Μια νέα μελέτη των περιβαλλοντικών οργανώσεων WWF και E3G δείχνει ότι πολλά από τα ήδη υπάρχοντα «πακέτα ανάκαμψης» αποτυγχάνουν να προωθήσουν την πράσινη ανάπτυξη, με κίνδυνο για την ανθρωπότητα να παραμείνει παγιδευμένη σε ένα ξεπερασμένο και ρυπογόνο αναπτυξιακό μοντέλο.
Η μελέτη, που εκπονήθηκε από την εξειδικευμένη εταιρεία ενεργειακών συμβούλων Ecofys και την οργάνωση Germanwatch για λογαριασμό των WWF και E3G, παρέχει τις πλέον λεπτομερείς και ολοκληρωμένες αναλύσεις σχετικά με τα πακέτα ανάκαμψης πέντε ισχυρών κρατών (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ην. Βασίλειο και ΗΠΑ). Εξετάζει επιπλέον το πακέτο που έχει συμφωνηθεί για το σύνολο της ΕΕ.
Η έκθεση εξετάζει το μέγεθος των «κλιματικών» μέτρων που περιέχονται στα πακέτα ανάκαμψης και καταγράφει τις άμεσες ή έμμεσες χρηματοδοτήσεις π.χ. χαμηλότοκα δάνεια για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ή επιβολή φόρων. Βάσει αυτών, τα συλλεχθέντα δεδομένα αποκαλύπτουν μία ζοφερή πραγματικότητα, που δείχνει ότι σε μερικές περιπτώσεις οι χρηματοδοτήσεις είναι μεγαλύτερες για ρυπογόνες επενδύσεις συγκριτικά με πράσινα έργα. Η ίδια έρευνα δείχνει επίσης, ότι επί συνόλου 15 χωρών που έχουν ανακοινώσει πακέτα ανάκαμψης της οικονομίας τους, μόνο για 5 από αυτές ήταν δυνατό να καταγραφούν τα μέτρα που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια.
Τα σημαντικότερα ευρήματα της έκθεσης δείχνουν ότι:
1. Στα πακέτα ανάκαμψης που εξετάστηκαν, συνολικού ύψους 1,1 τρισ. δολαρίων, οι δαπάνες που αφορούν μέτρα για την κλιματική αλλαγή ανέρχονται σε μόλις 73 δισ. δολάρια, δηλαδή στο μόλις 6% επί του συνόλου.
2. Το κόστος για την αποτελεσματική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έχει υπολογιστεί σε 1-3% του παγκοσμίου ΑΕΠ. Από την εξέταση των πακέτων προκύπτει ότι η Γερμανία και οι ΗΠΑ δίνουν τη μεγαλύτερη προτεραιότητα σε πράσινα μέτρα, διαθέτοντας περίπου το 0,5% του εθνικού ΑΕΠ. Αυτό το ποσοστό όμως είναι ελάχιστο σε σχέση με τα ποσά που πρέπει να διατεθούν για την αποτροπή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
3. Απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια για το μέγεθος και το επίπεδο εφαρμογής των μέτρων για το κλίμα, που περιλαμβάνονται στα πακέτα ανάκαμψης, ώστε να αποφευχθεί το «πράσινο ξέπλυμα».
4. Οι περισσότερες χώρες εστιάζουν τις «πράσινες» δραστηριότητές τους στην εξοικονόμηση ενέργειας αυτοκινήτων και κτηρίων, αγνοώντας τις τεράστιες ευκαιρίες που δίνονται από τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές και στην βελτίωση των δικτύων ηλεκτρισμού.
5. Στην Ιταλία, που τα κλιματικά μέτρα αφορούν μόνο τον τομέα των μεταφορών, οι επενδύσεις σε νέους αυτοκινητόδρομους είναι κατά τουλάχιστον 30% μεγαλύτερες σε σχέση με τις επενδύσεις σε μέσα μαζικής μεταφοράς και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης οχημάτων
6. Το πακέτο ανάκαμψης του Ηνωμένου Βασιλείου αγνοεί παντελώς τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές, ενώ αντιθέτως προωθεί μεγάλους αυτοκινητόδρομους, προωθώντας επενδύσεις 742 εκατ. δολαρίων.
Το WWF και η E3G καλούν την ομάδα χωρών της G20 να αναλάβει τις ιστορικές της ευθύνες και να δεσμευθεί για περισσότερα και μεγαλύτερα πράσινα μέτρα στα πλαίσια της οικονομικής ανάκαμψης. Έτσι θα διακινηθούν κεφάλαια προστιθέμενης αξίας και θα αποφευχθεί η συντήρηση του ρυπογόνου μοντέλου ανάπτυξης που θα επιφέρει πολλαπλάσια οικονομικά βάρη στο εγγύς μέλλον.