Ενάμιση μήνα μετά την καθολική απαγόρευση του καπνίσματος, όλα δείχνουν ότι η εφαρμογή του σχετικού νόμου επαφίεται σχεδόν αποκλειστικά στην καλή πρόθεση του κάθε πολίτη-επιχειρηματία-πελάτη να τηρήσει τα προβλεπόμενα.
Υπεύθυνη Ρεπορτάζ: Κατερίνα Καρύγιαννη
Ρεπορτάζ: Γιάννης Μπεθάνης, Αμάλθεια Καραλή, Αρετή Κοτσολάκου
Ο ελεγκτικός μηχανισμός των δήμων, αν κρίνουμε από το ρεπορτάζ στους 10 Δήμους που καλύπτει ειδησεογραφικά η ΑΜΑΡΥΣΙΑ, είναι ανεπαρκής, ελλείψει προσωπικού ή και ανύπαρκτος σε κάποιες περιπτώσεις. Αλλά και όταν υπάρχει ισχυρή παρουσία της Δημοτικής Αστυνομίας, οι έλεγχοι έχουν «σκοντάψει» σε διάφορα γραφειοκρατικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα οι καθυστερήσεις στην παραλαβή των σχετικών διπλοτύπων για τις κλήσεις!
Ίσως η «χαλαρότητα» στους ελέγχους που πραγματοποιούν οι δήμοι θα πρέπει να συνδεθεί εν μέρει και με τις επικείμενες δημοτικές εκλογές, δεδομένης της έντονης αντίδρασης από πλευράς ιδιοκτητών καταστημάτων εστίασης και ψυχαγωγίας, οι οποίοι προαναγγέλλουν οικονομική καταστροφή και «λουκέτα» με την έλευση του χειμώνα, αν δεν αλλάξει ο νόμος.
Αναμφίβολα, η «περίοδος χάριτος» στην εφαρμογή του νόμου ήταν και αναμενόμενη και αναγκαία. Με τη διαφορά ότι φαίνεται να παίρνει παράταση μακράς διαρκείας, ειδικά μετά το «αντάρτικο» της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) που έφερε από τη Δευτέρα 18 Οκτωβρίου ξανά τα τασάκια στα τραπέζια, ζητώντας από τον υπουργό Υγείας να προχωρήσει σε τροποποίηση του νόμου, προς την κατεύθυνση του διαχωρισμού των καταστημάτων σε καπνιζόντων και μη καπνιζόντων.
Το υπουργείο, με τη σειρά του, δεν έχει τοποθετηθεί επίσημα για την κίνηση της ΠΟΕΣΕ, στελέχη του όμως δηλώνουν ότι δεν έχει αλλάξει κάτι και ότι όσοι παραβούν τον νόμο θα πληρώσουν τα πρόστιμα που αναλογούν, αν και ο υπουργός Ανδρέας Λοβέρδος άφησε ένα παραθυράκι για πιθανές αλλαγές με την πρόσφατη δήλωσή του για ύπαρξη «περιθωρίων παρεμβάσεων».
Δήμος ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ
Οι έλεγχοι «σκόνταψαν» στη γραφειοκρατία
Οι ιδιοκτήτες καταστημάτων εστίασης και ψυχαγωγίας στο Μαρούσι δεν διαφοροποιούνται από συναδέλφους τους σε άλλους δήμους ως προς τη θέση τους για το μέτρο της απαγόρευσης του καπνίσματος στους κλειστούς χώρους. Μιλώντας με ορισμένους εξ αυτών ήταν εύκολο να διαπιστώσουμε ότι θεωρούν την απαγόρευση ως ένα ακόμη μέτρο που θα μειώσει τον τζίρο τους. Κάποιοι μάλιστα «βλέπουν» και ακραία σενάρια, που φτάνουν μέχρι και το κλείσιμο των επιχειρήσεών τους.
Για την ώρα, όλοι ευλογούν τον καλό καιρό που ευνοεί τα τραπεζάκια έξω. «Ευτυχώς μέχρι στιγμής έχουμε πάρει παράταση από τον… Θεό. Να δούμε όταν θα σφίξουν τα κρύα, τί θα απογίνει με αυτή την κατάσταση;», μας λέει χαρακτηριστικά ένας επιχειρηματίας.
