Κώστας Λειβαδάς: «Τα πιο μεγάλα ταξίδια γίνονται με την καρδιά και την φαντασία»

Ο Πεντελιώτης τραγουδιστής και τραγουδοποιός λίγο πριν ανέβει στη σκηνή του θεάτρου «Αλίκη Βουγιουκλάκη» στα Βριλήσσια (Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου, 20.30) μαζί με τις αγαπημένες ερμηνεύτριες και καλές του φίλες Ελένη Τσαλιγοπούλου και Ανδριάνα Μπάμπαλη για μια συναυλία αφιερωμένη στα 25 χρόνια του στο τραγούδι,  μιλάει στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ όχι μόνο για τα καλλιτεχνικά του σχέδια αλλά και για το όραμά που έχει για το αγαπημένο του Πεντελικό βουνό, που το φετινό καλοκαίρι  δοκιμάστηκε από μια ακόμα καταστροφική πυρκαγιά.

 Συνέντευξη: Τάσος Μεργιάννης

 Τι θα ακούσουμε στη συναυλία στα Βριλήσσια;

Σκεφτόμουν να κάνω μια σειρά συναυλιών για να γιορτάσω τα 25 χρόνια μου στη μουσική και ήθελα αυτή η γιορτή, με τους καλύτερους μου φίλους επί σκηνής και με ένα προσιτό εισιτήριο, να ξεκινήσει από τα Βριλήσσια.

Eπί σειρά ετών  υπήρξαν συζητήσεις  για να κάνουμε μια συναυλία στο «Νταμάρι-Αλίκη Βουγιουκλάκη».  Είναι κάτι που θέλω πολύ, καθώς πρόκειται για μια υπέροχη γειτονιά δίπλα στο σπίτι μου.

Εκτός από την Ελένη και την Ανδριάνα, θα υπάρχουν και άλλες εκπλήξεις που θα ανακοινωθούν ακόμα και δυο 24ωρα πριν την συναυλία, ενώ  μαζί επί σκηνής θα είναι και ο έτερος «Υπνοβάτης» και Νεοπεντελιώτης Κώστας Καββαδίας (σ.σ. μαζί δημιούργησαν  το πρώτο ηλεκτρικό γκαράζ γκρούπ που  έδρασε από το 1991 έως το  1994) .

Θα ακουστούν κομμάτια από το «κρατήσου από τη στάχτη» ( σ.σ. ένας concept δίσκος  με θεματική που περιελάμβανε τις μεγάλες φωτιές στην Αττική)   και φυσικά όλα τα αγαπημένα δικά μου τραγούδια. Από το «πιάσε με» και τα «παιδιά των δρόμων» μέχρι το «σαν να μην πέρασε μια μέρα» και από το «μοίρα μου έγινες» και την «επιμονή σου»  μέχρι το «σήκωσε κύμα» που βγάλαμε με την Ανδριάνα το καλοκαίρι.

Προσκαλώ όλους να περάσουμε καλά και να ξορκίσουμε τον πόνο και την αγωνία που περάσαμε και αυτό το καλοκαίρι με το Πεντελικό βουνό, το βουνό μας. Σας περιμένουμε ψάχνοντας πάντα την αλήθεια της συγκίνησης και της στιγμής!

Συνεργάζεσαι επί σειρά ετών με την Ελένη Τσαλιγοπούλου και την Ανδριάνα Μπάμπαλη.  Τις θεωρείς πια κάτι σαν… αδερφές σου;

Εννοείται. Τα τελευταία χρόνια ξεκινώντας με την Ελεονώρα Ζουγανέλη, αργότερα με  την Μαρίζα Ρίζου,  την Ρένα Μόρφη, τον Ορέστη Φαληρέα ερχόμουν  σε επαφή με την νεότερη γενιά. Όμως , καλώς ή κακώς, μεγαλώσαμε μαζί με την Ανδριάνα και την Ελένη με την οποία γίναμε «αδέρφια» χωρίς να είμαστε αυλοκόλακες ο ένας του άλλου. Γενικά, είμαι πιστός άνθρωπος στους φίλους μου και με όσους έχω μοιραστεί σημαντικά πράγματα σ’ αυτήν την διαδρομή.

