Η μυθοπλασία είναι και αυτή χαρακτηριστικό γνώρισμα των ανθρώπων όπου γης. Βολεύει τους πολιτικούς για να συγκαλύπτουν την ανεπάρκειά τους. Εξυπηρετεί τα ποικίλα θρησκεύματα για να εμπεδώσουν καλύτερα τις μεταφυσικές τους θεωρίες. Βοηθάει, ιδιαίτερα πολύ, τους πολιτικούς στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Δίνει ελπίδα στους φτωχούς, τους σκλαβωμένους. Για εμάς τους Έλληνες η μυθοπλασία στην διαδρομή της ιστορίας μας αρκετές φορές φάνηκε χρήσιμη. Όχι όμως πάντοτε. Από τα χρόνια του Αισώπου και τα ομηρικά έπη μέχρι τις μέρες μας οι μύθοι διέπλασαν και εμπλούτισαν τις ψυχές των Ελλήνων με φαντασία και όραμα. Αυτό από παιδαγωγικής πλευράς διεγείρει τη φαντασία των μικρών παιδιών. Τι γίνεται όμως όταν οι μύθοι κατασκευάζονται για να βολεύουν ένα λαό, ιστορικά και πολιτικά, σε δύσκολες στιγμές; Τι γίνεται όταν υπάρχει σκοπιμότητα για να μεταφέρουμε τα λάθη μας επινοώντας εξιλαστήρια θύματα, όταν ψάχνουμε να βρούμε συνωμοσίες εντός και εκτός των τοίχων; Είναι κοινωνιολογικά γνωστό ότι σε κρίσιμες στιγμές της ιστορίες των λαών η μυθοπλασία έχει αποδειχθεί επικίνδυνη για τους εμπνευστές της. Αυτό διότι δια της συχνής επανάληψης ενός κατασκευασμένου μύθου, με το χρόνο, ακόμη και το πιο τερατώδες ψέμα στη συνείδηση των ανθρώπων μοιάζει με αλήθεια. Ένα ιστορικά πρόσφατο παράδειγμα είναι η απόβαση των Τούρκων στην Κύπρο. Τότε αποδόθηκε στον ΥΠ.ΕΞ. των Η.Π.Α. Χένρι Κίσινγκερ ότι σε διάλεξη που έδωσε στην Αμερική είπε τα εξής για τους Έλληνες: «Ο ελληνικός λαός είναι ατίθασος και πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτιστικές τους ρίζες. Τότε ίσως συνετιστεί. Δηλαδή να χτυπήσουμε τη θρησκεία τη γλώσσα και τα πνευματικά και ιστορικά αποθέματα ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του να διακριθεί και να επικρατήσει. Έτσι δεν θα μας απασχολεί στην Ανατολική Μεσόγειο σε όλη αυτή την νευραλγική περιοχή μεγάλης στρατηγικής σημασίας για τις Η.Π.Α.».
Αυτά τα εμπρηστικά λόγια έχει διασταυρωθεί ότι δεν ειπώθηκαν. Θεωρητικά πως είναι δυνατόν από έναν ανώτατο αξιωματούχο να γίνουν τέτοιες δηλώσεις και μάλιστα δημόσια. Μοιάζει να ήταν ένα καλά κατασκευασμένος μύθος χρήσιμος για τις δύσκολες ώρες που περνούσε ο Ελληνισμός. Με την επανάληψη μιας τέτοιας «ανθελληνικής συνωμοσίας» με σωρεία δημοσιευμάτων, ως μια διασταυρωμένη πληροφορία ακούγεται αληθινή, ως ένα ιστορικό γεγονός. Οι μυθοπλάστες – συνωμοσιολόγοι δείχνουν ιδιαίτερο ζήλο να βρίσκουν το εβραϊκό στοιχείο, τους Σιωνιστές οι οποίοι τώρα βυσσοδομούν να καταστρέψουν το ανθρώπινο γένος. Στις μέρες μας κυκλοφορούν μυθεύματα ότι την επίθεση στους δίδυμους πύργους της Ν. Υόρκης το 2001 την έστησαν συνωμοτικά και ότι οι Εβραίοι εργαζόμενοι ειδοποιήθηκαν από την προηγούμενη μέρα να μην πάνε στη δουλειά το πρωινό της επίθεσης. Μαθητές ακόμη μαθαίναμε ότι ο πρώην Βασιλιάς Κων/νος στο δεξί του χέρι έχει έξι (6) δάχτυλα και με αυτόν στο θρόνο θα πάρουμε την Κωνσταντινούπολη και την Αγία Σοφία. Η αλήθεια είναι πως ο πρώην έχει κανονικά πέντε δάχτυλα. Για την άλωση δε της Κωνσταντινούπολης η πρώην πρύτανης της Σορβόνης Αρβελέρ Γλύκατζη βυζαντινολόγος μας λέει ότι δεν έφταιξε η κερκόπορτα, οι Τούρκοι είχαν καβαλήσει τα τοίχοι και ήταν πλέον θέμα ωρών. Την κερκόπορτα την είχαμε ανάγκη για να κρατήσουμε ό, τι απέμεινε από το γόητρό μας. Τέτοια ιστορικά και ιδεολογικά κλισέ συναντάμε συχνά στην ιστορία μας. Μέχρι το 1970 οι Έλληνες της Αμερικής (άγνωστο πως) κατάφεραν να πείσουν τον εαυτό τους ότι ο Χριστόφορος Κολόμβος και ο Louis Armstrong που πάτησαν στην σελήνη ήταν και οι δυο τους Έλληνες…
Η μυθοπλασία φυσικά δεν απαγορεύεται και κανείς δεν μπορεί να στερήσει το δικαίωμα των ανθρώπων να περηφανεύονται έστω και με μύθους, αφού αυτό ικανοποιεί τις εσωτερικές του ανάγκες. Ο κίνδυνος ωστόσο, μπορεί να προκύψει με τις εξωπραγματικές υπερβολές που εμποτίζουν εθνικές συνειδήσεις και στερούν τη ρεαλιστική αντιμετώπιση προβλημάτων. Η ιστορία και οι λαϊκές δοξασίες (όχι σπάνια) διαπλέκονται με στερεότυπα και μύθους για να χαϊδεύουν τα αυτιά και να κρατούν το εθνικό μας γόητρο ανεβασμένο. Έτσι τώρα τα αναθεματισμένα μνημόνια που μας έκαψαν τη γούνα, ο πρώτος που θα τα καταργήσει, ως δια μαγείας θα εξαφανίσει το ελληνικό χρέος και φυσικά, εμείς αυθωρεί θα τον ανακηρύξουμε Μέγα…
Γιώργος Σταυράκης
Κοινωνιολόγος