Στο ιστορικό καφενείο της πλατείας Κασταλίας η απαγόρευση του καπνίσματος αποτελεί, πλέον, μόνιμο θέμα συζήτησης για τους ηλικιωμένους θαμώνες του, στα τραπέζια της… τράπουλας εντός, αλλά και στα τραπεζάκια της πλατείας. «Κανείς δεν καπνίζει μέσα στην αίθουσα, όλοι τους είναι καλά… παιδιά», μας είπαν οι ιδιοκτήτες, προκαλώντας τα γέλια των θαμώνων στο κοντινότερο τραπέζι και μαζί την πικρή ατάκα: «Να δούμε τι άλλο θα μας… κόψουν τώρα στα γεράματα».
Σε άλλα καταστήματα, με περιορισμένο χώρο ή δίχως μεγάλο αίθριο, το νεοελληνικό δαιμόνιο δεν άργησε να εκδηλωθεί. Έτσι βρεθήκαμε σε καφετέρια που στον εσωτερικό της χώρο οι υπεύθυνοι είχαν αφαιρέσει δύο πλευρές του… τοίχου, κρατώντας μόνο τις κολώνες στήριξης, για να μπορούν οι πελάτες να καπνίζουν!
Στα υπόλοιπα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, πάντως, η εικόνα είναι ανάμεικτη. Η θέα ιδιοκτητών και υπαλλήλων να κάθονται σε σκαμνάκια έξω από την πόρτα κομμωτηρίων, συνεργείων αυτοκινήτων, μπουτίκ, επιχειρήσεων, εμπορικών κέντρων κ.λπ., που ήταν αρκετά συχνή στις αρχές Σεπτεμβρίου, έχει πια υποχωρήσει. «Ίσως είναι καιρός να κόψουμε το κάπνισμα από το να κρυώνουμε και να βρεχόμαστε»!, εξομολογείται η Φ.Π. ιδιοκτήτρια κομμωτηρίου.
Το Μαρούσι, πάντως, είναι ένας από τους Δήμους που διαθέτει αρκετά μεγάλη δύναμη δημοτικών αστυνόμων και, ως εκ τούτου, είναι και αρκετές οι καταγγελίες που έχουν φτάσει μέχρι στιγμής στο Σώμα από θαμώνες μαγαζιών για παραβιάσεις του νόμου. Οι περισσότερες βέβαια αφορούν δημόσιους χώρους, όπως τα νοσοκομεία της περιοχής (βλέπε ΜΗΤΕΡΑ και ΥΓΕΙΑ), όπου το κάπνισμα απαγορεύεται ακόμη και στα προαύλια, αλλά και τα εκπαιδευτήρια της πόλης.
Προβληματικά τα διπλότυπα των κλήσεων
Ο κ. Παναγιώτης Γλυνός, ένας εκ των παλαιότερων δημοτικών αστυνομικών στο Μαρούσι, τονίζει μιλώντας στην «Α» ότι μέχρι τώρα οι δημοτικοί αστυνομικοί περιορίζονταν στις απλές συστάσεις προς τους καταστηματάρχες ή τους πελάτες που κάπνιζαν σε κλειστό χώρο. Η «περίοδος χάριτος» παρατάθηκε αναγκαστικά, όπως εξηγεί ο κ. Γλυνός, αφού μόλις την περασμένη Τετάρτη 13 Οκτωβρίου το Σώμα παρέλαβε τα σχετικά μπλοκάκια με τα διπλότυπα των προστίμων, τα οποία αποδείχτηκαν ολίγον… προβληματικά:
«Εκτός από τον χώρο αναγραφής των στοιχείων του παραβάτη, δεν υπάρχει ούτε διευκρίνιση για το πού πρέπει να πληρώσει το πρόστιμο (σ.σ.: στις τοπικές ΔΟΥ γίνεται η εξόφληση), ούτε μέχρι πότε, ούτε αν υπάρχουν διευκολύνσεις στην πληρωμή, ως συνήθως αναγράφεται στις κλήσεις. (σ.σ.: Από τη Διεύθυνση Υγείας της Νομαρχίας μάς απάντησαν ότι έχει διαπιστωθεί το πρόβλημα και εντός των επόμενων ημερών θα τακτοποιηθεί). «Πρόκειται για ένα απλό διπλότυπο που κι εμείς θα χρειαστούμε διευκρινίσεις για την επίδοσή του», αναφέρει χαρακτηριστικά ο έμπειρος δημοτικός αστυνομικός.
