κοινωνική ομάδα που τους θεωρεί ήρωες.
Άρα ο μύθος του είναι να προσεγγίσει όλους όσους θεωρεί ήρωες.
Ναι. Για να βρει μια ταυτότητα. Αυτό κάνει. Το ίδιο κάνει και στις φαντασιώσεις του όταν είναι μικρός. Ενσωματώνεται στον τρωικό πόλεμο, κάνει παρέα με τον Οδυσσέα, τον Αχιλλέα και γίνεται και αυτός συνεργός και διεκδικεί με το μυαλό του την τότε βασίλισσα της Ελλάδος που θεωρεί ότι είναι η ωραία Ελένη γιατί τα μπουρδουκλώνει, μπερδεύει τη φαντασία με την επικαιρότητα της εποχής του.
Δελεάζεται πολύ από το υπόβαθρο που κουβαλά η λέξη ήρωας.
Ακριβώς, κάτι που είναι πολύ φυσιολογικό, συμβαίνει σε όλους.
Και σε μεγάλες ηλικίες… όχι μόνο στους νεώτερους!
Ξέρετε πόσοι ήρθαν μετά στην πρεμιέρα, πολλοί άνδρες και μου είπαν στο αυτί: «Ξέρεις, εσύ ήσουν νεώτερος και ήσουν με την Άννα Mαρία αλλά εγώ γούσταρα τη Φρειδερίκη». Δύο άντρες ήρθαν και μου είπαν αυτό το σχόλιο. Υπό αυτή την έννοια λοιπόν ο Σταύρος προσεταιρίζεται μια κοινωνική ομάδα που εμφανίζεται μπροστά του ηρωική, θέλει να ενσωματωθεί σε αυτή την αγέλη που έχει προκύψει από τη μεταπολίτευση και μετά. Στο πλαίσιο της ομάδας αυτής σιγά σιγά ηρωοποιείται, ανατρέποντας τους μύθους της. Γίνεται δηλαδή ήρωας γιατί εμφανίζεται ως ο ανατροπέας του συστήματος εκείνης της εποχής.
