ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Μαρία Πανάγου
Tριάντα χρόνια από το άνοιγμα του Θεάτρου «Κνωσός», ο σκηνοθέτης Γιώργος Ρεμούνδος, σε συνεργασία με τον ηθοποιό Λάμπρο Τσάγκα και τους υπόλοιπους συντελεστές του, ιδρύει το «Θέατρο των Φτωχών», ανεβάζοντας από την Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου, την παράσταση «Ο πίθηκος», βασισμένη στο έργο του Φρανς Κάφκα «Αναφορά σε μια Ακαδημία» και σε άλλα έργα του. Η είσοδος στο θέατρο για το συγκεκριμένο έργο θα είναι δωρεάν, ενώ ο θεατής θα έχει τη δυνατότητα να συνεισφέρει προαιρετικά και με δική του επιλογή 2, 5, 10 ή 15 ευρώ.
Λίγες μέρες πριν ανέβει και επίσημα στη σκηνή για να ενσαρκώσει τον Πίθηκο, μέσω του οποίου ο θεατής θα έρθει ενώπιον του εαυτού του και θα κληθεί να δώσει απαντήσεις σε πολιτικά, κοινωνικά και φιλοσοφικά ερωτήματα, ο ηθοποιός και ιδρυτής του Θεάτρου «Κνωσός» Λάμπρος Τσάγκας, βρήκε λίγο χρόνο για να απαντήσει και στις δικές μας ερωτήσεις για την καλλιτεχνική καινοτομία που φέρνει στο χώρο του.
– Ξαφνικά πληροφορείται το θεατρόφιλο κοινό, ότι στο θέατρο «Κνωσός», θεσμοθετείτε το «Θέατρο των Φτωχών». Επικοινωνιακό τρικ;
«Ακριβώς το αντίθετο. Αναγνωρίζουμε ότι η σημερινή ελληνική κοινωνία, έχει φτωχοποιηθεί στον υπέρτατο βαθμό. Η κατάθλιψη αγγίζει όλο και μεγαλύτερα ποσοστά συμπολιτών μας. Τα ψυχοφάρμακα δίνουν και παίρνουν και οι πολίτες, εξ αιτίας των αδιεξόδων που τους έχει δημιουργήσει η κοινωνική και οικονομική κρίση, θέτουν ως προτεραιότητα τη διατροφική τους ανάγκη, αφήνοντας κατά μέρος ακόμα και θέματα που άπτονται της υγείας τους. Η ψυχολογική πτώση δεν επιφέρει μόνο τραύματα ψυχής αλλά και σωματικά προβλήματα. Οι αρρώστιες που εκτελούν ιδιαίτερα νέους ανθρώπους υπό τη μορφή ομοβροντίας, αποτελούν ένα μέγιστο κοινωνικό ζήτημα. Ακούς να σου λένε άνθρωποι ταλαιπωρημένοι: ”Άσε θα πάω τον άλλο μήνα για καρδιογράφημα όταν θα πληρωθώ”. Μόνο που τον άλλο μήνα έρχεται ο ΕΝΦΙΑ, οι περικοπές και το αναβάλλει για τον μεθεπόμενο. Ε… λοιπόν απέναντι σε μια τέτοια ψυχοφθόρα κατάσταση που τρώει τα σωθικά του Νεοέλληνα, εμείς απαντάμε με τέχνη. Και μιας και αναρωτιέται συχνά ο κόσμος ”επιτέλους τι κάνουν οι πνευματικοί άνθρωποι;” Ιδού τι κάνουμε εμείς στο Κνωσός: Αφήνουμε τα έσοδα και λειτουργούμε με γνώμονα την ψυχαγωγία των συνανθρώπων μας. Όλη η Ελλάδα ελεύθερα να μπορεί να βλέπει την παράστασή μας. Μια οικογένεια πενταμελής που στο θέατρο θα ήθελε από 50 έως 75 ευρώ, σε μας πληρώνει μόνο το τρόλεϊ για να έρθει στο Κνωσός! Και αυτό, γιατί όλοι είμαστε πλέον φτωχοί»…
– Τίνος ήταν η ιδέα γι’ αυτό το καινοτόμο εγχείρημα;
«Του Γιώργου Ρεμούνδου, ενός ανθρώπου δημιουργού με τεράστια εμπειρία και ιστορία: Επίδαυρος, Ηρώδειο, Λυρική Σκηνή, Κρατικά Θέατρα… Απ’ όπου κι αν πέρασε άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του. Με περισσότερες από διακόσιες παραστάσεις αποφάσισε να έρθει στο «Κνωσός» και να ιδρύσει με τη συνεργασία τη δική μου το «Θέατρο των Φτωχών». Αφορμή γι’ αυτή την ρηξικέλευθη κίνηση είναι το έργο «Ο Πίθηκος» σε μετάφραση, διασκευή και σκηνοθεσία δική του, απ’ το έργο «Αναφορά σε μια Ακαδημία» του Φραντς Κάφκα, όπου το γέλιο με τον προβληματισμό εναλλάσσουν τα συναισθήματα των θεατών και οδηγούν σε ανάταση τις ψυχές των ανθρώπων που τόσο την έχουν ανάγκη. Εδρεύει λοιπόν στο «Θέατρο Κνωσός» η θεσμοθετημένη πλέον μορφή του «Θεάτρου των Φτωχών», αποκλειστικά για την παράσταση ο Πίθηκος. Ευελπιστούμε να επιτύχει το εγχείρημά μας και να συνεχιστεί».
