Από την έντυπη έκδοση IASIS που κυκλοφορεί
Γράφει ο ∆ρ. Κωστής Προύσκας
Ψυχολόγος – ∆ρ. Γεροντολογίας
Πρόεδρος και ∆ιευθύνων Σύµβουλος των Μονάδων Φροντίδας Ηλικιωµένων «Άκτιος» και Ειδικός Γραµµατέας της Ελληνικής Γεροντολογικής και Γηριατρικής Εταιρείας
Tον χρόνο που πέρασε, οι ελληνικές Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων έκαναν την µεγάλη έκπληξη, καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδηµίας Covid-19 και αποτελούν παράδειγµα προς µίµηση διεθνώς για την ετοιµότητα και τα µέτρα που έλαβαν.
Οι Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων της χώρας µας (δυναµικότητας 14.000 κλινών) κατάφεραν να συνεργαστούν µεταξύ τους και µε τον φορέα που τις εκπροσωπεί (ΠΕΜΦΗ), να αποκτήσουν ενιαία φωνή απέναντι στους κρατικούς εποπτικούς φορείς και την Κεντρική Κυβέρνηση και να ξεπεράσουν τις εµφανιζόµενες δυσκολίες και τα γραφειοκρατικά εµπόδια. Με πληρότητα 97,5% (13.613 φιλοξενούµενοι), µέχρι το τέλος του πρώτου lockdown καταγράφηκαν µόνο δύο θάνατοι σχετιζόµενοι µε τον COVID-19 ενώ υπήρχαν µόνο 13 (λιγότερο από 0,001%) περιπτώσεις σε 2 από τις 300 µονάδες της χώρας.
Τι έγινε στο δεύτερο κύµα της πανδηµίας
Στο δεύτερο κύµα της πανδηµίας -µετά τον Σεπτέµβρη του 2020- η κατάσταση εµφανίζεται πιο δύσκολη. Εικοσιεπτά (27) Μονάδες σε όλη την Επικράτεια έχουν «χτυπηθεί» από τον COVID-19 έως σήµερα, µε Μονάδες µεγάλων αστικών κέντρων, αλλά και µικρότερων, να εντάσσονται σε αυτές. Πιθανόν, να συντέλεσε η ελάφρυνση των µέτρων τους καλοκαιρινούς µήνες, η υπέρµετρη αισιοδοξία και ίσως και η αίσθηση του απυρόβλητου, όπως προέκυψε από το πρώτο κύµα της πανδηµίας. Σε κάθε περίπτωση, ο αριθµός των Μονάδων που εµφάνισαν κρούσµατα παραµένει χαµηλός σε σχέση µε το σύνολο των Μονάδων της Επικράτειας (ποσοστό λιγότερο του 9%) και ο αριθµός των ασθενούντων ηλικιωµένων και εργαζοµένων καθώς και των συµπολιτών µας που έχασαν τη ζωή τους, πολύ µικρότερος του αντίστοιχου άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Ας θυµηθούµε για παράδειγµα ότι σε ευρωπαϊκές χώρες 40 – 50% των νεκρών προερχόταν από Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό αντιστοιχεί στο 0,7% των απωλειών.
Αντίστοιχα, τα κρούσµατα στις Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων της χώρας µας αντιστοιχούν στο 0,3% του συνόλου των κρουσµάτων της χώρας και στο 3,5% των φιλοξενουµένων σε Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, οι θετικοί στον COVID-19 φιλοξενούµενοι παρέµειναν ασυµπτωµατικοί και τέθηκαν σε καραντίνα, σε ειδικά διαµορφωµένους χώρους, σε νοσοκοµεία ή εντός των Μονάδων ενώ οι εργαζόµενοι παρέµεναν στο σπίτι τους όπως ορίζει το πρωτόκολλο του ΕΟ∆Υ. Από αυτά τα δεδοµένα µπορούµε να συµπεράνουµε ότι οι φιλοξενούµενοι των Μονάδων Φροντίδας Ηλικιωµένων φαίνεται να είναι πιο προστατευµένοι από τους συνοµηλίκους τους που διαµένουν στην κοινότητα.
