Από την έντυπη έκδοση της IASIS που κυκλοφόρησε στις 27/02/21
Υπέρ της ασφάλειας του εµβολιασµού έναντι της Covid-19 σε έγκυες και γυναίκες που προσπαθούν να κάνουν παιδί «συνηγορούν» τα διαθέσιµα στοιχεία, µετά τον έντονο προβληµατισµό που επικράτησε στην παγκόσµια επιστηµονική κοινότητα. Παρότι, προς το παρόν, δεν υπάρχουν δεδοµένα από κλινικές µελέτες, τα στοιχεία από τον εµβολιασµό εκατοµµυρίων πληθυσµού, ανά την υφήλιο, µε τα mRNA εµβόλια είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Μετά από ενδελεχή εξέτασή τους και ευρύ επιστηµονικό διάλογο, οι αρµόδιοι επιστηµονικοί φορείς, αναφέρουν ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δείχνει επιβάρυνση στο έµβρυο ή την έγκυο από το εµβόλιο, επισηµαίνοντας, µάλιστα, ότι ο εµβολιασµός προσφέρει όφελος κατά την κύηση καθώς αν η γυναίκα νοσήσει µε COVID-19, τα συµπτώµατα θα είναι ηπιότερα.
Προβληµατισµός και ερωτήµατα
Η επιδηµία του νέου κορωνοϊού, που ξεκίνησε πριν από ενάµιση περίπου χρόνο από την Κίνα, µαστίζει εδώ και 12 µήνες την Ευρώπη και την Αµερική. Η ανάπτυξη του πολυπόθητου εµβολίου ενάντια στον ιό, στο οποίο βασίζονται όλες οι προσδοκίες για οριστική έξοδο από την υγειονοµική κρίση είναι πλέον γεγονός και το πρόγραµµα του εµβολιασµού εξελίσσεται σε παγκόσµια κλίµακα.
Λόγω της ταχύτατης έρευνας που πραγµατοποιήθηκε για την παραγωγή εµβολίων, εκ των οποίων τα πρώτα που εγκρίθηκαν βασίζονται στη τεχνολογία mRNA που δεν έχει χρησιµοποιηθεί ξανά στο παρελθόν, εύλογα έχουν προκύψει ερωτήµατα τόσο στην επιστηµονική κοινότητα, όσο και στο ευρύ κοινό για την αποτελεσµατικότητα, αλλά και την ασφάλειά τους.
Όσον αφορά στην αποτελεσµατικότητα, όλες οι µελέτες δείχνουν ότι κυµαίνεται σε ποσοστά πάνω από 90% ενώ επίσης έχουν γίνει κλινικές µελέτες σε δεκάδες χιλιάδες άτοµα -κατά µέσον όρο γύρω στις 40.000 για κάθε εταιρεία- πριν πάρει τον δρόµο για την παραγωγή του σε µαζική κλίµακα.
«Αρχικά το εµβόλιο δεν είχε αδειοδοτηθεί από το Αµερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσηµάτων (CDC) και τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες για τη χορήγησή του σε παιδιά και σε εγκύους, λόγω έλλειψης στοιχείων. Πρώτο, όµως, πριν από αρκετές εβδοµάδες το Αµερικανικό Κολλέγιο για την Μαιευτική και Γυναικολογία (ACOG), σε συνεργασία µε το CDC, εξέδωσε οδηγία, σύµφωνα µε την οποία δεν υπάρχει λόγος, ούτε στοιχεία, τα οποία να απαγορεύουν τη χορήγησή του σε εγκύους.
Τις τελευταίες εβδοµάδες έγινε διευκρινιστική δήλωση, η οποία αναφέρει ότι οι γυναίκες δεν θα πρέπει να αναβάλουν την εγκυµοσύνη τους σε περίπτωση που έχουν κάνει το εµβόλιο και επιπλέον δεν χρειάζεται να αναβάλουν τον εµβολιασµό σε περίπτωση που επιθυµούν να επιτύχουν εγκυµοσύνη, σε περίπτωση δηλαδή που προσπαθούν να κάνουν παιδί.