Το 10^ο προσωπικό σου album έχει  τίτλο «Περιοδεία εντός» συνδυάζοντας την εξωστρέφεια μιας περιοδείας και την εσωστρέφεια μιας διαδικασίας ενδοσκόπησης. Είσαι αντιφατικός ως άνθρωπος;

Έχω πολλά αντιφατικά και συγκρουσιακά στοιχεία. Ο τίτλος, όμως, δεν έχει να κάνει μ’ αυτό. Ήταν κάτι που είχα σκεφτεί πριν τον κορωνοϊό. Διαπίστωσα ότι μετά από 20 χρόνια στην δισκογραφία, ήθελα να κάνω έναν δίσκο που να περιλαμβάνει όλες τις επιρροές μου από το «Φαγκότο» (σ.σ. το jazz-club στα Χανιά από το οποίο ξεκίνησε) μέχρι σήμερα. Ένα  δίσκο που να περιλαμβάνει όλα τα είδη μουσικής που με έχουν επηρεάσει με το σκεπτικό ότι κυνηγάω την ομορφιά απ΄ όπου και αν προέρχεται και ότι προσπαθώ να «μένω αναμμένος από μέσα» χωρίς να με επηρεάζουν οι εξωτερικές συνθήκες που έγιναν αμείλικτες και μας τσακίζουν.

Αργότερα που ήρθε η καραντίνα, αγάπησα τον τίτλο «Περιοδεία εντός» διπλά, γιατί μου θυμίζει ότι τα πιο μεγάλα ταξίδια γίνονται με την καρδιά και την φαντασία.

 Οι φίλοι σου τι λένε για σένα;

Μπορεί πολλά στοιχεία μου να τους φαίνονται θεότρελα, όμως ξέρουν ότι πάντα θα είμαι εκεί γι’ αυτούς. Στο τέλος της ημέρας κάνω έναν διάλογο με τον εαυτό μου και τους φίλους μου και προσπαθώ να είμαι όσο πιο τίμιος γίνεται. Δεν τσιγκουνεύτηκα ποτέ ούτε τα «ευχαριστώ» ούτε και τα «συγγνώμη».

Ποια είναι η σχέση σου με τον χρόνο;

Aυτή που ήταν πάντα. Θεωρώ ότι κάθε ημέρα πρέπει να βρίσκουμε έναν τρόπο να έχουμε τα αντιοξειδωτικά μας, τα αντικαταθλιπτικά και τα αντιγηραντικά μας! Είμαστε τυχεροί σ’ αυτό εμείς οι μουσικοί καθώς η επικοινωνία μέσω της  μουσικής είναι μια διαδικασία πολύ ισχυρή. Είναι τόσο εξουθενωτική,  όμως, πλέον η πραγματικότητα και τέτοιος ο «τοξικός» βομβαρδισμός που θέλει πολύ μεγάλη μαεστρία για να καταφέρνεις να μην σε καθηλώνει η καθημερινότητα. Το έχω ξαναπεί: η δημιουργικότητα είναι ο μόνος δρόμος.

Φαντάζομαι ότι οι πηγές της έμπνευσης όσο μεγαλώνεις και «μεστώνεις» δημιουργικά μεταλλάσσονται. Για παράδειγμα με τα χρόνια, μπορείς να γράφεις περισσότερα τραγούδια για την  έννοια της απώλειας παρά για τον έρωτα.  Έχεις συμφιλιωθεί με την απώλεια;

Ποτέ δεν συμφιλιώνεσαι με αυτό. Θυμάμαι πως όταν έγραψα το «όσο δεν είμαστε μαζί» σε στίχους του Κώστα Φασουλά για το «Περιοδεία εντός», το τραγούδι άγγιζε ακόμα τη σχέση μου με τη μητέρα μου.  Αργότερα, ήρθε ο κορωνοϊός και η καραντίνα και το «δεν είμαστε μαζί» απέκτησε άλλη οντότητα, γιατί κλειστήκαμε όλοι στα σπίτια μας.

Ο διάλογος με το πένθος  δεν τελειώνει ποτέ. Τα στάδιά του είναι πολλά και διαφορετικά. Όσο, όμως, υπάρχει αγάπη,  είναι καθημερινή η παρουσία αυτών που έφυγαν και τελικά είναι σαν να μην έφυγαν.