– Ωραίο και καλλιτεχνικά ακτιβιστικό ακούγεται, αλλά τα έξοδα πως θα βγαίνουν;
«Το σίγουρο είναι πως δεν θα υπάρχουν κέρδη για την συγκεκριμένη παράσταση. Όμως έχει αποδειχτεί στην πράξη, περίτρανα το εξής: Όσο πιο πλούσιος ο άνθρωπος, τόσο περισσότερο υποκλίνεται στο χρήμα και θέτει ως βασικό στόχο της ζωής του τον αποθησαυρισμό επί πλέον πλούτου. Όσο φτωχότερος είναι, τόσο πιο αλληλέγγυος και δοτικός διαμορφώνεται ως προσωπικότητα. Γι’ αυτό έχουμε και εισιτήρια στήριξης αυτού του εγχειρήματος που ξεκινούν από 2 ευρώ και καταλήγουν στα 15 ευρώ, τα οποία όμως μόνο ο ίδιος ο θεατής, αν επιθυμεί μπορεί να τα ζητήσει. Το Θέατρο σε καμία περίπτωση δεν προτείνει ούτε κάνει την παραμικρή νύξη περί εισιτηρίου. Ο καθένας εισέρχεται αφού περάσει απ’ το ταμείο και πάρει θέση ελευθέρας, δίχως την παραμικρή επεξήγηση περί ηλικίας, ατέλειας, ή φοιτητικής κάρτας. Οι πάντες περνούν ελεύθερα ακόμα κι αν είναι εκατομμυριούχοι. Εμείς δεν κάνουμε έλεγχο, ούτε κοινωνικών φρονημάτων, ούτε οικονομικών δυνατοτήτων. Απλώς, θα ξέρουν όσοι μας επισκεφθούν πως με 2 ευρώ θα δώσουν προοπτική στο «Θέατρο των Φτωχών» να πραγματοποιεί παραστάσεις και πέραν αυτής που έχει προγραμματίσει, δηλαδή του «Πιθήκου».
– Πιστεύετε στην ανταπόκριση του κοινού σε μια τέτοια καινοτομία ή ισχύει ότι το «τσάμπα» δεν το εκτιμά ο κόσμος;
«Όταν το “τσάμπα” δεν συνίσταται στην αρπαχτή και περιθωριακή αντιμετώπιση, αλλά στον σεβασμό πρωτίστως απέναντι στον εαυτό σου και κατ’ επέκταση στον θεατή που σε τιμά, τότε δεν είναι τσάμπα. Είναι προσφορά και ο ευεργετούμενος την αναγνωρίζει γιατί έχεις μοχθήσει, εκτός για τη δική σου «ματαιοδοξία» και για τη δική του ψυχαγωγία.
– Το συγκεκριμένο έργο ποια μηνύματα κυρίως περνά στον θεατή;
«Το κυριότερο είναι πως ο Πίθηκος μέσα από την εξελικτική του πορεία κατέληξε άνθρωπος. Το τετράποδο μετεξελίσσεται σε δίποδο αλλά αυτή η πρόοδός του, όσον αφορά στη δαρβινική θεώρηση, δεν αποκτά στοιχεία και ποιοτικής αναβάθμισης. Η εξανθρωπισμένη του φιγούρα τον «δυστυχοποιεί» -ας μου επιτραπεί ο αυθαίρετος όρος που χρησιμοποιεί και ο φίλος μου, συγγραφέας Γρηγόρης Χαλιακόπουλος. Φθάνει στο σημείο να αναρωτιέται για ποιο λόγο ο άνθρωπος δημιούργησε τον καπιταλισμό και έπαψε να έχει την ατομική και προσωπική του ελευθερία και οδηγήθηκε με εθελούσια απόφαση στη σκλαβιά. Αυτά τα λέει ο ίδιος ο Κάφκα που θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες συγγραφικές μορφές. Απαντά σε κάθε ερώτημα, πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό, φιλοσοφικό και φέρνει τους πάντες ενώπιον του εαυτού τους. Το έργο αυτό ισοδυναμεί με μια ευχάριστη ψυχανάλυση, γιατί διαθέτει τα επιθεωρησιακά στοιχεία που δημιούργησε ο Γιώργος Ρεμούνδος, σε συνεργασία με την αυτοβύθιση του υποδουλωμένου σύγχρονου ανθρώπου, που σημειολογικά αποτυπώνει ο Κάφκα. Και βέβαια ο Πίθηκος είναι ο κατήγορος στην όλη υπόθεση, ίσως, γιατί παραμένει αγνός σε σχέση μεν τον εκμαυλισμό του έμφρονος ανθρώπου».