Αυτά ήταν εξαιρετικά νέα, ειδικά για εµάς τους γυναικολόγους αναπαραγωγής που βοµβαρδιζόµαστε καθηµερινά µε ερωτήσεις ενδιαφέροντος και αγωνίας από τις µέλλουσες µητέρες», αναφέρει ο δρ. Χάρης Χηνιάδης, Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος µε εξειδίκευση στην Εξωσωµατική Γονιµοποίηση και τη Λαπαροσκοπική Χειρουργική. Όπως ο ίδιος εξηγεί, πέραν των κλινικών µελετών, η λογική στην οποία βασίστηκε η παραπάνω απόφαση ήταν ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δείχνει ότι το έµβρυο ή η έγκυος επιβαρύνονται µε οποιονδήποτε τρόπο από το εµβόλιο. Αντιθέτως, υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι είναι πολύ ασφαλέστερο για τη µέλλουσα µητέρα να είναι εµβολιασµένη κατά τη διάρκεια της κύησης, γιατί ακόµα κι αν νοσήσει από τον ιό, τα συµπτώµατα θα είναι πολύ ηπιότερα.
Όφελος για την εγκυµοσύνη
Όπως αναφέρει το CDC, δεδοµένα παρατήρησης καταδεικνύουν ότι οι έγκυες µε Covid-19 διατρέχουν αυξηµένο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας και εισαγωγής σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, ανάγκης για µηχανικό αερισµό και θανάτου, συγκριτικά µε µη έγκυες γυναίκες της ίδιας ηλικίας. Επιπλέον, οι έγκυες µε Covid-19 ενδέχεται να διατρέχουν αυξηµένο κίνδυνο επιπλοκών, όπως πρόωρος τοκετός, σε σύγκριση µε τις έγκυες χωρίς τη λοίµωξη.
Τις τελευταίες ηµέρες εκδόθηκε οδηγία του ΕΚΠΑ, η οποία αναφέρει ξεκάθαρα ότι το εµβόλιο µπορούν να το κάνουν όλες οι γυναίκες οι οποίες είναι ή σκοπεύουν να µείνουν έγκυες και δεν χρειάζεται να αναβάλουν είτε την χορήγηση του εµβολίου είτε την εγκυµοσύνη τους, επειδή φοβούνται ότι αυτό µπορεί να βλάψει τις ίδιες ή το µωρό τους.
Είναι αυτονόητο, ότι οι επιτροπές των ειδικών επιστηµόνων, οι οποίες εκδίδουν τις οδηγίες αυτές φτάνουν στα συµπεράσµατα, µετά από αναλυτική µελέτη δεδοµένων από χιλιάδες -και πλέον εκατοµµύρια- εµβολιασµένους συνανθρώπους µας. Με λίγα λόγια, τα νέα είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά τόσο από τα εκατοµµύρια συµπολιτών µας σε όλες τις χώρες που εµβολιάζονται αλλά και από το γεγονός ότι οι γυναίκες, οι µέλλουσες µητέρες και οι έγκυες δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα από τη χορήγηση του εµβολίου.
Αντίθετα, η χορήγηση και η προφύλαξη που θα έχουν µε τη δηµιουργία των αντισωµάτων θα προστατέψει από τον ιό, τόσο τις ίδιες, όσο και το έµβρυό τους», εξηγεί ο Χ. Χηνιάδης, σηµειώνοντας ότι, ακόµα και στην περίπτωση που νοσήσουν, τα συµπτώµατα θα είναι πολύ ελαφρύτερα και οι πιθανότητες να αναπτύξουν σοβαρές επιπλοκές οι οποίες θα επηρεάσουν την κύηση, τον τοκετό και φυσικά το έµβρυο, θα είναι πολύ πιο περιορισµένες.