Άρθρο του Λ. Μαγιάκη, δημοτικού συμβούλου Αμαρουσίου
Το Σεπτέμβρη του 2017 δημοσιεύτηκε η μελέτη του ΙΤΑ ( Ινστιντούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης) «ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΑ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΑ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ» που παρουσιάστηκε στο συνέδριο της ΚΕΔΕ που έγινε το Δεκέμβρη του 2017 στα Γιάννενα.
Τότε ήταν οι παραμονές της ψήφισης του ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ (ψηφίστηκε τον Ιούλιο 2018) και η πλειοψηφία της ΚΕΔΕ αντιτασσόταν στην αλλαγή του εκλογικού νόμου του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ που βασιζόταν στο πλειοψηφικό σύστημα.
Στο συνέδριο η πλειοψηφία της ΚΕΔΕ ζητούσε από την τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να μην προχωρήσει σε αλλαγή του αν προηγούμενα δεν ολοκληρωνόταν η μεταρρύθμιση στην ΤΑ (πόροι, αρμοδιότητες). Μάλιστα ζήταγε ο εκλογικός νόμος, αν τελικά περάσει, να ισχύσει μετά από δύο θητείες και όχι από την επόμενη, όπως και για τις εθνικές εκλογές.
Ας δούμε όμως τα επιχειρήματα όπως αναφέρονται στη μελέτη του ΙΤΑ που ελέγχοταν, τότε και τώρα, πλήρως από τη διοίκηση της ΚΕΔΕ:
«Η όποια θεσμική αλλαγή ή νέα μεταρρυθμιστική προσέγγιση, αν ξεκινάει και τελειώνει, περιοριστικά, στη μεταβολή του εκλογικού συστήματος, για να ανταποκρίνεται σε θεμιτά αιτήματα για δικαιότερη ή αναλογικότερη αντιπροσώπευση των δυνάμεων στις τοπικές κοινωνίες δεν μπορεί να αποτελέσει βήμα προόδου, ανανέωσης και αναβάθμισης του θεσμού της αυτοδιοίκησης και αντιμετώπισης των λειτουργικών προβλημάτων των δήμων της χώρας. Είναι προφανές ότι θα αποτελεί εργαλείο εξυπηρέτησης παγίων ή συγκυριακών πολιτικών σκοπιμοτήτων και επιδιώξεων και θα οδηγήσει σε μια περίοδο εσωστρέφειας και παλινωδιών που θα σηματοδοτήσει οπισθοδρόμηση και υποχώρηση για την αυτοδιοίκηση.»
Σε ότι αφορά τα ισχύοντα εκλογικά συστήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση η μελέτη διαπίστωνε:
«Δεν υπάρχει κοινή αντιμετώπιση της εκλογικής διαδικασίας στους δήμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν υιοθετήσει εκλογικό σύστημα που στηρίζεται στην αναλογική εκπροσώπηση. Το πιο διαδεδομένο σύστημα είναι το d’Hondt (απλή αναλογική) και σε κάθε χώρα υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Υπάρχουν όμως χώρες με παράδοση και ισχυρούς αυτοδιοικητικούς θεσμούς που έχουν πλειοψηφικό σύστημα ή μικτό σύστημα με ισχυρά πλειοψηφικά χαρακτηριστικά……Μικρότερος είναι ο αριθμός των χωρών στις οποίες ισχύουν πλειοψηφικά εκλογικά συστήματα.»
Επίσης σε πίνακες που περιέχονται μέσα στη μελέτη είναι σαφές ότι στις περισσότερες χώρες η εκλογή του Δημάρχου γίνεται έμμεσα από το Δημοτικό Συμβούλιο με απόλυτη ή και σχετική πλειοψηφία
Τρία χρόνια μετά το Συνέδριο οι ίδιοι άνθρωποι στην ΚΕΔΕ ξέχασαν τι έλεγαν τότε και αποδέχονται την αλλαγή του εκλογικού νόμου χωρίς τη μεταρρύθμιση για τις αρμοδιότητες που είχε υποσχεθεί ο κ. Θεοδωρικάκος. Και βέβαια κανείς τους δεν διαπιστώνει ότι αυτή η αλλαγή «Είναι προφανές ότι θα αποτελεί εργαλείο εξυπηρέτησης παγίων ή συγκυριακών πολιτικών σκοπιμοτήτων και επιδιώξεων». Δηλαδή το σχέδιο για κομματικοποίηση της ΤΑ από την κυβέρνηση της ΝΔ.
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΑΙΡΕΤΩΝ ήδη από το 2016 τάχθηκε χωρίς περιστροφές υπέρ της απλής αναλογικής του ενός γύρου και έμμεσης εκλογής δημάρχου-περιφερειάρχη αντικρούοντας ένα-ένα τα επιχειρήματα περί «συναλλαγής» και «ανωριμότητας».
Κατήγγειλε την υποχωρητικότητα του ΣΥΡΙΖΑ . Προειδοποίησε ότι η άμεση εκλογή Δημάρχου, χωρίς τη συναίνεση της πλειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου, θα οδηγούσε σε προβλήματα που θα λειτουργούσαν σαν επιχειρήματα από την πλειοψηφία της ΚΕΔΕ για επαναφορά του πλειοψηφικού συστήματος και μάλιστα πιο ενισχυμένου, όπως και έγινε τελικά.
Ανέδειξε ότι η απλή αναλογική και η έμμεση εκλογή δημάρχου εξασφαλίζουν συγκλίσεις, αποτελεσματικότητα, διαφάνεια, ώστε να δυσκολεύεται, μέσα από την πλατιά δημοκρατική συμμετοχή, η χειραγώγηση των κοινωνιών από οικονομικά συμφέροντα και παράγοντες.
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΑΙΡΕΤΩΝ ζητάει την απόσυρση του νομοσχεδίου, την άμεση ενίσχυση της ΤΑ με ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους, την επιστροφή των παρακρατηθέντων που ξεπερνάνε τα 25 δισ., την ενίσχυση του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα τους, την ενίσχυση των δημοκρατικών συμμετοχικών θεσμών.