– Το «Κνωσός» το έχετε «γεννήσει» εσείς. Τι είναι για σας αυτό το θέατρο;
«Η ζωή μου! Μαζί με τον αείμνηστο αδελφό μου Χρίστο Τσάγκα το στήσαμε εξ’ αρχής. Είναι τα τριάντα χρόνια λειτουργίας του στην πλατεία Αμερικής, είναι τα γέλια και οι πίκρες, οι αμέτρητες παραστάσεις που δώσαμε, οι συνεργάτες μου και οι άνθρωποι που πάτησαν το σανίδι του και οι θεατές που μας τίμησαν, είμαι εγώ ίδιος με τα λάθη και τις παραλείψεις μου, αλλά και με όσα αφιέρωσα στο Θέατρο αυτό για τα οποία ποτέ δεν μετανιώνω και νιώθω περήφανος».
INFO
Μετάφραση, θεατρική προσαρμογή: Γιώργος Ρεμούνδος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Ρεμούνδος
Σκηνικά – κοστούμια: Μιχάλης Σδούγκος
Μουσική: Φίλιππος Περιστέρης
Κινησιολογία: Σίμων Πάτροκλος
Βοηθός σκηνοθέτης: Δανάη Καλαχώρα
Φωτογραφίες: Γιάννης Πρίφτης – Κλεονίκη Καλλέργη
Ερμηνεία: Λάμπρος Τσάγκας
Καλλιτεχνικός σύμβουλος Θεάτρου “Κνωσός”: Γρηγόρης Χαλιακόπουλος
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη 7 μμ. Παρασκευή Σάββατο 9 μμ.
Έναρξη παραστάσεων: Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 7 μ.μ.
Είσοδος ελεύθερη. Στην κυριολεξία.
Η ΑΜΑΡΥΣΙΑ μίλησε και με τον καλλιτεχνικό σύμβουλο του «Θεάτρου Κνωσός» Γρηγόρη Χαλιακόπουλο σχετικά με τη δημιουργία του «Θεάτρου των Φτωχών».
«Η περιοχή που εδρεύει το Θέατρο Κνωσός είναι τα Πατήσια. Εκ των πραγμάτων αναφερόμαστε σε μια υποβαθμισμένη περιοχή, που όμως στο παρελθόν αποτελούσε το πλέον πολιτισμικό κομμάτι της Αθήνας. Ποιος δεν θυμάται τα χειμερινά και θερινά θέατρα, αλλά και τους κινηματογράφους της οδού Πατησίων! Σ αυτή την δύσκολη περιοχή, το Θέατρο Κνωσός αποτελεί μια όαση πολιτισμού καθώς πραγματοποιούνται, για περισσότερα από τριάντα χρόνια, εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις, προβολές ταινιών, χορευτικοί διαγωνισμοί, φεστιβάλ, παρουσιάσεις βιβλίων, συναυλίες και μια σειρά πολιτιστικών δράσεων που λειτουργούν υποστηρικτικά στην ποιοτική αναβάθμιση της Πατησίων. Συνεπώς το «Θέατρο των Φτωχών» που ίδρυσε μέσα στο χώρο του «Κνωσός» ο σκηνοθέτης Γιώργος Ρεμούνδος αποκλειστικά για την παράσταση «ο Πίθηκος» του Φρανς Κάφκα έχει ως στόχο και σκοπό να προσφέρει δωρεάν ψυχαγωγία σε όλους τους θεατρόφιλους Έλληνες και ξένους δίχως να αισθάνεται κανείς «ενοχικά» που δεν θα αγοράσει εισιτήριο, γιατί η είσοδος είναι ελεύθερη χωρίς επεξηγήσεις και επίδειξη ταυτότητας. Αυτή η κίνηση αποτελεί μια απάντηση στη μνημονιακή πολιτική που επέφερε βαριά πλήγματα στην ελληνική κοινωνία. Η φτωχοποίηση των Ελλήνων αποτελεί γεγονός και κινήσεις σαν αυτή του ηθοποιού και σκηνοθέτη Λάμπρου Τσάγκα, ο οποίος είναι και ιδιοκτήτης του Θεάτρου Κνωσός, είναι άξια συγχαρητηρίων, γιατί αφήνει την πολιτική των εσόδων και στηρίζει μια παράσταση αποκλειστικά με έξοδα. Ο δικός μου ρόλος του Καλλιτεχνικού Συμβούλου έγκειται αποκλειστικά στο να στηρίξω συνειδητά και αναντίρρητα ιδεολογικά αυτή την προσπάθεια, αλλά και γιατί διαμένω στην ίδια περιοχή. Επί πλέον να βοηθήσω στην επιλογή αξιόλογων παραστάσεων για το 2017. Ευελπιστούμε όλοι οι συντελεστές να φέρουμε ένα αποτέλεσμα γιατί ο «Πίθηκος» και ως έργο υποδαυλίζει ερεθίσματα για φιλοσοφικές και κοινωνικές αναζητήσεις, μέσα όμως από μια επιθεωρησιακή και συνάμα ξεκαρδιστική υποκριτική μονολόγου»!