Ποιο είναι το μυστικό της ύπαρξης; Το έχεις σκεφτεί;

Μπαίνουμε όλοι μας ολοένα και πιο πολύ σε έναν κύκλο αγχώδους κατάθλιψης, ο οποίος είναι τρομερά επιζήμιος και σωματοποιεί πολλά αρνητικά συναισθήματα πάνω μας. Στην προσπάθειά μας να ανταπεξέλθουμε βγαίνοντας από το σπίτι μας το πρωί έχουμε την αίσθηση ότι θα τα καταφέρουμε και ότι πάντα «υπάρχουν και χειρότερα». Πράγματι, υπάρχουν και χειρότερα αλλά δεν πρέπει να υπερτιμάμε τις δυνάμεις μας και να πιστεύουμε πως όταν θα έρθει η ώρα που θα περάσουμε από το «ταμείο» για να κάνουμε λογαριασμό, αυτό που βιώνουμε θα περάσει σε έναν μήνα.

Στο συμπέρασμα στο οποίο  κατέληξα λίγο μετά τα 49^α γενέθλιά μου είναι ότι οι λέξεις «διαχείριση», «οριοθέτηση» και «αποσυμπίεση» είναι τα τρία μεγάλα κλειδιά για να ζει κανείς.

Ξέρω ότι ασχολείσαι πολύ με τα αθλητικά, παρακολουθώντας όλα τα σπορ. Εάν δεν ήσουν μουσικός θα ήθελες να ήσουν αθλητής;  

Θα ήθελα να είμαι αθλητικογράφος. Επειδή προέρχομαι από οικογένεια αθλητών (σ.σ. ο  πατέρας του Αλέκος Λειβαδάς ήταν ποδοσφαιριστής και έφτασε να παίζει στον Ολυμπιακό του Μπούκοβι, ενώ ο θείος του το 1983 είχε πάρει χρυσό στη σφαίρα στην Ολυμπιάδα των γιατρών) ήξερα ότι εάν έπαιζα θα ήμουν στη «σκιά» τους.

Βέβαια, εάν είχα ψηλώσει λίγο ακόμα και εάν το είχα πάρει πιο σοβαρά, θα μπορούσα να είχα παίξει μπάσκετ. Αλλά τελικά με κέρδισε το τραγούδι.

Ποια είναι τα μελλοντικά καλλιτεχνικά σου σχέδια;

Τον Νοέμβριο κατά πάσα πιθανότητα θα κάνω κάποιες εμφανίσεις στην «Σφίγγα», έναν υπέροχο χώρο στο κέντρο της Αθήνας ενώ στα σκαριά εκτός από έναν προσωπικό δίσκο, είναι και δυο θεματικά έργα καθώς και ένας δίσκος για το χοροθέατρο της Δαγίπολης (σ.σ.  αθηναϊκή ομάδα χορού που αποτελείται από άτομα με κινητικά προβλήματα). Πρόκειται για έναν δίσκο που ηχογραφήθηκε τον Οκτώβριο του 2018 στο Ηρώδειο και δεν έχει ακόμα κυκλοφορήσει.

«Το Πεντελικό βουνό πρέπει να γίνει κρατική υπόθεση»

Έζησες από κοντά την μεγάλη πυρκαγιά που ξεκίνησε στην Πεντέλη στις 19 Ιουλίου και δυστυχώς αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που βίωσες κάτι τέτοιο. Τι συναισθήματα σου γέννησε αυτή η νέα περιπέτεια;

Γνωρίζεις ότι έχω βιώσει όλες τις μεγάλες καταστροφικές πυρκαγιές στο Πεντελικό αλλά η τελευταία φωτιά μου έξυσε μεγάλες «πληγές» που είχαν ανοίξει στο παρελθόν. Άλλωστε, αυτήν την φορά  η φωτιά ξεκίνησε από τα διοικητικά όρια του Δήμου Πεντέλης. Το χτύπημα ήταν διπλό, γιατί όπως θα είδες και εσύ (σ.σ. μέσα από τις δραματικές αναρτήσεις του στη σελίδα του στο Facebook) τις τελευταίες χρονιές -και ειδικά φέτος που φυσούσε από τον Ιούνιο- προέβλεπα ότι κάτι κακό θα συμβεί.

Η πλάκα με το Πεντελικό πρέπει να τελειώσει! Μιλάμε για ένα πολύπαθο βουνό που διεκδικεί θέση στο βιβλίο Γκίνες για το πόσες φορές έχει καεί.

