Από την έντυπη έκδοση της IASIS που κυκλοφορεί
Καθώς συνεχίζεται η τηλεργασία, οι περιορισµοί στις µετακινήσεις και τα γυµναστήρια παραµένουν κλειστά, ολοένα περισσότεροι άνθρωποι παραπονούνται για πόνους και ενοχλήσεις στο σώµα τους. Ανάµεσά τους, πολλοί νεαροί ενήλικες και µεσήλικες, που παραπονούνται για οξείς πόνους στη µέση, σύµφωνα µε πρόσφατη βρετανική έρευνα.
Η έρευνα πραγµατοποιήθηκε σε δείγµα 2.000 ανδρών και γυναικών. Το 36% από αυτούς δήλωσαν ότι το τελευταίο εξάµηνο νιώθουν ολοένα εντονότερα σωµατικούς πόνους, µε τον πόνο στη µέση να είναι το κυριότερο πρόβληµά τους.
Ένας στους τέσσερις δήλωσαν ότι αιτία για τους πόνους τους είναι ο πρόχειρος χώρος που έχουν διαµορφώσει ως γραφείο, για να εργάζονται στο σπίτι. Η αιτιολογία αυτή αναφέρθηκε συχνότερα από τους εθελοντές 25-44 ετών. Σχεδόν τέσσερις στους δέκα (το 39%) απέδωσαν τον πόνο και στις αυξηµένες ώρες της ακινησίας µπροστά σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, λάπτοπ και τηλεοράσεις.
Το 35% είπαν πως έχουν αλλάξει τις ώρες του ύπνου τους, ξενυχτώντας, συνήθως, περισσότερο µπροστά στις οθόνες. Και το 33% είπαν ότι γυµνάζονται λιγότερο. Ο ένας στους δύο πάσχοντες, εξάλλου, είπε ότι το στρες παίζει σηµαντικό ρόλο στους αυξανόµενους πόνους που νιώθουν.
Ανάλογα ευρήµατα είχαν και µελέτες σε άλλες χώρες. Μελέτη στη Σαουδική Αραβία, σε 463 εθελοντές, έδειξε ότι ο πόνος στη µέση ήταν το πιο συχνά αναφερόµενο πρόβληµα κατά το τοπικό lockdown. Εκείνοι που τον ανέφεραν συχνότερα ήταν οι συµµετέχοντες ηλικίας 35-49 ετών, κυρίως όσοι είχαν αρκετά περιττά κιλά, πολύ στρες, περνούσαν πολλές ώρες καθηµερινά καθισµένοι, δεν γυµνάζονταν αρκετά και εργάζονταν από το σπίτι ή έκαναν εξ αποστάσεως διδασκαλία.
Πιθανές αιτίες
Το 80% των ενηλίκων παρουσιάζουν οξύ πόνο στη µέση κάποια στιγµή στη ζωή τους. Ειδικά στους νέους ανθρώπους συχνά οφείλεται σε καταπόνηση του κατώτερου τµήµατος της πλάτης και κακή ευθυγράµµιση και σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης, δηλαδή στην κακή στάση του σώµατος και τους αδύναµους µυς», λέει ο φυσικοθεραπευτής – χειροθεραπευτής Γιώργος Κακαβάς. Άλλες πιθανές αιτίες, κυρίως στις µεγαλύτερες ηλικίες, είναι η αρθρίτιδα, η εκφύλιση των µεσοσπονδυλίων δίσκων, η κήλη µεσοσπονδυλίου δίσκου, η ισχιαλγία, η στένωση του σπονδυλικού σωλήνα ή ακόµα και ένα κάταγµα σπονδύλου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όµως, ο πόνος είναι µη ειδικός, δηλαδή δεν οφείλεται σε µια συγκεκριµένη αιτία (π.χ. σε έναν τραυµατισµό ή µια πάθηση), αλλά γενικά σε δυσλειτουργία ή καταπόνηση στους µυς, τους συνδέσµους και τις αρθρώσεις της οσφυϊκής µοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Ωστόσο, η ακριβής θέση και η αιτία του πόνου πρέπει να βρεθούν και να αντιµετωπιστούν. Αν δεν θεραπευτεί η αιτία του πόνου, το σύµπτωµα (δηλαδή η οσφυαλγία) θα υποτροπιάζει και θα συσσωρεύονται βλάβες, που τελικά θα οδηγήσουν σε ανεπάρκεια των σπονδυλικών δοµών. Σε τέτοια περίπτωση, η θεραπεία θα είναι πιο εκτεταµένη και µπορεί να φτάσει µέχρι τη χειρουργική επέµβαση.
