Editorial – Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης
Είναι τόσα πολλά και συνταρακτικά αυτά που έχουν μεσολαβήσει τις ημέρες που η στήλη «διέκοψε» για λίγο καλοκαίρι και ξεκούραση, που δεν ξέρεις με τι να πρωτοπιαστείς. μετά από πολλή σκέψη, κάνω… skip σε επιπτώσεις του τουρισμού στη διασπορά του κορωνοϊού (τα γράψαμε στις 17 Ιουλίου και έχουμε επιβεβαιωθεί πλήρως, ακόμη και δια στόματος πρωθυπουργού στο CNN, ο οποίος εξέθεσε τους «βασιλικότερους του βασιλέως» αρμόδιους υπουργούς του), φωτιά στο εργοστάσιο πλαστικών, πλημμύρες στην εύβοια, πτέρυγα Μπόμπολα, δίχρονη προσχολική εκπαίδευση, ελληνοτουρκικά, μέσους όρους… 17 παιδιών ανά τάξη στο σχολείο και παγουρίνο, για να σταθώ σε αυτό που εμένα προσωπικά μου προξενεί τη μεγαλύτερη αίσθηση και εντύπωση.
Όπως μπορείτε να διαβάσετε στο δισέλιδο ρεπορτάζ για τα μέτρα επιστροφής στα σχολεία που ανακοίνωσε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, τρεις ημέρες πριν (21/8) ο Παγκόσμιος Οργανισμός υγείας (ΠΟΥ), με τη βαρυσήμαντη συνυπογραφή της UNICEF, επικαιροποίησε τις υποδείξεις/συμβουλές/οδηγίες, ως προς τη χρήση μάσκας στα παιδιά, ειδικά στις μικρές ηλικίες. Οδηγίες που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις αποφάσεις του υπουργείου, οι οποίες βασίστηκαν στις εισηγήσεις της επιτροπής λοιμωξιολόγων και του ΕΟΔΥ. Και, μάλιστα, με σημαντικά και κρίσιμα επιχειρήματα: Σύμφωνα με τους δύο παγκόσμιους φορείς, η χρήση μάσκας σε παιδιά από 5 ετών και κάτω δεν μπορεί να είναι υποχρεωτική και από 6 -11 χρονών μόνο υπό σειρά προϋποθέσεων, για λόγους ασφάλειας, ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης και «αντίκτυπου» στη μαθησιακή διαδικασία.
Παρόλο που ο ΠΟΥ, κατά την προσφιλή του τακτική σε αυτή την πανδημία, πετάει το «μπαλάκι» στις κατά τόπους Αρχές για την ευθύνη των αποφάσεών τους, ωστόσο οι προβληματισμοί που τίθενται από την επικαιροποιημένη τοποθέτησή του (επαναλαμβάνουμε, με την έγκριση της UNICEF), είναι εύλογοι. Για παράδειγμα, πριν την τελική εισήγηση της επιτροπής λοιμωξιολόγων (ανάμεσά τους και παιδίατροι φυσικά), ζητήθηκε η άποψη παιδοψυχολόγων, σχολικών και εξελικτικών ψυχολόγων; Των επίσημων συλλογικών οργάνων των εκπαιδευτικών;
Μέχρι στιγμής, μόνο από την Ελληνική Παιδιατρική εταιρεία, την οποία επικαλέστηκε η υπουργός είχαμε διαβεβαιώσεις για την ασφάλεια της μάσκας ως προς τον αναπνευστικό τομέα. μέχρι εδώ καλά. Αλλά, ας κάνουμε μια ερώτηση με ένα απλό και ελάχιστο παράδειγμα: Μπορεί κανείς να φανταστεί τα νήπια να λένε κάποιο τραγουδάκι μαζί με τη νηπιαγωγό τους, φορώντας όλοι μάσκα; Σταματώ εδώ και δεν προχωρώ στα ακόμη σοβαρότερα, ίσως θα χρειαστεί να επανέλθω.
