Η πνευματική του συγκρότηση δεν απασχόλησε κανένα ή σχεδόν κανένα. Συνεργάστηκε –πολλοί λένε, στενά– με παράγοντες της οικονομικής και πολιτικής ζωής του τόπου όλων των αποχρώσεων. Την αντίληψή του για την Τοπική Αυτοδιοίκηση επιμελώς κάλυπτε με τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά, τα οποία είχε προσπορισθεί από την εταιρεία ΜΕΤΕΚ, θυγατρική της Εμπορικής Τράπεζας, στην οποία είχε διορισθεί επί ΠΑΣΟΚ στις αρχές της δεκαετίας του ’80.
Πάντως διάχυτη είναι η άποψη ότι δεν μπόρεσε –ή δεν θέλησε– να κατανοήσει, ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι θεσμός πολιτικός-γνήσια λαϊκός, βάθρο της Δημοκρατίας, που στηρίζεται στον ενεργό πολίτη, τον ενημερωμένο από τον συνεχή-γόνιμο διάλογο, αποβλέπει στη συναίνεση και ζητάει ν’ αποσπάσει το άτομο από τη θλίψη της μοναξιάς, για να το εντάξει στην προοπτική του συλλογικού ονείρου.
Λένε, ότι η αγάπη προς τον πολίτη είναι το απόλυτο μέτρο της ικανότητας του δημάρχου και της χρηστής διοίκησης του Δήμου.
Αγάπη σημαίνει ταπεινότητα και προσφορά.
Όχι αλαζονεία και αυταρχισμός.
Όχι πρόταξη του ατομικού συμφέροντος έναντι του κοινού.
Όχι ειδικούς συμβούλους-συνεργάτες με παχυλούς μισθούς, κλειστές πόρτες και άγνωστο έργο.
Όχι οργανισμούς εργασίας με ομήρους τους εργαζόμενους.
Και οι δημοτικοί σύμβουλοι της συμπολίτευσης και κάποιοι της αντιπολίτευσης τι έπραξαν; Προσδοκούσαν την «υπαλληλοποίησή» τους, ήθελαν να γίνουν επαγγελματίες σύμβουλοι του Δήμου. Οι περισσότεροι άρπαξαν την κουτάλα, που τους δόθηκε στη βάση της συνευθύνης, για να πάρουν μερίδιο από το καζάνι της εξουσίας.
Λέγεται, ότι ο πολιτικός ευνουχισμός σε καθιστά πειθήνιο όργανο. Οι κραυγές αποκήρυξης του καθεστώτος Τζανίκου, στους τελευταίους μήνες, είναι το άλλοθι της χαμένης αθωότητας. Ίσως μόνο η κοινωνιολογική διεισδυτικότητα του Ευάγγελου Λεμπέση (*) θα μπορούσε ν’ αναδείξει και ν’ αναλύσει τα στοιχεία που συνέθεταν την εκάστοτε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Για δεκαέξι χρόνια την πόλη έπνιξε το πανάκριβο –ας είναι καλά τα υπέρογκα τέλη καθαριότητας και ο άκρατος δανεισμός– επικοινωνιακό χαρτομάνι.
– Τι ταξίδια στο εξωτερικό! Τα οποία πραγματικά έγιναν, χωρίς πάντα ουσιαστικό λόγο, και μάλιστα «στο τζάμπα». Αξιομνημόνευτη η κουστωδία «ειδικών» που μετέβη στο Σίδνεϊ ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.
– Τι έργα με τις μακέτες σε illustration χαρτί! Τριακόσια έργα θα γίνονταν την τετραετία 2002-2006, ως αντιστάθμισμα της γης που δόθηκε στη Lamda Development, θυσία στην ιδέα του Ολυμπισμού, με έμβλημα το «The Mall». Άλλο θέμα το πόσα έγιναν.
– Τι κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση! Τα οποία σπαταλήθηκαν εν πολλοίς σε ανούσιες μεν, αλλά glamorous εκδηλώσεις.
– Τι προαγωγή του περιβάλλοντος! Με την ευγενή συμπαράσταση των χορηγών: Βωβός, Λάτσης και λοιποί.
– Τι αισθητική και τι χρήμα στη διαμόρφωση του κέντρου της πόλης! Αυτή έγινε εν αγνοία των κατοίκων και των άμεσα ενδιαφερομένων εμπόρων, με αποτέλεσμα τον μαρασμό των επιχειρήσεών τους και την ακύρωση των πεζοδρομήσεων ανά πάσα στιγμή από τον οποιοδήποτε.