Μέτρα Ατοµικής Προστασίας και Πρόληψης
Τα Μέτρα Ατοµικής Προστασίας (ΜΑΠ) και Πρόληψης ελήφθησαν πολύ νωρίς από τις ελληνικές Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων (ΜΦΗ). Η πλειονότητα έλαβε µέτρα προφύλαξης και ενηµέρωσε το προσωπικό και τους συγγενείς των φιλοξενούµενων πριν τις Περιφερειακές Αρχές, όταν αντιλήφθηκαν τη σοβαρότητα της κατάστασης, ενώ το 25% των ΜΦΗ αναφέρει πως έλαβε µέτρα πριν από την εµφάνιση του COVID-19 στη χώρα.
Το σύνολο σχεδόν των Μονάδων απαγόρευσε νωρίς το επισκεπτήριο και αύξησε δραµατικά τις δαπάνες για µάσκες, γάντια, στολές νοσοκόµων, στολές µιας χρήσης, διαδικασίες καθαριότητας – απολύµανσης και υλικά προσωπικής υγιεινής καθώς και την προµήθεια rapid test αντιγόνου, για την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση κρουσµάτων στους εργαζόµενους.
Αξίζει να σηµειωθεί ότι όλη η προσπάθεια αντιµετώπισης της πανδηµίας από τις Μονάδες έλαβε χώρα εν µέσω σαρωτικών ελέγχων από τις εποπτικές Αρχές αλλά χωρίς κανενός είδους υλική υποστήριξη, µιας και οι µάσκες, τα αντισηπτικά και τα rapid tests τα οποία υποσχέθηκαν και ψήφισαν οι υπεύθυνοι της Πολιτείας ουδέποτε έφτασαν στις Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων της χώρας.
Εξαίρεση αποτελούν τα τεστ τα οποία διενήργησαν κλιµάκια του ΕΟ∆Υ, στις περισσότερες µονάδες της χώρας, στο τέλος του πρώτου κύµατος της πανδηµίας (άπαξ) και αργότερα από τον Σεπτέµβριο έως και τον ∆εκέµβριο κάθε δυο-τρεις εβδοµάδες.
Στις Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων «Άκτιος», τα µέτρα ατοµικής προστασίας και διαφύλαξης της υγιεινής βασίζονται στις αρχές και τα πρωτόκολλα πρόληψης, διαχείρισης και αντιµετώπισης, όπως από τα πρωτόκολλα και τις οδηγίες που εκδόθηκαν από την Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας (WHO) και τον ΕΟ∆Υ. Πέραν των υλικών προφυλάξεων, οι Μονάδες του «Άκτιου» διενεργούν τυχαίους µοριακούς ελέγχους στους φιλοξενούµενους κάθε εβδοµάδα, καθώς και εβδοµαδιαίους ελέγχους rapid test σε όλους τους εργαζόµενους και τους εξωτερικούς συνεργάτες.
Η σηµασία και η αποτελεσµατικότητα των µέτρων που λάβαµε φαίνεται από ακόµη έναν παράγοντα: την παραµονή των ενοίκων µας στις Μονάδες. Το σύνολο των συγγενών των ενοίκων µας φάνηκε να εµπιστεύεται τις ελληνικές Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων, παρά την αρνητική δηµοσιότητα των αντίστοιχων Μονάδων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και το Βέλγιο. Η δυσκολία της απαγόρευσης του επισκεπτηρίου αντιµετωπίστηκε µε τη διαµόρφωση χώρων τηλεδιάσκεψης και βιντεοδιάσκεψης και αναβάθµισης του τεχνολογικού εξοπλισµού των Μονάδων, ώστε να υπάρχει η βέλτιστη δυνατότητα επικοινωνίας µε τους φιλοξενούµενους.
Εµβολιασµοί
Τέλος, στις ελληνικές ΜΦΗ ολοκληρώθηκε ο εµβολιασµός για τον COVID-19! Για όλους εµάς, ο εµβολιασµός είναι δικαίωµα και καθήκον! Περισσότεροι από το 98% των ενοίκων και των εργαζοµένων του «Άκτιου» εµβολιαστήκαµε, για να προστατευτούµε αλλά και για να µπορέσουµε να προστατεύσουµε και όσους δεν µπόρεσαν να εµβολιαστούν για λόγους υγείας.
Η περίοδος του COVID-19 είναι µια πρωτόγνωρη περίοδος, κατά την οποία δίνουµε τη µάχη µας καθηµερινά.
Προσπαθούµε και κρατάµε την πανδηµία µακριά από τον «Άκτιο» και όσους φροντίζουµε. Μέχρι στιγµής, όλοι µαζί τα έχουµε καταφέρει!