Η ταινία «Το τέλος της Αγίας Πετρούπολης» γυρίζεται από τον Βσέβολοντ Πουντόβκιν το 1927, ένα χρόνο μετά την αριστουργηματική «Μάνα», αποτελώντας το δεύτερο μέρος της τριλογίας για τον επαναστατικό μετασχηματισμό της Ρωσίας, που θα ολοκληρωθεί ένα χρόνο μετά με την «Θύελλα στην Ασία». Ταυτόχρονα, αυτή η τριλογία αποτελεί και την καλλιτεχνική κορύφωση αυτού του μεγάλου δημιουργού, διευρύνοντας καταλυτικά τα όρια της κινηματογραφικής τέχνης.
Αν και σενάριο υπέστη προσαρμογές προς έναν περισσότερο «εύληπτο» προσανατολισμό, ωστόσο, η μεγαλοφυία του Πουντόβκιν επιβάλλεται σε κάθε πλάνο και η εκρηκτική του δημιουργικότητα καλπάζει αχαλίνωτη στο μοντάζ, χαρίζοντάς μας στιγμές ατόφιας κινηματογραφικής αισθητικής μαγείας.
Στιγμές όπως η δραματικότητα της ωμής εκμεταλλευτικής βίας του καπιταλιστή στο εργοστάσιο, στην παραγωγή, εκεί που το αίμα και ο ιδρώτας του εργάτη μετατρέπεται σε ατομικό κέρδος, καθώς «συνομιλεί» με τα εκπληκτικά πλάνα του χρηματιστηριακού «πυρετού», εκεί που το ματωμένο κέρδος αγοράζεται και πωλείται στο «παζάρι», αλλά και η απίστευτης ποιητικής σύλληψης σκηνές μιας Πετρούπολης που πέφτει με όλο τον σκοτεινό της όγκο πάνω στις σαν μυρμήγκια φιγούρες των ανθρώπων, μας μαθαίνουν τι σημαίνει κινηματογράφος ως τέχνη, δίχως ο θεατής να νιώσει ούτε σε μια στιγμή ότι ο δημιουργός τον «διδάσκει» ή τον «προτρέπει».
INFO
Ασπρόμαυρο, Βουβό Δράμα – Σοβιετική Ένωση – Διάρκεια 85΄
Σκηνοθεσία: Βσέβολοντ Πουντόβκιν
Συν-σκηνοθεσία: Μιχαήλ Ντόλλερ
Σενάριο: Νάταν Ζαρχί
Μουσική: Βλαντίμιρ Γιουρόφσκι
Διεύθυνση φωτογραφίας: Ανατόλι Γκολοβνιά
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Σεργκέι Κοζλόφσκι
Παίζουν: Αλεξάντρ Τσιστιακόφ, Βέρα Μπαρανόφσκαγια, Ιβάν Τσουβελεφ κ.ά.
Σύνοψη: Ενας νεαρός αγρότης, χαμένος και ασυνείδητος, φτάνει στην Αγία Πετρούπολη για να βρει δουλειά. Η ανασυγκρότηση της προσωπικότητάς του, η αναγέννηση της συνείδησής του, αποτελούν την υπόθεση της ταινίας. Με την σειρά της, αυτή η ανασυγκρότηση, χαράσεται στην μεγάλη επαναστατική ιστορία της κατάρρευσης της παλιάς, αυταρχικής, εκμεταλλευτικής Ρωσίας.