– Τι master plan για το Κτήμα Συγγρού, η υλοποίηση του οποίου καθυστερεί, γιατί φέρνουν εμπόδια κάποιοι «τρελορουφιάνοι».
– Τι αξιοποίηση του χώρου! Τέσσερις μικροσκοπικές πλατείες κτίσθηκαν. Την υπόθεση έχει παραπέμψει στο ακροατήριο ο Εισαγγελέας, χωρίς να είναι και η μοναδική.
Δε συνεχίζουμε. Δεν αντέχουμε άλλο. Η πραγματοποίηση κάποιων θετικών έργων γινόταν στο τέλος κάθε τετραετίας για λόγους εντυπωσιασμού, ώστε να μην προλάβουν και φύγουν από τη μνήμη του ψηφοφόρου, γιατί γρήγορα τα έπνιγε η γκρίζα ζώνη της τσαπατσουλιάς, της αδιαφάνειας, της υστεροβουλίας.
Στην ατμόσφαιρα της πόλης δεν έφθαναν οι ρύποι σε όζον, διοξείδια κ.λπ., έπρεπε να ραντισθεί και με ηθικούς ρύπους, πολώνια μικροψυχίας;
Και φθάσαμε στην τελευταία οπερετική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Ο επί δεκαεξαετία δήμαρχος απέβαλε τον μανδύα λέοντος και ενεδύθη στολή χαμαιλέοντος. Αντί να κάνει έναν στοιχειώδη απολογισμό πεπραγμένων –απολογισμός που επιβάλλεται να γίνεται με αίσθηση ευθύνης σε ετήσια βάση και ο οποίος ουδέποτε έγινε– με πρωτοφανή βαναυσότητα, ακόμη και γι’ αυτόν, κατάγγειλε ενέργειες προσώπων, που συντελέσθηκαν, πάντα κατά τον καταγγέλλοντα, τρεις τουλάχιστον μήνες νωρίτερα.
Ο πικρόχολος υπερτροφικός έως και παραληρηματικός λόγος, όπως χαρακτηρίσθηκε, ας παρακαμφθεί. Ας μη περιορισθούμε στην ψυχολογική διάσταση του γεγονότος.
Το ερώτημα είναι: Γιατί με τόση καθυστέρηση επέλεξε αυτή την ώρα; Μήπως προσπαθεί να στρέψει αλλού το ενδιαφέρον, μακριά απ’ αυτόν;
Τα πολιτικά πρόσωπα και όχι μόνο αυτά, με το τέλος της θητείας τους αποβλέπουν στην αγαθή μνήμη ή, αν αυτό δεν είναι μπορετό, στη λήθη των πεπραγμένων τους. Την απάντηση τη δίνει ο λαός με την ετυμηγορία του στις εκλογές. Στην προκειμένη περίπτωση όμως δεν αποτολμήθηκε η κάθοδος στην εκλογική αναμέτρηση και επιδιώκεται παρέμβαση στις εξελίξεις με ζητούμενο τη λήθη.
Η λήθη δε χαρίζεται με διάφορα τερτίπια. Το θέμα δεν είναι προσωπικό, είναι εξόχως πολιτικό και όχι μόνο. Την ευθύνη, τη βαριά ευθύνη, έχει πλέον η νέα Δημοτική Αρχή στο σύνολό της.
Το πρώτο της μέλημα, η πρώτιστη υποχρέωση είναι, χωρίς ταλαντεύσεις, προσχηματικές μεγαλοφροσύνες, αποφασιστικά, με τρόπο αποτελεσματικό και αδιάβλητο, ν’ ανταποκριθεί στο περί δικαίου αίσθημα των πολιτών και να πράξει το αυτονόητο: να προχωρήσει στην πλήρη διαλεύκανση σε ό,τι αφορά στην έως τώρα διαχείριση του Δήμου.
Και αν προκύψουν ευθύνες, χωρίς δισταγμό και καθυστέρηση, ν’ αποδοθούν εκεί και όπως πρέπει.
* O Λεμπέσης (1906-1968) υπήρξε κοινωνιολόγος. Έγραψε το δοκίμιο «H τεραστία κοινωνική σημασία των βλακών εν τω συγχρόνω βίω», το οποίο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο μηνιάτικο νομικό έντυπο «Eφημερίς των Eλλήνων Nομικών», το Σεπτέμβριο του 1941.
