Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 09/12/2023
Σίγουρα οι προσδοκίες από την ολιγόωρη επίσκεψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα την Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου δεν ήταν εξαρχής υψηλές, ωστόσο η παρουσία του σε ελληνικό έδαφος για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια και ύστερα από μια μακρά περίοδο εντάσεων στον Έβρο και το Αιγαίο, συνιστά ένα θετικό βήμα. Η συνάντηση χαρακτηρίστηκε από την υπογραφή της Διακήρυξης περί Φιλίας και Καλής Γειτονίας η οποία προβλέπει σειρά μέτρων, με στόχο την άμβλυνση των εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Ωστόσο, η αναφορά και μάλιστα δύο φορές του Τούρκου Προέδρου σε «τουρκική μειονότητα» στη Δυτική Θράκη στις κοινές δηλώσεις με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, μετά τη συνάντηση τους στο Μέγαρο Μαξίμου, σκίασε το θετικό κλίμα της επίσκεψης, με τον πρωθυπουργό να παρεμβαίνει, τονίζοντας ότι «η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων», για να προσθέσει ότι «ο προσδιορισμός της μειονότητας της Θράκης ως μουσουλμανικής καθορίζεται από τη συνθήκη της Λωζάνης».
Μία μέρα νωρίτερα, με τη συνέντευξή του στην «Καθημερινή» ο Τούρκος Πρόεδρος είχε αναφέρει ότι «δεν θα σας προκαλέσουμε, αν δεν μας προκαλέσετε».
Το ερώτημα που ανακύπτει ασφαλώς είναι τι ακριβώς εννοεί ως «πρόκληση» από ελληνικής πλευράς, αφού υπάρχουν ζητήματα που η Τουρκία θεωρεί διαπραγματεύσιμα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι. Ακριβώς και γι’ αυτόν τον λόγο οι συζητήσεις και οι συμφωνίες στην Αθήνα περιορίστηκαν στα λεγόμενα ζητήματα χαμηλής πολιτικής και μάλιστα με ιδιαίτερα φειδωλό τρόπο ακόμη και σ’ αυτά, αφού είναι λογικό ύστερα από μια περίοδο παρατεταμένης έντασης όλες οι πλευρές να είναι ακόμη επιφυλακτικές. Στο παρελθόν άλλωστε έχει αποδειχθεί πάρα πολλές φορές ότι η Άγκυρα δεν έχει πρόβλημα να προχωρήσει σε στροφή 180 μοιρών δίχως λόγο κι αφορμή, θυμίζοντας τη γνωστή φράση με το μαστίγιο και το καρότο.
Από πλευράς Αθήνας πάντως, πέραν της «θετικής ατζέντας» σ’ αυτά τα θέματα της χαμηλής πολιτικής, η θέση παραμένει δεδομένη: η μια και μόνη διαφορά, αυτή των θαλασσίων ζωών στο Αιγαίο, μπορεί να λυθεί μόνο με τη Χάγη, η οποία ωστόσο είναι πολύ μακριά αυτή τη στιγμή κι αυτό εξαιτίας της στάσης της Τουρκίας. Το ίδιο σταθερή παραμένει και η θέση για το Κυπριακό και την προοπτική επίλυσής του, αλλά σε κάθε περίπτωση το βέβαιο είναι ότι αυτές οι συζητήσεις μόνο σε επίπεδο κορυφής μπορούν να γίνουν και η όποια πρόοδος φαντάζει ακόμη μακρινή.
