Γράφει ο Αλέξανδρος Καζαντζίδης
Εδώ και αιώνες, οι «ανέγγιχτοι» θεωρούνται το κατώτατο κοινωνικό στρώμα στην Ινδία. Είναι όσοι παραμένουν στιγματισμένοι από γεννησιμιού τους και βρίσκονται πιο κάτω και από τους υπηρέτες. Αυτοί καθαρίζουν υπονόμους και τουαλέτες, μεταφέρουν και γδέρνουν κουφάρια ζώων και γενικά κάνουν τις χειρότερες δουλειές. Οι ίδιοι αυτοαποκαλούνται «ντάλιτ», δηλαδή «θρυμματισμένοι», ενώ σε βάρος τους ασκείται το πιο ανελέητο απαρτχάιντ. Εκείνοι που ανήκουν στις τέσσερις επίσημες κάστες αποφεύγουν να τους αγγίξουν, ενώ ακόμα και η συνομιλία ή η συνύπαρξη μαζί τους σε κάποιο δημόσιο χώρο χαρακτηρίζεται μολυσματική.
Λίγο πιο κοντά από την πόρτα μας, στην Αγία Παρασκευή, η αντιδήμαρχος Καθαριότητας του Δήμου, Ελένη Δάβαρη, έγραψε, πριν από λίγες μέρες, λίγα λόγια, για κάποιους άλλους «ανέγγιχτους», τις σκιές της νύχτας, όπως είπε η ίδια, που μαζεύουν καθημερινά ό,τι αφήνουμε εμείς πίσω: «Η αποκομιδή είναι λειτούργημα, κάθε μέρα κάποιοι άνθρωποι γαντζωμένοι πίσω από ένα απορριμματοφόρο δίνουν μάχη με την καθαριότητα. Δύσκολο να μαζεύεις σκουπίδια με υψηλές και χαμηλές θερμοκρασίες και πολλές φορές βρεγμένος έως το κόκκαλο. Έχουμε αναρωτηθεί πόσο δύσκολη δουλειά είναι; Αν γνωρίζουμε κάποιοι πόσο επίπονη είναι, ίσως να στεκόμασταν πιο επιεικείς στην καθημερινότητά τους. Όσοι αφήνουμε τα απορρίμματά μας έξω από τους άδειους κάδους, πετάμε από τον δεύτερο ή τρίτο όροφο τα σκουπίδια για να μας τα μαζέψουν, γιατί είναι η δουλειά τους, τους απαντώ. Αυτή η δουλειά είναι για λίγους και δυνατούς».
Η τοποθέτηση αυτή, ανεξαρτήτως προθέσεων, συνέπεσε χρονικά με τη νέα κυβερνητική διάταξη που δίνει τη δυνατότητα στους δήμους να συνάψουν συμβάσεις με ιδιώτες για την αποκομιδή των απορριμμάτων. Οι υπάλληλοι καθαριότητας σχεδόν όλων των δήμων απήργησαν για περίπου μία εβδομάδα. Τις μέρες εκείνες (και όχι μόνο), σε ένα ευρύ κομμάτι της κοινωνίας διαχεόταν η άποψη πως οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο, τους ΟΤΑ ή τη ΔΕΗ διαμαρτύρονται γιατί θέλουν να παραμείνουν «ανέγγιχτοι» και να μη χάσουν τα προνόμιά (;) τους, ενώ, την ίδια στιγμή, όλη η κοινωνία είναι «θρυμματισμένη», χτυπιέται ακόμα από την κρίση.
Με την απεργία των υπαλλήλων στα απορρίμματα, ο κοινωνικός αυτοματισμός μπήκε ξανά σε λειτουργία. Τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ μιλούσαν μόνο για τα «βουνά» των σκουπιδιών που απειλούν τη δημόσια υγεία, ενώ το «καμπανάκι» ορισμένων ότι θα ακολουθήσουν απολύσεις προσωπικού και αύξηση δημοτικών τελών δεν ακούστηκε. «Γιατί, κύριε, εγώ που δουλεύω στον ιδιωτικό τομέα να τρέμω μήπως απολυθώ κι εσύ να ’χεις δεμένο το γάιδαρό σου;», μπορεί να σκέφτηκαν αρκετοί με φθόνο και ας έχουν χαθεί 40 ζωές στο «καθήκον» της αποκομιδής μέσα σε δύο χρόνια. Πολλοί δημότες «θρυμματισμένοι», εκπαιδεύονται να βλέπουν τον εργάτη της καθαριότητας σαν «ανέγγιχτο», όχι επειδή κάνει μια βρώμικη δουλειά, αλλά γιατί θα έπρεπε κι αυτόν να τον… αγγίζει ο φόβος της ανεργίας.
