Ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους ανακοίνωσε λίγο πριν αποχωρήσει ότι θεσμοθετεί «τη μεγαλύτερη προστατευόμενη θαλάσσια έκταση του κόσμου» σε τρεις απομακρυσμένες περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού. Με την ευκαιρία της ανακοίνωσης υπεραμύνθηκε και της προηγούμενης περιβαλλοντικής πολιτικής του, για την οποία μόνο αρνητικά σχόλια είχε εισπράξει.
Οι περιοχές
Τα τρία «θαλάσσια εθνικά μνημεία» έχουν συνολική έκταση 505.757 τετραγωνικά χιλιόμετρα, σχεδόν τετραπλάσια από την έκταση της Ελλάδας. Το πρώτο περιλαμβάνει τις βόρειες Νήσους Μαριάνα και την Τάφρο Μαριάνα, το βαθύτερο σημείο του κόσμου, το δεύτερο περικλείει την Ατόλλη Ρόουζ στην αμερικανική Σαμόα και το τρίτο μια σειρά από απομονωμένα αμερικανικά νησιά στον κεντρικό Ειρηνικό.
Οι περιοχές αυτές θα προστατεύονται βάσει της ίδιας νομοθεσίας που εφαρμόζεται για σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία (το Antiquities Act του 1906).
«Στα μνημεία θα απαγορεύεται η καταστροφή και η εκμετάλλευση φυσικών πόρων, η απόρριψη αποβλήτων και η εμπορική αλιεία» δήλωσε ο Μπους σε ομιλία του την Τρίτη,6 Ιανουαρίου 2009. «Για τον αμερικανικό λαό, θα είναι τοποθεσίες που τιμούν το χρέος μας να είμαστε καλοί διαχειριστές της δημιουργίας του Παντοδύναμου» είπε.
Το Θαλάσσιο Εθνικό Μνημείο
Το Θαλάσσιο Εθνικό Μνημείο της Τάφρου Μαριάνα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μια σειρά υποθαλάσσιων ηφαιστείων καθώς και τη μοναδική στον κόσμο υποβρύχια λίμνη υγρού θείου. Το Εθνικό Πάρκο Απομακρυσμένων Νήσων Ειρηνικού φιλοξενεί παρθένους κοραλλιογενείς υφάλους και σπάνια είδη όπως η φώκια μονάχους της Χαβάης, ενώ το αντίστοιχο «μνημείο» της Ατόλλης Ρόουζ χαρακτηρίζεται από τα ροζ κοράλλια του.
Με την ευκαιρία της ανακοίνωσης ο Μπους υπερασπίστηκε τις προηγούμενες αποφάσεις του για το Περιβάλλον, για τις οποίες πολλοί τον είχαν επικρίνει ως τον πλέον περιβαλλοντικά ανάλγητο Αμερικανό πρόεδρο της νεότερης ιστορίας. «Τα νέα μέτρα που ανακοίνωσα σήμερα είναι η κορωνίδα μιας οκταετούς δέσμευσης για ισχυρή περιβαλλοντική προστασία και διατήρηση», υποστήριξε. «Γνωρίζω ότι αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις πολλών ανθρώπων» παραδέχτηκε.
«Έκανα πολλά»…
Αναφέρθηκε στις αποφάσεις του για την επιβολή των αυστηρότερων στάνταρντ της αμερικανικής ιστορίας όσον αφορά την ποιότητα του αέρα, τη θεσμοθέτηση εκτεταμένων προστατευόμενων υγροτόπων, τις επενδύσεις στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, αλλά και την υιοθέτηση μιας νέας προσέγγισης κατά της κλιματικής αλλαγής, η οποία απαιτεί τη συμμετοχή και των αναδυόμενων οικονομιών όπως η Κίνα και η Ινδία.
Και οι αντιδράσεις
Ο Μπους συνάντησε πολλές εσωτερικές αντιδράσεις στη θεσμοθέτηση των νέων προστατευόμενων περιοχών, καθώς οι αλιείς, ορισμένες ομοσπονδιακές υπηρεσίες, αλλά και το Πεντάγωνο ανησυχούν για περιορισμό των δραστηριοτήτων τους στη θάλασσα.
Ο Λευκός Οίκος διευκρίνισε αργότερα ότι τα Θαλάσσια Εθνικά Μνημεία δεν παρεμποδίζουν σε τίποτα τις δραστηριότητες του Πενταγώνου, του υπουργείου Άμυνας δηλαδή, εντός του χώρου τους.