Το βιβλίο του Γ. Χαλιακόπουλου «Το ταξίδι του Φερεϋντούν», «ζωντανεύει» για πρώτη φορά στο Θέατρο «Κνωσός», σε μια παράσταση που συνδυάζει το παιδικό θέατρο με τον σύγχρονο χορό και το Video Art.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Μαρία Πανάγου
Το επιτυχημένο και βραβευμένο βιβλίο «Το ταξίδι του Φερεϋντούν» του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, εκδόσεις «Καλειδοσκόπιο», ανέβηκε πλέον στη θεατρική σκηνή. Έτσι λοιπόν οι μικροί και μεγάλοι φίλοι που αγάπησαν την ιστορία του Πέρση ποιητή Φερεϋντούν Φαριάντ ο οποίος έζησε στην Ελλάδα και άφησε ένα σπουδαίο έργο για τους ποιητές της χώρας μας, ζωντανεύει στο Θέατρο Κνωσός. Στην πρεμιέρα της παράστασης η «ΑΜΑΡΥΣΙΑ» ως χορηγός επικοινωνίας ήταν εκεί και μίλησε με τους συντελεστές του έργου. Η Κατερίνα Βαρδακαστάνη ηθοποιός, εκπαιδευτικός και σκηνοθέτρια της παράστασης, μοιράστηκε μαζί μας το δύσκολο εγχείρημα να μεταφερθεί το αγαπημένο βιβλίο των μαθητών αλλά και των ενηλίκων στο θεατρικό σανίδι – και όχι μόνο.
Τι σας ενέπνευσε στο βιβλίο ώστε να αποφασίσετε να το προσαρμόσετε θεατρικά;
O Φερεϋντούν είναι ένα παιδί που ζει ειρηνικά στο Χοραμσάρ της μακρινής Περσίας. Η καθημερινότητά του αλλάζει ξαφνικά όταν αρχίζει ο πόλεμος Ιράν- Ιράκ και η πόλη του καταστρέφεται από τις επιθέσεις και τις βόμβες. Ο Φερεϋντούν χάνει τα πάντα. Το μόνο που καταφέρνει να σώσει από τα ερείπια είναι ένα μικρό βιβλιαράκι που του είχε χαρίσει ο πατέρας του πριν την καταστροφή. Και το «Ταξίδι του Φερεϋντούν» ξεκινά μέσα από εμπόδια, δυσκολίες και την αγωνία για το άγνωστο. Ένα ταξίδι επιβίωσης αλλά και αυτογνωσίας. Συνοδοιπόρος του ο αγαπημένος του χαρταετός. Εκείνος του φωτίζει το δρόμο και του δίνει κουράγιο στις καθημερινές στιγμές μοναξιάς και φόβου που βιώνει ως ασυνόδευτο προσφυγόπουλο. Αυτή η ιστορία που περιγράφει με ποιητικό τρόπο ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος μού υποδαύλισε το ερέθισμα να σκηνοθετήσω ένα πράγματι δύσκολο έργο, ώστε να απολαύσουν τα παιδιά και τη θεατρική εκδοχή.
Προορισμός του Φερευντούν η Ελλάδα τελικά ή το άγνωστο;
Τελικός του προορισμός η Ελλάδα, με συνειδητή επιλογή, γιατί αγαπούσε τον λαό μας και την ιστορία μας. Έτσι το ταξίδι της ζωής του Φερεϋντούν συνεχίζεται, όπως μας λέει και ο αφηγητής του έργου, μέσα από τις αντιξοότητες και τις επιτυχίες που δημιουργεί ο ίδιος ο άνθρωπος αλλά και οι συνθήκες που αντιμετωπίζει. Ένας αγώνας λοιπόν, μια μάχη που δίνει σε μόνιμη βάση ο Φερεϋντούν, τόσο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στα αχανή βουνά της Περσίας και της Τουρκίας, όσο και στους δρόμους της Αθήνας, όταν πλέον εγκαθίσταται στη χώρα μας. Με αξιοπρέπεια και αυτοσεβασμό, ο Φερεϋντούν αντιμετωπίζει την πείνα, το κρύο, τον ρατσισμό, αλλά και την ημιμάθεια εκείνων που αγνοούν ότι η ζωή στηρίζεται στην ομορφιά της διαφορετικότητας.
Η διαφορετικότητα είναι το δυνατό «χαρτί» της υπόθεσης;
Ναι, είναι ένα από κυρίαρχα. Γιατί όπως εξηγεί στα παιδιά που επισκέπτεται στα σχολεία ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, «αν όλοι οι κήποι ήταν γεμάτοι από ίδια λουλούδια, αν οι άνθρωποι και τα ζώα είχαν την ίδια όψη, δεν θα υπήρχε κανένα ενδιαφέρον σ’ αυτόν τον κόσμο». Μια άποψη που υποστήριζε πάντα και ενίσχυε με τα λόγια του, τα ποιήματά του, τα παραμύθια του και τις μεταφράσεις του, ο Φερεϋντούν Φαριάντ, ο ποιητής που έζησε κι αγάπησε την Ελλάδα ως δική του πατρίδα.