Και φτάνω στο κρίσιμο ερώτημα, το οποίο απευ-θύνεται στην επιτροπή των επιστημόνων: Τελικά, κύριοι, πότε ακούμε και ακολουθούμε τις οδηγίες/υποδείξεις του Παγκόσμιου Οργανισμού υγείας; Πότε τον εμπιστευόμαστε; Κι αν δεν υιοθετούμε τις θέσεις του, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει θέμα εμπιστοσύνης; Τότε μιλάμε για τεράστιο ζήτημα με πολλαπλές συνέπειες, όπως π.χ. το φούντωμα κάθε λογής «συνωμοσιολογίας» για το οποίο τόσος λόγος γίνεται τελευταία.
Για παράδειγμα, στην ενημέρωση της τρίτης 25 Αυγούστου ο υφυπουργός Προστασίας νίκος Χαρδαλιάς οργίστηκε σε ερώτηση περί μάσκας και παρέπεμψε εύκολα και αβίαστα στα «παγκόσμια δεδομένα». Στην περίπτωση της μάσκας στις μικρές ηλικίες γιατί δεν λήφθηκαν υπόψη τα «παγκόσμια δεδομένα»; τα οποία φυσικά, έχουν κεντρικό αποδέκτη και πηγή τον ΠΟΥ; Η απάντηση μπορεί να είναι «σκληρή»: Ίσως o «εναγκαλισμός» της επιστήμης με την πολιτική να παραείναι σφιχτός και δεσμευτικός. Στην προκειμένη περίπτωση, θεωρώ ότι θα έπρεπε να έχει πιεστεί η Πολιτεία από τους επιστήμονες, ώστε να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα για τα σχολεία εγκαίρως: Αποστάσεις, μικρά τμήματα, νέες αίθουσες, νέοι εκπαιδευτικοί, θρανία, αντισηπτικά, μάσκες στις ηλικιακές ομάδες μαθητών που μπορούν να αντεπεξέλθουν καλύτερα ψυχοκινητικά και συναισθηματικά.
Υπήρχαν πάνω από τρεις μήνες διαθέσιμοι. Δυστυχώς, δεν έγινε τίποτα. Και η επιστήμη ενδεχομένως να «συνηγόρησε» δια της απουσίας πίεσης από μέρους της, ώστε να μπαίνουμε σε μια διαδικασία ψυχοφθόρα και πρωτόγνωρη για όλους μας. Ποιος ξέρει, ίσως κάποια μέλη της επιτροπής να ήταν πολύ απασχολημένα αναμένοντας να μιλήσουν 2 λεπτά σε κάποιο τηλεοπτικό πάνελ ή παράθυρο όλο αυτό το διάστημα…
Υ.Γ. Από το ρεπορτάζ που έκανα πριν τις καλοκαιρινές διακοπές, η θέση της επιτροπής ήταν «αποστάσεις» και χρήση μάσκας στις μεγαλύτερες ηλικίες. δηλαδή η θέση που εκφράζουν ΠΟΥ και UNICEF. ενδεχομένως η έξαρση της πανδημίας να τους θορύβησε. Αλλά η ουσία δεν αλλάζει. Αυτά που έπρεπε να γίνουν στα σχολεία δεν έγιναν. Και η ιστορία, ενδεχομένως, να γράψει ότι η πιο σωστή και ομαλή εκπαιδευτική διαδικασία που θα είχε εξασφαλιστεί από την «ισοπέδωση» της γραμμής διασποράς του ιού στη χώρα μας με κόπο και θυσίες ενός ολόκληρου λαού, θυσιάστηκε στον βωμό της οικονομίας, των μεγάλων τουριστικών συμφερόντων, των επιχειρηματιών της νυχτερινής διασκέδασης και των party animals των κοσμικών νησιών της χώρας μας.