Το κυκλοφοριακό είναι πρόβλημα κυκλοφορίας ανθρώπων και όχι οχημάτων
Είναι νομίζω καθολικά αποδεκτό από τους κατοίκους της πόλης μας, ότι η κατάσταση σήμερα όσον αφορά στις μετακινήσεις οχημάτων και πεζών είναι κακή. Η ραγδαία αύξηση των οχημάτων σε συνδυασμό με την ελλιπή υποδομή και διαχείριση των συστημάτων κυκλοφορίας, συγκοινωνιών, στάθμευσης, «βαδισιμότητας» οδηγούν σε ακόμα χειρότερες εξελίξεις.
Επιπλέον, το Μαρούσι υποφέρει ίσως χειρότερα από κάθε άλλη περιοχή της Αθήνας από τον κατακερματισμό του αστικού του χώρου λόγω των μεγάλων οδικών αξόνων που το διασχίζουν αλλά και της ανεξέλεγκτης εγκατάστασης υπερτοπικών χρήσεων (εταιρείες, εμπορικά κέντρα, υπουργεία κ.λπ.).
Κάθε προσπάθεια αντιμετώπισης του κυκλοφοριακού θα πρέπει να βασίζεται σε τρεις βασικές αρχές: Πρώτον ότι η μετακίνηση στην πόλη είναι δικαίωμα και αγαθό για τους πολίτες, που πρέπει να προσφέρεται σε όλους χωρίς αποκλεισμούς. Δεύτερον ότι το κυκλοφοριακό είναι πρόβλημα κυκλοφορίας ανθρώπων και όχι οχημάτων. Και τρίτον ότι ο τρόπος που μετακινούνται οι άνθρωποι είναι ζήτημα επιλογών και πολιτικής. Δυστυχώς η κυκλοφοριακή μελέτη για το κέντρο του Αμαρουσίου που ψηφίστηκε από τη διοίκηση του Δήμου αγνοεί επιδεικτικά τις παραπάνω βασικές αρχές και θέτει ως προτεραιότητα τη διευκόλυνση της κυκλοφορίας (και μάλιστα της υπερτοπικής) των οχημάτων και τη χωρίς περιορισμό πρόσβασή τους στο εμπορικό κέντρο. Παράλληλα, όπως τόνισε και ο ίδιος ο μελετητής, η εν λόγω πρόταση αποτελεί «βραχυπρόθεσμη» λύση και ως εκ τούτου δεν μπορούμε να αναμένουμε ουσιαστικές αλλαγές σε ένα τόσο σημαντικό και σύνθετο πρόβλημα.
Η αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού πρέπει να αποτελέσει προϊόν εμπεριστατωμένης μελέτης, με ακριβείς υπολογισμούς, μετρήσεις και στοιχεία για τη σημερινή κατάσταση αλλά και προβλέψεις για το μέλλον με χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον μιας πενταετίας. Βασικά κριτήρια αλλά και στόχοι του σχεδιασμού θα πρέπει να είναι η βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας των κατοίκων της πόλης και συνεπώς η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τους, ενώ θα πρέπει να δοθεί βάρος στη συμμετοχή τους σε όλες τις αποφάσεις αλλά και στη συνέχεια στις φάσεις του σχεδιασμού, μελέτης, υλοποίησης, λειτουργίας και διαχείρισης οποιουδήποτε έργου.
Η λύση στο κυκλοφοριακό πρόβλημα του Αμαρουσίου δεν μπορεί να στηριχθεί σε βραχυπρόθεσμες και αποσπασματικές παρεμβάσεις. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να στηριχθεί σε λάθος πολιτική. Σήμερα είναι παγκοσμίως γνωστό πως όλες οι σύγχρονες πόλεις λειτουργούν αποθαρρύνοντας την άσκοπη και ακατάσχετη κυκλοφορία των οχημάτων μέσα από το αστικό κέντρο. Εμείς στο Μαρούσι πρωτοτυπούμε και μιλάμε για περισσότερες εισόδους και εξόδους στο εμπορικό κέντρο ώστε να διευκολύνουμε τη διαμπερή κυκλοφορία-κίνηση των οχημάτων σε μια περιοχή που δεν διαθέτει καν τις κατάλληλες υποδομές (π.χ. χώρους στάθμευσης).