Τα άλλα δύο στοιχεία του βιβλίου που ακολούθησα πιστά εκ πεποιθήσεως και σεβασμού, όπως άλλωστε οφείλω με τη γραφή του κάθε συγγραφέα, είναι η δύναμη της αλληλεγγύης και της αγάπης.
Σήμερα λοιπόν, μέσα από την παράσταση του Θεάτρου «Κνωσός», ήρθε η εποχή να αγαπήσουν τον Φερεϋντούν τα παιδιά, οι νέοι και οι ενήλικες που δεν τον ήξεραν. Για να μάθουμε όλοι μας ότι οι τρεις λέξεις που του έμαθε η μητέρα του όταν ήταν παιδί, μπορούν να φωτίσουν και τα δικά μας ταξίδια: «Φερεϋντούν, ν’ αγαπάς το Φως, την Ομορφιά και τη Γνώση». Έτσι λέει το παραμύθι, έτσι υποστηρίζουμε κι εμείς.
Δραματουργικά πώς κινηθήκατε;
Πάντρεψα τον ρεαλισμό, τη φαντασία και το ποθούμενο, μέσα από μια αφαιρετική πρακτική με κατανοητές προσλαμβάνουσες, γιατί είχα να κάνω με παιδιά. «Το Ταξίδι του Φερεϋντούν» είναι μια παράσταση που ισορροπεί ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα. Όπως προείπα, η μυθοπλασία στηρίζεται στην πραγματική ζωή του Φερεϋντούν Φαριάντ, του Πέρση ποιητή που έζησε και δημιούργησε στην Ελλάδα. Ο ήρωάς μας είναι ένα δωδεκάχρονο αγόρι. Η ιστορία που παρακολουθούμε στη σκηνή έχει όλα αυτά τα γνωρίσματα που συνθέτουν ένα δυναμικό φαντασμαγορικό παραμύθι. Παρακολουθούμε τη διαδρομή ενηλικίωσης και αυτογνωσίας του ήρωα, την απώλεια των δικών του ανθρώπων και τον αποκλεισμό, την προσφυγιά μέσα από τα μάτια ενός ασυνόδευτου παιδιού, τον ρατσισμό και το δικαίωμα στη διαφορετικότητα και πολλά ακόμα ζητήματα που ανακαλύπτει ο μικρός θεατής μέχρι το τέλος του έργου, όπου τελικά βλέπει τον ήρωα να τα καταφέρνει, παρά τις αντίξοες συνθήκες.
Είναι μόνο αφηγηματικό το έργο;
Όχι, απεναντίας πολυδιάστατο θα έλεγα ερμηνευτικά, όσον αφορά στην τεχνική που ακολούθησα. «Το Ταξίδι του Φερεϋντούν», μέσα από την αλληλεπίδραση των τεχνών του Θεάτρου, του Video Art και του Σύγχρονου Χορού, προσφέρει στα παιδιά τη δυνατότητα να αναπτύξουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη και να έρθουν πιο κοντά στα συναισθήματά τους. Να θέσουν ερωτήματα ή να βρουν απαντήσεις πάνω σε ευαίσθητα θέματα στη ζωή κάθε ανθρώπου.
Και το σημαντικότερο: Βάζει την ποίηση στο κέντρο της ζωής, όπως της αξίζει. Γιατί, τι είναι η ποίηση; Τα μάτια των παιδιών που μετά την παράσταση κοιτάζουν τον κόσμο γύρω τους αλλιώς και λαμπυρίζουν και τον δικό μας κόσμο!
Το κοινό χειροκρότησε με θέρμη την παράσταση στο τέλος…
Πράγματι. Και ένιωσα δικαίωση για την προσπάθειά μου και την προσπάθεια όλων μας. Του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου που μου το εμπιστεύτηκε, του παραγωγού Λάμπρου Τσάγκα που το αγκάλιασε και όλων των συντελεστών που βρεθήκαμε επί σκηνής και μοχθήσαμε για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΧΑΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
O συγγραφέας
«Μέσα από το Ταξίδι του Φερεϋντούν, ταξίδεψα κι εγώ. Βίωσα τη φυγή, τον πόλεμο, το χτυποκάρδι του πρόσφυγα, τον πόνο του μετανάστη.
Συνταξιδέψαμε στα ψηλά βουνά, τα δάση, τα ποτάμια και τα οροπέδια της Περσίας. Αγκαλιαστήκαμε και γίναμε ένα κορμί, μια ψυχή, καθώς περνούσαμε τα αφρισμένα κύματα του Αιγαίου πάνω στη λαστιχένια βάρκα μας.