Τα οφέλη της φυσικοθεραπείας
«Η φυσικοθεραπεία είναι πολύ αποτελεσµατική θεραπευτική επιλογή για την οσφυαλγία όταν στοχεύει στην αιτία της», λέει ο κ. Κακαβάς. «Με τα σύγχρονα µηχανήµατα και τις εξελιγµένες µεθόδους που έχουµε στη διάθεσή µας, µπορούµε να εντοπίσουµε µε ακρίβεια την αιτία του πόνου. Ανάλογα µε την αιτία, καταρτίζουµε το ενδεδειγµένο φυσικοθεραπευτικό πλάνο που θα την αντιµετωπίσει. Με αυτό τον τρόπο, αφενός αναρρώνει το ταχύτερο ο ασθενής, αφετέρου αποτρέπονται οι υποτροπές. Πολλά ερευνητικά δεδοµένα δείχνουν ότι η έναρξη της φυσικοθεραπείας τις πρώτες µέρες από την εµφάνιση του πόνου, είναι πιο αποδοτική και επιταχύνει σηµαντικά την ανάρρωση του πάσχοντος».
Τα οφέλη αυτά πηγάζουν από τον τρόπο δράσης της φυσικοθεραπείας. Οι µέθοδοι που εφαρµόζει ο ειδικός µπορούν να καταπραΰνουν τον πόνο, µειώνοντας τη δυσκαµψία και αποκαθιστώντας τη λειτουργικότητα των µυών και των αρθρώσεων. Επιπρόσθετα, βελτιώνουν τη δύναµη, την κινητικότητα και την ευλυγισία, αποκαθιστώντας το εύρος των κινήσεων που µπορούν να εκτελεστούν ανώδυνα.
Η φυσικοθεραπεία µπορεί, επίσης, να µειώσει τη φλεγµονή των αρθρώσεων, η οποία αν αφεθεί χωρίς αντιµετώπιση αυξάνει τον κίνδυνο για προοδευτική φθορά των χόνδρων, των οστών και των νεύρων, καθώς και για απώλεια µυϊκής µάζας.
Ειδικά, εν µέσω της πανδηµίας, η φυσικοθεραπεία, που εφαρµόζεται µε την τήρηση όλων των µέτρων προστασίας, είναι η λύση που χρειάζονται οι πάσχοντες από πόνο στη µέση για να µην επιδεινωθεί και επιβαρυνθεί περαιτέρω η υγεία τους.
Επιπλέον μέτρα για την αντιμετώπιση του πόνου
Σηµαντικό είναι, επίσης, να τηρούν οι πάσχοντες ορισµένα πρόσθετα µέτρα για να βοηθήσουν τη µέση τους. Το πρώτο είναι να µην αφήσουν τον πόνο να τους ακινητοποιήσει, γιατί η πολύωρη ακινησία στην καρέκλα ή στο κρεβάτι θα τον επιδεινώσει. Μάλιστα η αντιµετώπιση της ακινησίας είναι ένας από τους κύριους λόγους που συνιστάται πλέον φυσικοθεραπεία από τις πρώτες µέρες εµφάνισης του πόνου. Έχει βρεθεί ότι κάθε µέρα παραµονής στο κρεβάτι οδηγεί σε µείωση κατά 1% της µυϊκής δύναµης.
Σηµαντικό είναι, επίσης, οι ασθενείς να κάνουν απαλές ασκήσεις διατάσεων (στρέτσινγκ) των µυών που θα συστήσει ο φυσικοθεραπευτής τους. Πρέπει ακόµα να προσέξουν τη διατροφή τους, ώστε να χάσουν σταδιακά τυχόν περιττά κιλά από την κοιλιά καθώς και να προσέχουν τη στάση του σώµατός τους όταν κάθονται ή στέκονται όρθιοι.
«Ο συνδυασµός της κατάλληλης φυσικοθεραπείας µε ορισµένα µέτρα στον τρόπο ζωής µπορεί να αντιµετωπίσει αποτελεσµατικά τον πόνο στη µέση και να αποτρέψει τις µελλοντικές υποτροπές και τις µόνιµες βλάβες που µπορεί να προκληθούν», καταλήγει ο κ. Κακαβάς.