Όπως έγινε το μεγαλύτερο τμήμα του έργου της Ενοποίησης των Αρχαιολογικών Χώρων και των πεζοδρομήσεων γύρω από την Ακρόπολη, που αναβάθμισε την περιοχή και γενικότερα το ιστορικό κέντρο της Αθήνας και εξεδίωξε το αυτοκίνητο, παρότι οι Αθηναίοι το θεωρούσαν ανέφικτο, αντίστοιχα πρέπει και μπορεί το Μαρούσι τολμηρά να υλοποιήσει τη δική του «ενοποίηση» και η πόλη να αποκτήσει ένα αισθητά αναβαθμισμένο εμπορικό κέντρο απαλλαγμένο από την παρουσία του αυτοκινήτου.
Αυτό απαιτεί ένα ενιαίο σχέδιο ρυθμίσεων κυκλοφορίας, συγκοινωνιών και στάθμευσης με στόχο τη μείωση της ανάγκης χρήσης των Ι.Χ., ενώ προϋποθέτει ρυθμίσεις αποτροπής και παρεμπόδισης της αλόγιστης χρήσης τους (πεζοδρομήσεις, αστυνόμευση, ελεγχόμενη στάθμευση κ.ά.). Τέλος, σημαντικό είναι να ενισχυθούν τα ΜΜΜ (επέκταση του μετρό) και κυρίως η δημοτική συγκοινωνία, να δημιουργηθούν δύο μικρά πάρκινγκ περιμετρικά του κέντρου και να σχεδιαστεί ένα ευρύ και καλά σχεδιασμένο δίκτυο πεζοδρόμων το οποίο θα διέπεται από αυστηρούς κανόνες λειτουργίας.
Δραστικός περιορισμός των Ι.Χ. – Αναβάθμιση της Δημοτικής Συγκοινωνίας
Στο Μαρούσι οι μετακινήσεις των κατοίκων γίνονται σε ποσοστό 47,64% με ιδιωτικά μέσα, 37,55% με αστικές συγκοινωνίες, 8,97% πεζή και 5,84% με ταξί. Η αμφισβήτηση και η ανατροπή της ηγεμονίας του Ι.Χ. είναι πλέον επιτακτικά αναγκαίος στόχος για κάθε μεγάλο πολεοδομικό συγκρότημα. Αν λάβουμε υπόψη μας τη ραγδαία αύξηση του αριθμού των Ι.Χ., γίνεται αντιληπτό ότι η κατάσταση στους δρόμους διαρκώς θα χειροτερεύει. Όλοι οι σχεδιασμοί εν τω μεταξύ, γίνονται με βάση τη γενικευμένη χρήση του αυτοκινήτου και όχι με βάση κοινωνικά, περιβαλλοντικά, αισθητικά η έστω οικονομικά κριτήρια.
Αν θέλουμε να βελτιωθεί η κατάσταση είναι απαραίτητη η ενίσχυση των μετακινήσεων με τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Ένα μέσο μαζικής μεταφοράς με 60 επιβάτες απομακρύνει από την κυκλοφορία 50 Ι.Χ. αυτοκίνητα, έχει 4 φορές λιγότερη κατανάλωση ανά επιβάτη, χρειάζεται 16 φορές λιγότερο χώρο για να κινηθεί, χρειάζεται 12 φορές λιγότερο χώρο στάθμευσης και εκπέμπει 2,5-35 φορές λιγότερους ρύπους στην ατμόσφαιρα που αναπνέουμε.
Δεν μπορεί, εδώ που φτάσαμε και με το δυσοίωνο μέλλον που έρχεται λόγω της αύξησης του πληθυσμού των αστικών κέντρων, να υπάρξει κυκλοφοριακή πολιτική φιλική προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον, χωρίς δραστική μείωση της ανάγκης χρήσης των Ι.Χ. αυτοκινήτων, ταυτόχρονα και παράλληλα με ρυθμίσεις αποτροπής και παρεμπόδισης της αλόγιστης χρήσης τους.
Ο στόχος αυτός είναι αναγκαίος για την υγεία και την ψυχική ισορροπία των κατοίκων, για την οικονομική ανάπτυξη και το ζωντάνεμα της εμπορικής κίνησης, για τη συγκράτηση των μονίμων κατοίκων και την ανάσχεση του φαινομένου της μετεγκατάστασης σε άλλες περιοχές, για την ποιότητα της καθημερινής ζωής, για την αισθητική και πολιτιστική αναβάθμιση της πόλης.