Τον ακολούθησα παντού. Έζησα τη θλίψη του όταν ο ρατσισμός τού χτυπούσε την πόρτα. Είδα στο βλέμμα του την απογοήτευση όταν πεινούσε και κρύωνε, αλλά περπάτησα και στους φωτεινούς δρόμους που άνοιγε η ποίησή του.
Τι τύχη να έχεις συνοδοιπόρο σου εκείνον που κατόρθωσε με τη δύναμη της πένας του και το μεγαλείο της καρδιάς του να συγκινήσει δυο λαούς: τον περσικό και τον ελληνικό.
Τι μαγικό που ήταν το ταξίδι μου μαζί του!
Φερεϋντούν, σου οφείλω τη γνώση για όσα δεν ήξερα αλλά και την ομορφιά με την οποία οι λέξεις ντύνουν τα όνειρα.
Μα πάνω απ’ όλα, σ’ ευχαριστώ για την αγάπη που πήρα απ’ τα παιδιά. Εσύ ήσουν η αιτία!
Γιατί το ταξίδι σου, φίλε Φερεϋντούν, υπήρξε και παραμένει ταξίδι όλων μας»…
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗ
Η σκηνοθέτης
Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο. Σπούδασε μουσική και φωνητικά στο Κάλβειο Ωδείο με δάσκαλο τον Δημήτρη Λάγιο. Ακολούθησαν οι σπουδές στα Παιδαγωγικά στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Θέατρο στο θεατρικό εργαστήρι του Βασίλη Διαμαντόπουλου, Drama therapy στο Roehampton του Λονδίνου και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο τμήμα ευρωπαϊκού χώρου στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.
Επαγγελματικά ασχολείται με το θέατρο από το 1992. Ως εκπαιδευτικός εργάζεται στην ιδιωτική και τη δημόσια εκπαίδευση από το 1997. Είναι ιδρυτικό μέλος, μαζί με τον Νίκο Χατζηπαπά, του θεάτρου δρόμου HELIX από το 1996. Κάνει παραγωγή πολιτιστικών δράσεων από το 2000 με τη συμμετοχή του θεάτρου δρόμου HELIX στους Ολυμπιακούς Αγώνες Αθήνα 2004. Διοργανώνει το Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου Δρόμου της Αθήνας από το 2009 και το Φεστιβάλ Θεάτρου Βαλίτσας από το 2015. Την περίοδο 2013-2015 είχε αναλάβει το Θέατρο Προσκήνιο. Ως σκηνοθέτης παιδικού θεάτρου έχει ανεβάσει πολλές παραστάσεις για παιδιά και εφήβους και έχει κάνει πολλά σεμινάρια για παιδιά και ενήλικες. Έχει υλοποιήσει δύο ευρωπαϊκά προγράμματα στα πλαίσια του Creative Europe,το Dragon Rock Opera (2013-2015) και το Circus as Way of Life (2014-2015).
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Συγγραφέας: Γρηγόρης Χαλιακόπουλος
Σκηνοθεσία / Εικαστική επιμέλεια: Κατερίνα Βαρδακαστάνη
Χορογραφίες: Κάλλια Θεοδοσιάδη
Φωτισμοί: Δημήτρης Παπαδόπουλος
Video Art: Χριστίνα Οικονόμου
Κοστούμια: Βεστιάριο L.TSAGAS
Βοηθός Σκηνοθέτη: Κωστής Σαββιδάκης
Βοηθός Ενδυματολόγου: Μυρτώ Σταματοπούλου
Κατασκευές: Φίλις Μέμου
Φωτογραφίες: Κλεώ Καλλέργη [πρόβες], Αιμίλιος Πέτρου [Πρεμιέρα]
Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων: Γιάννα Ακριβού
Υπεύθυνη marketing: Ράνια Παπαδημητρίου
Υπεύθυνη Παραστάσεων: Βούλα Αλεξοπούλου
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: ΘΕΑΤΡΟ ΚΝΩΣΟΣ
ΠΑΙΖΟΥΝ ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ:Λευτέρης Τσάτσης, Κωστής Σαββιδάκης, Μαρία Δρακοπούλου, Σπύρος Κοντορίζος, Βασίλης Παπαδημητρίου, Κάλλια Θεοδοσιάδη
Διάρκεια: 90 λεπτά με διάλειμμα
Ημέρες παραστάσεων: Κάθε Κυριακή 3 μ.μ.
Οργανωμένες με σχολεία κατόπιν συνεννοήσεως
ΘΕΑΤΡΟ ΚΝΩΣΟΣ
Διεύθυνση: Κνωσσού 11 & Πατησίων 195 Πλατεία Αμερικής – 11253 Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 867 70 70/ 6983004857
Fax: 210 8677669
E-MAIL: latsagas@otenet.gr
URL: www.theatroknossos.gr
