Η Συμβουλευτική και η Αγωγή Υγείας είναι κατεξοχήν διαθεματικές και διεπιστημονικές δραστηριότητες. Επομένως, τα σχετικά προγράμματα για να είναι αποτελεσματικά, πρέπει τα θέματα που διαπραγματεύονται να έχουν σπειροειδή και ολιστική δομή και μέσα από τη διαθεματική προσέγγιση να διαχέονται ή να ενσωματώνονται σε άλλα μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος.
Tου Hλία Κουρκουλάκου, καθηγητή φιλολόγου στο Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Αναβρύτων
Τόσο η ψυχοσύνθεση του μαθητή όσο και η φύση των προγραμμάτων μας επιτρέπουν και μας κατευθύνουν στην εφαρμογή της διαθεματικής προσέγγισης ως την πλέον αποτελεσματική μαθησιακή διαδικασία.
Με τη διαθεματική προσέγγιση το αντικείμενο δεν ερευνάται μόνο σε μια καθορισμένη ώρα εντός ή εκτός ωρολογίου προγράμματος με τη συμμετοχή όποιων θέλουν, αλλά επανέρχεται συχνά μέσα στο ωρολόγιο πρόγραμμα, συνδεόμενο με τα άλλα μαθήματα. Επιπλέον, με τον τρόπο αυτό συμμετέχει, ευαισθητοποιείται και ενεργοποιείται όλο το δυναμικό της τάξης.
Σύμφωνα με τη διαθεματική προσέγγιση η σχολική γνώση, για λόγους ψυχολογικούς και διδακτικούς, πρέπει:
– Να διδάσκεται σε ενοποιημένη μορφή, για να προσφέρει ολιστικές εικόνες της πραγματικότητας.
– Να συνδέεται με τις εμπειρίες των μαθητών, για να είναι κατανοητή, ενδιαφέρουσα και σχετική με την πραγματικότητα ,που οι μαθητές βιώνουν.
– Να προσεγγίζεται με διερευνητικές μεθόδους, ώστε η γνώση να οικοδομείται σταδιακά από τους ίδιους τους μαθητές.
Πολύ περισσότερο, η Συμβουλευτική, όπου λόγω της φύσης και του περιεχομένου της όλα τα θέματα πρέπει να ερευνώνται και να μελετώνται με βάση την ολιστική θεώρηση και σε συνάρτηση με άλλα θέματα, κοινωνικά, πολιτισμικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά και πολλά άλλα.
Σχεδιασμός Διαθεματικού Προγράμματος
Κατά το σχεδιασμό προγράμματος με βάση τη διαθεματική προσέγγιση μπορούμε να ακολουθήσουμε τα παρακάτω βήματα:
Από την αρχή του σχολικού έτους συμβουλευόμαστε τα εγκεκριμένα αναλυτικά προγράμματα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, που έχουν σταλεί στα σχολεία μέσω του Υπουργείου Παιδείας.
Εντοπίζουμε και καταγράφουμε τα θέματα, που αναφέρονται σε ενότητες των αναλυτικών προγραμμάτων των μαθημάτων ή των αντίστοιχων βιβλίων.
Επιλέγουμε την τάξη ή το τμήμα μιας τάξης ή την ομάδα των μαθητών/μαθητριών από μια τάξη.
Διερευνούμε τα ενδιαφέροντα των μαθητών/τριών, τις γνώσεις τους, τις στάσεις και τις ανάγκες τους.
Επιλέγουμε μαζί τους το θέμα του προγράμματος.
Καθορίζουμε το περιεχόμενο του προγράμματος, δηλαδή το σκοπό, τους στόχους, τη μεθοδολογία, τις δραστηριότητες και το χρονοδιάγραμμα.
Εντάσσουμε κάθε υποενότητα του θέματος του προγράμματος σε κεφάλαια μαθημάτων που προσφέρονται καλύτερα για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων ( Διαθεματική προσέγγιση).
Αξιολογούμε την αποτελεσματικότητα του προγράμματος.
Η διαθεματική προσέγγιση διευκολύνει το μαθητή να εμπλουτίσει και να διαμορφώσει τις γνώσεις του σχετικά με ένα θέμα, από διάφορες πτυχές του ωρολογίου προγράμματος και να μετατρέψει τη σχολική γνώση σε καθημερινές συνήθειες και πράξεις ,που έχουν άμεση θετική επίδραση στον τρόπο ζωής του.
Η Συμβουλευτική δεν αντιμετωπίζεται ως μεμονωμένο γνωστικό αντικείμενο, αλλά αποτελεί στοιχείο κάθε πτυχής της σχολικής ζωής και εξοπλίζει τους μαθητές με ικανότητες ώστε :
– Να βρίσκουν, να κατατάσσουν και να αξιοποιούν τις πληροφορίες.
– Να σχεδιάζουν μια έρευνα και να αξιολογούν τα δεδομένα της.
– Να επικοινωνούν.
– Να ερμηνεύουν τις σχέσεις μεταξύ του φυσικού κόσμου και των ανθρώπων.
– Να αναγνωρίζουν τους κινδύνους που τους απειλούν.
– Να αναπτύσσουν συνεργασία με τους άλλους.
– Να κοινωνικοποιούνται.