Αυτό απαιτεί ένα ενιαίο σχέδιο ρυθμίσεων κυκλοφορίας, συγκοινωνιών και στάθμευσης με στόχο τη μείωση της ανάγκης χρήσης των Ι.Χ., ενώ προϋποθέτει ρυθμίσεις αποτροπής και παρεμπόδισης της αλόγιστης χρήσης τους. Ο συγκεκριμένος στόχος αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για τη βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης του Αμαρουσίου.
Ασφαλής & άνετη κυκλοφορία των πεζών
Παράλληλα, η βασική επιδίωξη είναι η όσο το δυνατόν πιο ασφαλής και άνετη, ακόμα και ευχάριστη κυκλοφορία των πεζών. Οι πεζοί στην πόλη μας φαίνεται ότι είναι υπό διωγμό. Για πάνω από 100.000 κατοίκους που είμαστε αναλογούν 100 στρέμματα πεζοδρομίων δηλαδή περίπου 2,5 τ.μ. στον καθένα. Ουσιαστικά η αναλογία είναι μικρότερη αφού το 56% των πεζοδρομίων είναι κατειλημμένα από αυτοκίνητα, δίκυκλα, τραπεζοκαθίσματα, πάγκους, πινακίδες και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς. Άτομα με αναπηρίες, τυφλοί που υπάρχουν αρκετοί στην πόλη μας, παιδιά κάτω των πέντε ετών με καρότσια, υπερήλικες με διάφορα προβλήματα δυσκολεύονται πολύ σε ένα μεγάλο μέρος της πόλης στις μετακινήσεις με περπάτημα. Οι συγκρίσεις με άλλες πόλεις στην Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα μάς φέρνουν θλίψη.
Όταν μιλάμε για βελτίωση των όρων κυκλοφορίας μιλάμε για τη βιωσιμότητα και την ποιότητα της πόλης σε καθημερινή βάση.
Αλέξανδρος Μπρέγιαννης, δημοτικός σύμβουλος Αμαρουσίου
«Κόντρα στον Καιρό»: Προτεραιότητα οι πεζοί, όχι τα Ι.Χ.
Σοβαρές ενστάσεις ως προς τη διαδικασία σύνταξης αλλά και ψήφισης από το Δημοτικό Συμβούλιο της κυκλοφοριακής μελέτης του Πανεπιστημίου Πατρών για το κέντρο του Αμαρουσίου διατύπωσε η δημοτική κίνηση «Κόντρα στον Καιρό», σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Παρασκευή 19 Οκτωβρίου. Το θέμα παρουσίασε ο πρόεδρος της συντονιστικής κίνησης Λευτέρης Μαγιάκης, ενώ παρενέβησαν πολλά μέλη της κίνησης, καθώς και ο κ. Γιάννης Βογιατζάκης, επικεφαλής της «Συσπείρωσης Πολιτών Πεύκης».
Σύμφωνα με τον κ. Μαγιάκη, η μελέτη για το κυκλοφοριακό παρουσιάστηκε και ψηφίστηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο «παρακάμπτοντας θεσμοθετημένες διαδικασίες και υποβαθμίζοντας το Σώμα», όπως ανέφερε, για να προσθέσει: «Το επιχείρημα ότι ο καθηγητής Ευάγγελος Ματσούκης, που παρουσίασε τη μελέτη στο Σώμα, είχε συνεδριάσει πολλές φορές με μέλη της επιτροπής που όρισε για τον σκοπό αυτό το Δ.Σ., δεν αποτελεί άλλοθι για τις ενέργειές τους. Η λειτουργία της εν λόγω επιτροπής ήταν προφανώς άτυπη, είχε συμβουλευτικό χαρακτήρα και ασφαλώς δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσει τους δημοτικούς συμβούλους και τις δημοτικές παρατάξεις».
