Γράφει ο Μάνος Κρανίδης, πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, μέλος Διοικητικού Συμβουλίου ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων) και επικεφαλής της παράταξης «Χαλάνδρι Ορίζοντας 2023»
Ένα πρακτικό φορολογικό κίνητρο για επένδυση των ιδιοκτητών, φυσικών προσώπων, στην ανακαίνιση, ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση των κατοικιών τους έχει νομοθετηθεί και ισχύει από 1/1/2024. Αφορά την έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος έως 16.000 ευρώ για τα επόμενα 5 χρόνια, ήτοι μέχρι 3.200€ το έτος έως το 2028!
Οι βασικές προδιαγραφές και προϋποθέσεις του κινήτρου είναι:
-Οι δαπάνες που θα πραγματοποιούν από τον Ιανουάριο του 2024 οι ιδιοκτήτες κατοικιών και λοιπών κτιρίων για να εξοφλήσουν αμοιβές παροχής υπηρεσιών και αγοράς αγαθών, που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των ακινήτων τους, θα μειώνουν το φόρο εισοδήματος μέχρι ποσού 16.000 ευρώ. Δηλαδή, το ποσό της δαπάνης που θα πραγματοποιήσουν θα κατανέμεται ισόποσα στα επόμενα πέντε έτη και θα μειώνει το φόρο εισοδήματος Π.χ., αν η δαπάνη πραγματοποιηθεί το 2024, θα κατανεμηθεί ισόποσα στα έτη 2025, 2026, 2027, 2028 και 2029.
-Για τον υπολογισμό της έκπτωσης θα λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες τόσο για τις εργασίες όσο και την αγορά των αγαθών-υλικών. Προσοχή: Τα έξοδα υλικών πρέπει να είναι έως 1/3 των δαπανών υπηρεσιών-εργασιών ή διαφορετικά τα έξοδα υλικών να είναι το 1/4 του συνόλου και οι δαπάνες υπηρεσιών-εργασιών τα 3/4 του συνόλου.
-Τα κτήρια, για τα οποία πραγματοποιούνται οι δαπάνες, να μην έχουν ήδη ενταχθεί ή να μην πρόκειται να ενταχθούν σε πρόγραμμα επιδότησης αναβάθμισης κτιρίων π.χ. «Εξοικονομώ».
-Οι δαπάνες να αποδεικνύονται με νόμιμα παραστατικά, δηλαδή αποδείξεις λιανικών συναλλαγών ή τιμολόγια παροχής υπηρεσιών και να έχουν εξοφληθεί μέσω ηλεκτρονικής πληρωμής, δηλαδή πιστωτικές, χρεωστικές, προπληρωμένες κάρτες, e-banking ή μέσω λογαριασμού πληρωμών παρόχων υπηρεσιών πληρωμών του νόμου 3862/2010 ή με τη χρήση ψηφιακού πορτοφολιού κ.λπ.
-Δεν παίζει ρόλο εάν το ακίνητο είναι σε χρήση ή κενό βάσει Ε9.
Ας δούμε μερικά απλά σωστά παραδείγματα:
– Έργο συνολικής δαπάνης 15.000€, κόστος εργασιών 11.250 ευρώ, υλικών μέχρι 3.750€, έκπτωση φόρου 3000€ ανά έτος για πέντε χρόνια
– Έργο ύψους 12.000€, δαπάνες εργασιών 9.000€, υλικών 3.000€, έκπτωση φόρου 2.400€ ανά έτος για πέντε χρόνια
και ένα παράδειγμα με λάθος εφαρμογή:
– Έργο 12.000€, δαπάνες εργασιών 8.000 ευρώ, 4.000€ υλικά (>1/3 κόστους υπηρεσιών)
To πιο κρίσιμο, όμως, είναι να γίνει ένα ποιοτικό έργο ανακαίνισης, ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης, με σωστή μελέτη κι υλοποίηση. Οι παρεμβάσεις που εντάσσονται αφορούν όλο το φάσμα της ανακαίνισης – αναβάθμισης, όπως:
• Ενεργειακές παρεμβάσεις
– Τοποθέτηση θερμομόνωσης
– Αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων
– Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, καθώς και των αναγκαίων υποδομών & στοιχείων ώστε να καθίσταται πλήρως λειτουργικό
– Τοποθέτηση συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστημάτων ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες), όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα
– Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
– Αναβάθμιση φωτισμού
• Λειτουργικές – Αισθητικές
– Τοποθέτηση/αντικατάσταση υδραυλικής εγκατάστασης
– Εγκατάσταση/αλλαγή ηλεκτρολογικής υποδομής
– Συντήρηση/επισκευή στέγης
– Επισκευή τοιχοποιίας/χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτιρίων
– Τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης
-Αναβάθμιση ή εγκατάσταση ανελκυστήρα
– Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων
– Εργασίες ενίσχυσης ακινήτων
Είναι ένα ενδιαφέρον φορολογικό κίνητρο, αφού το όφελος είναι μεγαλύτερο από το φορολογικό κόστος δήλωσης και ηλεκτρονικής πληρωμής του έργου. Καλύπτει ένα σημαντικό εύρος ακινήτων με ανάγκες ανακαίνισης, ειδικά κατοικίες. Το κρίσιμο βήμα είναι η μαζική προώθηση και εφαρμογή του. Γι’ αυτό είναι σημαντική η συνεργασία με εξειδικευμένους μηχανικούς κι εργολάβους, γιατί το πρώτο και σημαντικό είναι να υλοποιηθεί ορθά η διαδικασία αλλά και πρωτίστως να υλοποιηθεί αποτελεσματικά και επιτυχημένα το έργο ανακαίνισης με ποιοτικές εργασίες & α’ ποιότητας υλικά. Είναι μια ενέργεια που θα δώσει σημαντική αξία αι δυνατότητες αξιοποίησης στα ωφελημένα ακίνητα.