Πρόσφατα διάβασα ότι πρόκειται να πραγματοποιηθεί ένα Φεστιβάλ στο Πεντελικό (σ.σ. το 1^ο Φεστιβάλ Πεντελικού Όρους δεν είχε ξεκινήσει ακόμα την ώρα που πραγματοποιείτο η συνέντευξη) σε χώρους όπως το Αρχαίο Λατομείο και το Μέγαρο Δουκίσσης Πλακεντίας, το οποίο έχω την αίσθηση ότι υπολειτουργεί.

Σε μια χρονιά που κατακαήκαμε, που ακούγαμε ότι η  Πολιτική Προστασία του Δήμου Πεντέλης διαθέτει παλαιωμένα οχήματα, αυτή η είδηση μου φάνηκε σαν φάρσα!

Δηλαδή το βουνό ήταν τόσο φροντισμένο και όλα τόσο καλά σχεδιασμένα που 20 ημέρες μετά την τραγωδία της φωτιάς και τα καμένα σπίτια στο Ντράφι έλειπε αυτό το Φεστιβάλ;

Τι πρέπει να γίνει ώστε να μην καεί ξανά ούτε δεντράκι από το  Πεντελικό βουνό;

Ένα βουνό που το «χτυπούν» οι Βορειοανατολικοί άνεμοι πιο πολύ από καθένα κατ’ αρχάς οφείλει να οριοθετηθεί ως Εθνικός Δρυμός.

Αφού γνωρίζουμε ότι για 2 μήνες τον χρόνο (Ιούλιο-Αύγουστο) όλη η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω του συνεχούς κινδύνου πυρκαγιών και το Πεντελικό μονίμως την «πατάει», διερωτώμαι: γιατί να μην κλείνει το βουνό αυτούς τους 2 μήνες για συγκεκριμένες ώρες ή να επιτρέπεται μόνο η μετακίνηση των μονίμων κατοίκων και συγκριμένου προσωπικού ασφαλείας;  Και αυτό θα μπορούσε να ανακοινωθεί σε κοινή συνέντευξη Τύπου όλων των κομμάτων πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου.

Το Πεντελικό πρέπει να γίνει κρατική υπόθεση. Το βουνό μας δεν αντέχει άλλα χτυπήματα και πειραματισμούς. Είναι «ώρα μηδέν». Είναι απαραίτητη η κινητοποίηση όλων.

Να «πέσουμε» όλοι πάνω του και να το αναδασώσουμε ξανά ή να φέρουμε έτοιμες συστάδες δέντρων όπως έχει γίνει στη Σκανδιναβία ή σε περιοχές της Κεντρικής Ευρώπης.

Επίσης, με μια ομόφωνη κίνηση πολιτών θα μπορούσαν να μαζευτούν υπογραφές με την λογική ενός συντεταγμένου κειμένου που θα περιλαμβάνει  ειδικούς όρους προστασίας  και επούλωσης των πληγών του Πεντελικού.

Εννοείται ότι δηλώνω την διαθεσιμότητά μου σε περίπτωση που ευοδωθεί κάτι τέτοιο, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν έχω καμία όρεξη πολικής εμπλοκής. Άλλωστε, για να τα έχω καλά με τους φίλους μου και για να διατηρώ αλώβητη την γνώμη μου, ποτέ δεν μετέφερα τα εκλογικά μου δικαιώματα στην Πεντέλη. Εξακολουθώ να ψηφίζω στο κέντρο της Αθήνας.

Να υπενθυμίσω, επίσης, ότι το σπίτι μου είναι απέναντι από την Ιερά Μονή Πεντέλης , στις αρχές του λόφου του Αστεροσκοπείου.  H οικογένειά μου μένει στην Πεντέλη από το 1920. Θεωρώ, λοιπόν,  ότι δικαιούμαι να έχω λόγο για το βουνό μας.

Πιστεύεις ότι κάποιοι επιβουλεύονται το Πεντελικό;

Δεν το γνωρίζω. Αυτό που ξέρω ότι τις δεκαετίες του ‘50 και το ‘60 όταν 10.000 παραθεριστές έμεναν μέσα στο βουνό σε σκηνές μαγειρεύοντας με γκαζάκια και χρησιμοποιώντας λάμπες πετρελαίου, δεν άναψε ποτέ μια φωτιά.  Αν σήμερα ο καθένας πάει στο βουνό να καπνίζει με 9 μποφόρ τι να πω…Δεν ξέρω, λοιπόν,  αν κάποιος εποφθαλμιά ένα κομμάτι του Πεντελικού. Ξέρω, όμως,  τι έχουμε πάθει εμείς τα τελευταία 35 χρόνια. Δεν μπορούμε να ζούμε σαν αιχμάλωτοι επειδή τον μισό χρόνο φυσάει 8 μποφόρ.