Ο ίδιος πάντως επισημαίνει ότι το μεγάλο πρόβλημα υφίσταται στα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης, όπου ο έλεγχος είναι πολύ δύσκολος και στις περισσότερες των περιπτώσεων οι θαμώνες καπνίζουν κανονικά και… χωρίς τον νόμο.
Δήμος ΚΗΦΙΣΙΑΣ
Πρακτικά αδύνατος ο έλεγχος
Η Κηφισιά είναι ένας από τους Δήμους των Βορείων Προαστίων που διαθέτει μεν Δημοτική Αστυνομία μεν, πάσχει δε στη στελέχωσή της, αφού το προσωπικό της μετρά συνολικά έξι άτομα. Μια βόλτα στο κέντρο της πόλης είναι αρκετή για να πείσει και τον πιο ανύποπτο περαστικό ότι και οι έξι είναι επιφορτισμένοι με την τήρηση του μέτρου της Ελεγχόμενης Στάθμευσης, τόσο το πρωί όσο και το βράδυ.
Την ίδια στιγμή, η εικόνα στις καφετέριες και τα εστιατόρια της περιοχής δεν διαφέρει από τις υπόλοιπες περιοχές. Γκρίνια, προβληματισμός και ανησυχία για το μέλλον από τους καταστηματάρχες, τραπεζάκια γεμάτα στους εξωτερικούς χώρους και παράλληλα ελάχιστος έως ανύπαρκτος έλεγχος.
«Προς το παρόν ο καιρός είναι σύμμαχός μας και επιτρέπει στους πελάτες μας να κάθονται σε υπαίθρια τραπεζάκια», μας αναφέρει ο Α.Μ. ιδιοκτήτης κεντρικής γνωστής καφετέριας, τονίζοντας ότι «δεν ξέρουμε τι κατάσταση θα διαμορφωθεί όταν πιάσουν τα κρύα, αλλά και όταν αρχίζουν να κόβονται οι πρώτες κλήσεις». Άλλος συνάδελφός του βλέπει με καλό μάτι την πρόταση της ΠΟΕΣΕ προς το υπουργείο Υγείας, για διαχωρισμό δηλαδή των καταστημάτων σε καπνιζόντων και μη καπνιζόντων, «και ο καθένας να είναι ελεύθερος να επιλέξει τι θα κάνει». Η αντίθετη άποψη ήρθε από το συνάδελφό του Γ.Π. λίγο αργότερα: «Αν εφαρμοστεί ένα τέτοιο μέτρο, είναι σαν να γυρίζουμε στην εποχή που οι παραλίες ήταν χωρισμένες σε αντρών και γυναικών και δεν νομίζω ότι μακροπρόθεσμα θα ήταν επωφελής για τα μαγαζιά μας αυτός ο διαχωρισμός».
Οι πολίτες περιμένουν το καλό παράδειγμα
Για το θέμα είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον δήμαρχο Κηφισιάς Νίκο Χιωτάκη, στο περιθώριο συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στα τοπικά ΜΜΕ, στο εκλογικό του κέντρο. Με αφοπλιστική ειλικρίνεια μάς δήλωσε ότι και ο ίδιος έχει βρεθεί στον υπαίθριο χώρο πασίγνωστης καφετέριας στο κέντρο της πόλης, όπου ήταν ανοιγμένος σε δύο σημεία, προκειμένου να μπορούν να καπνίζουν οι θαμώνες. «Το μπέρδεμα είναι μεγάλο και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει σαφής εικόνα προς τα πού θα πάει αυτό το μέτρο», ανέφερε χαρακτηριστικά για να προσθέσει:
«Με το ελάχιστο προσωπικό που έχουμε στη Δημοτική Αστυνομία είναι πρακτικά αδύνατο να προβαίνουμε σε ελέγχους τήρησης του μέτρου».
Παρ’ όλα αυτά, και στην περίπτωση της Κηφισιάς, οι όποιες καταγγελίες έχουν φτάσει στη Δημοτική Αστυνομία αφορούν, σύμφωνα με τον κ. Χιωτάκη, παραβάσεις σε δημόσια κτήρια, όπως το νοσοκομείο ΚΑΤ, η Εφορία Κηφισιάς κ.λπ., ίσως γιατί ο πολίτης θέλει να δει πρώτα το κράτος «να δώσει το καλό παράδειγμα».