Στο μείζον ζήτημα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων στην Αττική –εν όψει μάλιστα και των προθέσεων της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσει την ΕΥΔΑΠ- τοποθετείται το ΚΚΕ, αναλύοντας όλες τις πλευρές του ζητήματος, τόσο ως προς την υφιστάμενη κατάσταση του υδροφόρου ορίζοντα όσο και ως τις πολιτικές επιλογές που θα προασπίσουν τα λαϊκά συμφέροντα, σε ό,τι αφορά το κοινωνικό αγαθό, που ονομάζεται νερό. Οι θέσεις του ΚΚΕ για το θέμα, έχουν ως εξής:
1. Γενικά
Το Υδατικό Διαμέρισμα (Υ.Δ.) της Αττικής περιλαμβάνει το σύνολο των λεκανών απορροής των ρεμάτων που εκβάλλουν στην ακτογραμμή του νομού Αττικής καθώς και τη Μακρόνησο, δηλαδή ολόκληρο σχεδόν το νομό Αττικής μαζί, επομένως, με τα νησιά Αίγινα και Σαλαμίνα, καθώς και μικρά τμήματα της Στερεάς και της Πελοποννήσου. Η συνολική του έκταση είναι 3.207km2. Οι κύριες υδρολογικές λεκάνες του ηπειρωτικού τμήματος του Υ.Δ. τροφοδοτούν τους ποταμούς (Αττικό) Κηφισό με λεκάνη απορροής 381km2 (μέσω, κυρίως, των ρεμάτων της Χελιδονούς, τον Κοκκιναρά, της Λαμπρινής και του Χαλανδρίου) και Ιλισό (39km2) που εκβάλλουν στο Φαληρικό Δέλτα, το Σαρανταπόταμο (310km2) που διασχίζει την κοιλάδα της Οινόης και το Θριάσιο Πεδίο και εκβάλλει στον κόλπο της Ελευσίνας, το Χάραδρο (185km2) που διασχίζει την πεδιάδα του Μαραθώνα και εκβάλλει στον ομώνυμο όρμο και το (Μεγάλο) Ρέμα Ραφήνας με λεκάνη απορροής 150km2 και μήκος κύριας κοίτης 25 χλμ που εκβάλει στον ομώνυμο όρμο. Περιλαμβάνονται, επίσης, όλες οι υδρολογικές λεκάνες νότια των ποταμών Αερόη και Ασωπού, που τροφοδοτούν τα παραλιακά ρέματα της Αττικής.
Σημειώνεται, ότι μια ποσότητα των βροχοπτώσεων του δήμου Αθήνας καταλήγει, μέσω του παντορροϊκού τμήματος του δικτύου αποχέτευσης (λυμάτων και ομβρίων) και του σκεπαστού τοπικού ρέματος του Κυκλοβόρου, στον Κεντρικό Αποχετευτικό Αγωγό και από εκεί στο Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων (Κ.Ε.Λ.) της Ψυττάλειας. Από τους πιο πάνω ποταμούς σημαντικότερος σε ετήσια παροχή είναι ο Κηφισός , με μήκος κύριας κοίτης 22χλμ, που παροχετεύει το 70% των επιφανειακών απορροών του Λεκανοπεδίου της Αθήνας. Στο Υ.Δ. της Αττικής υπάρχουν, επίσης, οι φυσικές λίμνες Βουλιαγμένης, αποδέκτης των φυσικών εκφορτίσεων των υδροφορέων του Υμηττού, και Κουμουνδούρου, αποδέκτης των εκφορτίσεων της νότιας Πάρνηθας, καθώς και η τεχνητή λίμνη του Μαραθώνα.
2. Χρήση του Νερού
Η ετήσια «ζήτηση» (κατανάλωση μαζί με τις απώλειες του δικτύου) νερού στην Αττική ανέρχεται «με τις σημερινές συνθήκες» [περιοδικό «Περιβάλλον», Ιούνιος 2010, περιοδική Έκδοση της «Απογευματινής», πίνακας ενσωματωμένος σε συνέντευξη του Ειδικού Γραμματέα Υδάτων του ΥΠΕΚΑ, Αν. Ανδρεαδάκη] σε 519 εκατ. κυβ. μέτρα (519*106m3) έναντι 8.243*106m3 πανελλαδικά (6,30%). Από αυτά τα 400*106m3 διατίθενται για ύδρευση περιλαμβανομένων και των απωλειών του δικτύου, που εκτιμούνται περί το 20%. Η ποσότητα αυτή καλύπτει το 38,3% της πανελλαδικής κατανάλωσης νερού ύδρευσης και το 77,1% της συνολικής (για όλες τις χρήσεις) κατανάλωσης νερού στην Αττική. Σημειώνεται ότι σε πανελλαδικό επίπεδο η κατανάλωση του νερού ύδρευσης ανέρχεται στο 12,7% της συνολικής.
Μένοντας στην Αττική, η κατανάλωση νερού άρδευσης ανέρχεται σε 99*106m3 (το 19,1% της συνολικής), του νερού για την κτηνοτροφία σε 2,5*106m3 (0,5%) και για τη βιομηχανία σε 17,5*106m3 (3,4%).
Από το 1997 (οπότε επανέκαμψε στα επίπεδα του 1990, 319*106m3, μετά την κατακόρυφη, λόγω της λειψυδρίας, πτώση της διετίας 1992-1993) μέχρι το 2004 (405*106m3) η ετήσια κατανάλωση αύξανε κάθε χρόνο με μέσο ρυθμό 3,5%, ο οποίος στη συνέχεια αυξήθηκε σε 4 έως 5%.
Οι δυνατότητες των υφιστάμενων έργων τροφοδοσίας της Αττικής με νερό για ύδρευση και εν μέρει για βιομηχανική χρήση (Μαραθώνας, Υλίκη, Μόρνος και Εύηνος) υπολογίζονται σε 600*106m3 το χρόνο. Εκτιμάται ότι η ποσότητα αυτή καλύπτει τις ανάγκες της Αττικής μέχρι το 2030 με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι θα είναι επαρκείς οι παροχές του Μόρνου και του Εύηνου προς τον οικείο ταμιευτήρα.
Ένα υπολογίσιμο μέρος των κατοίκων της Ανατολικής Αττικής υδροδοτείται με νερό γεωτρήσεων είτε με νερό από ανάμειξη νερού της ΕΥΔΑΠ με νερό από γεωτρήσεις, κύρια τους θερινούς μήνες. Σοβαρό πρόβλημα υποβάθμισης έως και περιοδικής ακαταλληλότητας του νερού για ανθρώπινη χρήση διαπιστώνεται σε ορισμένες περιοχές της Αττικής (Βόρειας, Μεσογείων) που υδροδοτούνται αποκλειστικά ή συμπληρωματικά με νερό γεωτρήσεων.