Θορυβήθηκες με τις ομαδικές παραιτήσεις που παρατηρήθηκαν στην Πολιτική Προστασία του Δήμου Πεντέλης στην αρχή της αντιπυρικής περιόδου;  Σκέφτηκες ότι κάτι δεν πάει καλά;

Όπως αποκάλυψε  ο εθελοντής πυροσβέστης και πρώην υπεύθυνος εθελοντικών ομάδων του Δήμου Πεντέλης, Γιάννης Ζούνης, τον περασμένο Απρίλιο το τότε κλιμάκιο Πολιτικής Προστασίας του Δήμου έκανε μια σειρά προτάσεων που, μεταξύ άλλων, αφορούσαν  την καλύτερη φύλαξη του δάσους κατά τους θερινούς μήνες , και οι οποίες απορρίφθηκαν οδηγώντας τα μέλη του σε παραίτηση.

Από την στιγμή που διασπάστηκε το Εθελοντικό Κλιμάκιο και  οι Δήμοι εξελίσσονται Καλλικρατικά δεν μπορεί κανείς να έχει καλή αίσθηση των πραγμάτων γι’ αυτά που γίνονται στην Πεντέλη.

«Δεν θα αντάλλασσα με τίποτα το ησυχαστήριό μου στην Πεντέλη»

 Είπες ότι δεν ψηφίζεις στην Πεντέλη. Αλήθεια σου έχει γίνει ποτέ πρόταση να κατέβεις στον αυτοδιοικητικό στίβο ή ακόμα και  στην κεντρική πολιτική σκηνή;

Δεν μπήκα ποτέ σε αυτήν την κουβέντα. Αν μερικοί καφέδες που ήπια κατά καιρούς με διάφορους, είχαν αυτήν την κατάληξη δεν το γνωρίζω γιατί δεν άφησα την κουβέντα να εξελιχθεί μέχρι εκεί.

Αυτό που σου λέω  αφορά την Πεντέλη, γιατί προτάσεις για να κατέβω σε άλλες περιοχές έχω δεχτεί. Πάντως, υπό τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα δεν με ενδιαφέρει καθόλου να κατέβω στην Αυτοδιοίκηση.

 Υπάρχει κάτι με το οποίο θα αντάλλασσες το ησυχαστήριό σου στην Πεντέλη;

Με τίποτα και ποτέ. Αν και έχουν εμφανιστεί δεκάδες Κινέζοι και Κορεάτες  αγοραστές και τα ακίνητα στο Ντράφι αλλάζουν χέρια με γρήγορους ρυθμούς, δεν θέλω καν να μπω σ’ αυτές τις σκέψεις.

 Θεωρείς ότι υπάρχει κάτι θετικό ή αισιόδοξο στο κομμάτι της πυροπροστασίας του   βουνού;

 Οι άνθρωποι (εθελοντές αλλά και μέλη του ΣΠΑΠ) που έδωσαν φοβερές μάχες για να μην μπει η φωτιά στην Πεντέλη, δημιουργώντας μεταξύ άλλων, ανθρώπινες αλυσίδες και στους οποίους οφείλουμε όλοι ένα «ευχαριστώ».

Δεν γίνεται, όμως, την ίδια στιγμή κάποιοι άλλοι, τις υπόλοιπες 300 ημέρες του χρόνου, να μην  παίρνουν πρωτοβουλίες πρόληψης-σχεδιασμού ή να μην πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Δεν υπάρχει περιθώριο  να καεί ούτε ένα πουρνάρι από το Πεντελικό . Πρέπει κάποιοι να βγουν να μιλήσουν ξεκάθαρα για το πως οραματίζονται το βουνό και  πως θα προστατευθεί καλύτερα με ένα συμπαγές και εφικτό σχέδιο. Ένα σχέδιο που θα είναι εθνική και διακομματική υπόθεση και ένα οικονομικό κομμάτι του οποίου θα μπορούσαν να αναλάβουν και οι εθνικοί μας ευεργέτες.