Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης – Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 26/10/2024
Έγινε εν τέλει «μόδα» η επιβολή ειδικού τέλους 0,50 € από τους Δήμους, η οποία είχε ξεκινήσει με «πρωτοπόρο» τον παλαιό Δήμο Μελισσίων και το περίφημο εκείνο «περιβαλλοντικό τέλος» που είχε επιβάλει η τότε δημοτική Αρχή του νυν γ.γ. του ΥΠΕΝ Μανώλη Γραφάκου. Η νυν δήμαρχος Πεντέλης Νατάσσα Κοσμοπούλου ήρθε πρόσφατα να βγάλει ένα ακόμη «πενηντάλεπτο» από την τσέπη των δημοτών, με νέο ειδικό τέλος για την απόκτηση ελεύθερων χώρων και πάλι.
Στην επιβολή ειδικού τέλους έχουν νωρίτερα προχωρήσει και Δήμοι όπως το Χαλάνδρι ή το Γαλάτσι. Το παράδειγμά τους οδήγησε και τη διοίκηση του Δήμου Αμαρουσίου να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο, επιβάλλοντας και εκείνη το «0,50» στους κατοίκους της πόλης.
Το κυριότερο επιχείρημα που όλες οι διοικήσεις παραθέτουν είναι αυτό της οικονομικής δυσπραγίας, καθώς η κρατική «κάνουλα» βγάζει χρήματα με το σταγονόμετρο για τους Δήμους και με τη σειρά τους οι δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι εκτός των βασικών λειτουργιών, δεν μπορούν να εφαρμόσουν πολιτική απόκτησης γης για βελτίωση της καθημερινότητας, για ισοζύγιο στη ραγδαία δόμηση και καλύτερη ποιότητα ζωής. Και κανείς δεν μπορεί να τους καταλογίσει άδικο.
Ωστόσο, σειρά παίρνουν και τα ερωτήματα. Τα οποία κυρίως έχουν να κάνουν με την οριζόντια επιβολή του ειδικού τέλους, σε συνδυασμό με τα πολεοδομικά χαρακτηριστικά του εκάστοτε Δήμου.
Για παράδειγμα, ο Δήμος Πεντέλης μπορεί να επικαλεστεί τις αρκετά πιο ήπιες και πιο ομοιογενείς πολεοδομικές του αναπτύξεις, κάτι που δεν μπορεί να κάνει ο Δήμος Αμαρουσίου. Στο Μαρούσι δηλαδή θα κληθεί ο απλός δημότης να πληρώσει το ίδιο ειδικό τέλος με τον μεσαίο ή μεγάλο επιχειρηματία και την πολυεθνική εταιρεία, οι οποίοι τα περασμένα χρόνια ευνοήθηκαν από τις προβλεπόμενες χρήσεις γης για να χτίσουν ένα υπερτοπικό κέντρο και εις βάρος των ελεύθερων χώρων (ελλιπές ισοζύγιο) και με μεγάλη επιβάρυνση στην καθημερινότητα (κυκλοφοριακό, ρύπανση κ.λπ.).
Έπειτα, υπάρχει και ένα άλλο ερώτημα, για το οποίο θα επιστρέψουμε στο «παλαιό» περιβαλλοντικό τέλος του τότε Δήμου Μελισσίων. Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε επίσημα εδώ και χρόνια, έχει αποφέρει περίπου 6 εκατ. € στα ταμεία, τα οποία εδώ και καιρό «αναπαύονται» στα ταμεία του νυν Δήμου Πεντέλης, καθώς ελάχιστες είναι οι κινήσεις που έχουν γίνει για την απόκτηση χώρων, αυτό δηλαδή για το οποίο προορίζονται αυτά τα χρήματα. Και το ζητούμενο είναι το εξής: Απλά μαζεύουμε χρήματα στα ταμεία να υπάρχουν ή θα τα διαθέσουμε για τον σκοπό τους; Διότι υπάρχουν και «φωνές» που θεωρούν ότι αυτός ο «κουμπαράς» (όπως εύστοχα τον χαρακτήρισε ο δήμαρχος Αμαρουσίου Θεόδωρος Αμπατζόγλου στο Δημοτικό Συμβούλιο) μπορεί να διοχετευτεί σε άλλους κωδικούς των προϋπολογισμών των Δήμων για να κλείσει άλλες «τρύπες». Δεν υιοθετούμε τους ισχυρισμούς αυτούς και δεν θέλουμε να πιστεύουμε ότι υπάρχουν «δεύτερες» σκέψεις πίσω από το αρχικό σκεπτικό του ειδικού τέλους, όμως σίγουρα κάποια στιγμή θα πρέπει να δούμε και χειροπιαστά αποτελέσματα.
Φυσικά όλοι αναγνωρίζουμε ότι οι απαλλοτριώσεις ή οι επανεπιβολές τους είναι ένα δύσκολο και χρονοβόρο πρόβλημα και ότι οι Δήμοι θα ελιχθούν όταν έχουν δεδομένα και εγκεκριμένα τα υπό εκπόνηση νέα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Όπως και ότι οι Πολεοδομικές και Νομικές Υπηρεσίες των Δήμων είναι και υποστελεχωμένες και υπερφορτωμένες. Όμως οι πολίτες αργά ή γρήγορα θα έχουν απαιτήσεις, ώστε το «0,50» να μη φτάσει κάποια στιγμή από «έξυπνη λύση» να θεωρείται ένα ακόμη «χαράτσι» δίχως χειροπιαστό αντίκρισμα.