Ο κ. Μαγιάκης ανέφερε τη διαδικασία με την οποία, σύμφωνα με την άποψή του, έπρεπε να παρουσιαστεί η μελέτη. Αρχικά έπρεπε να διαβιβαστεί στις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου, να παρουσιαστεί μετέπειτα στο Δημοτικό Συμβούλιο και, εν τέλει, να υπάρξει ειδική συνεδρίαση του Σώματος, όπου όλες οι πλευρές θα εξέφραζαν τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις τους, πριν ληφθεί απόφαση. «Αυτό που πραγματικά συνέβη ήταν ότι μέχρι και οι δημοτικοί σύμβουλοι ήταν ανενημέρωτοι», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η κίνηση υποστήριξε ότι η «βιασύνη» από μεριάς δημάρχου οφείλεται σε σκοπιμότητες: «Είναι προφανές πως κάποιοι θέλουν να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους, που προϋποθέτουν την έγκριση της συγκεκριμένης μελέτης και πιο συγκεκριμένα, την κατασκευή νέου σταθμού του Μετρό και χώρου στάθμευσης στην Πλατεία Γαρδέλη ή στην Πλατεία Ευτέρπης, στον σταθμό ΗΣΑΠ». Επίσης, έγινε λόγος για την προσπάθεια δημιουργίας υπεραξίας συγκεκριμένων ιδιοκτησιών στο ιστορικό κέντρο της πόλης.
Για τη μελέτη
Ο κ. Μαγιάκης χαρακτήρισε τη μελέτη ως «αντιφατική», μια και, όπως τόνισε, «συντάχθηκε με στόχο να διευκολύνει την πρόσβαση περισσοτέρων αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης χωρίς να προτείνει λύση στο πρόβλημα της στάθμευσης, το οποίο διαπιστώνει και ο ίδιος ο καθηγητής που τη συνέταξε».
Συνεχίζοντας, εξέφρασε την άποψη ότι η μελέτη υποτάσσεται στην ξεπερασμένη άποψη ότι η διευκόλυνση της διέλευσης αυτοκίνητων από το κέντρο θα οδηγήσει σε αύξηση της εμπορικής δραστηριότητας. «Σχετικές μελέτες, αλλά και η εμπειρία μας, αποδεικνύουν πως κανένα όφελος δεν προκύπτει από τη διαμπερή κυκλοφορία των οχημάτων», τόνισε και πρόσθεσε: «Η δημοτική κίνηση "Κόντρα στον Καιρό" πιστεύει πως η μεγιστοποίηση του οφέλους του εμπορικού κόσμου προϋποθέτει ένα ιστορικό κέντρο φιλικό προς τους επισκέπτες, μέγιστης αισθητικής ώστε να δρα αγχολυτικά και προς όφελος των ανθρωπίνων σχέσεων. Έναν πολυλειτουργικό και ήπιο αστικό χώρο που να επιτρέπει ορθολογικές καταναλωτικές επιλογές».
Ο κ. Μαγιάκης χαρακτήρισε, επίσης, το κυκλοφοριακό ως «πρόβλημα κυκλοφορίας των πεζών και όχι των αυτοκινήτων», ενώ αντιθέτως, η μελέτη, σύμφωνα με τον ίδιο, αντιμετωπίζει βραχυπρόθεσμα τα προβλήματα και μάλιστα από τη μεριά των αυτοκινήτων: «Δεν απαντά σε μεγάλα ζητήματα, όπως της διαμπερούς κυκλοφορίας από την Πεύκη προς την Αθήνα και τα Μελίσσια και αντίστροφα. Δεν ασχολείται με το θέμα της κατασκευής ανισόπεδων κόμβων για τη διακίνηση των αυτοκινήτων προς και από την Λεωφόρο Κηφισιάς. Δεν εξετάζει το ενδεχόμενο υπογειοποίησης της Λεωφόρου Κηφισιάς, της σύνδεσης της αστικής με τη δημοτική συγκοινωνία για την πρόσβαση στο κέντρο, την κατασκευή περιφερειακών χώρων στάθμευσης. Δεν προτείνει δηλαδή, καινούργιες, αποτελεσματικές λύσεις, που θα δώσουν ανάσα στην πόλη και προοπτική σε βάθος χρόνου. Αντίθετα, φαίνεται ότι προωθεί την αύξηση της κίνησης μέσα στο κέντρο αντί να την εκτρέπει από το ύψος της Πεύκης μέσω των παραδρόμων της Αττικής Οδού, οι οποίοι παραμένουν ουσιαστικά ανενεργοί», ανέφερε χαρακτηριστικά.
