Είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη χρόνια πάθηση στον κόσμο και θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα ιατροκοινωνικά προβλήματα της εποχής. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μέχρι το 2025 οι πάσχοντες θα φτάνουν τα 300 εκατομμύρια παγκοσμίως!
– Τι φταίει;
Κυρίως ο τρόπος ζωής: το έντονο στρες και η πίεση της καθημερινότητας, σε συνδυασμό με την καθιστική ζωή, την κακή διατροφή και την παχυσαρκία.
– Λειτουργεί “υπόγεια”…
Ο διαβήτης δρα ύπουλα. Ένας ήπιος και ασυμπτωματικός διαβήτης, μπορεί να μείνει χωρίς διάγνωση για πάρα πολλά χρόνια, χωρίς ο πάσχων να καταλάβει τίποτα. Γι’ αυτό και το 50% των διαβητικών, όταν ανακαλύπτουν το πρόβλημα τους έχουν ήδη υποστεί κάποια από τις σοβαρές επιπλοκές της νόσου (στα πόδια, τα μάτια, τα νεφρά κ.α.).
– Τι είναι;
Μια χρόνια, σοβαρή διαταραχή του μεταβολισμού που προκαλεί η δυσλειτουργία του παγκρέατος. Ο αδένας αυτός παράγει και εκκρίνει την ινσουλίνη, την ορμόνη που βοηθάει στην είσοδο, χρησιμοποίηση και αποθήκευση του σακχάρου και άλλων ενεργειακών ενώσεων στα κύτταρα. Στους διαβητικούς το πρόβλημα είναι η μερική ή ολική έλλειψη ινσουλίνης.
Ανάλογα με τον βαθμό εκκρίσεως και παραγωγής ινσουλίνης, διακρίνονται δύο τύποι διαβήτη:
Τύπος 1: Ο νεανικός ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης. Οφείλεται σε απόλυτη έλλειψη ινσουλίνης και παρουσιάζεται σε νεαρά άτομα (κάτω των 20 – 30 ετών), με σοβαρά κλινικά συμπτώματα, που εμφανίζονται ξαφνικά και μπορούν γρήγορα να οδηγήσουν σε διαβητικό κώμα.
Τύπος 2: Μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης των ενηλίκων. Είναι ο συχνότερος σε εμφάνιση τύπος, περιλαμβάνει το 80% των διαβητικών και συνήθως συνοδεύεται από παχυσαρκία. Οφείλεται στη μερική έλλειψη ινσουλίνης ή την αδυναμία του οργανισμού να χρησιμοποιήσει σωστά το σάκχαρο (ινσουλινοαντοχή) με αποτέλεσμα τη μεγάλη συγκέντρωσή του στο αίμα.
Τα κύρια συμπτώματα και για τους δύο τύπους είναι τρία: η πολυφαγία, η πολυδιψία και η πολυουρία, μαζί με τη μεγάλη απώλεια βάρους σε σύντομο διάστημα. Συχνά επίσης, εμφανίζονται φλεγμονές, δερματικές μολύνσεις, κνησμός των γεννητικών οργάνων (στις γυναίκες), σεξουαλική κάμψη (στους άντρες) κ.α.
– Πως τον εντοπίζουμε έγκαιρα;
Στον διαβήτη των ενηλίκων σημαντικό ρόλο παίζουν η κληρονομικότητα, η παχυσαρκία και η ηλικία. Όποιος έχει κάποιο στενό συγγενή (γονιό ή παππού) που ήταν διαβητικός, οφείλει μετά τα 30 και κάθε 3 με 5 χρόνια να κάνει μια καμπύλη σακχάρου, μια απλή αιματολογική εξέταση που δείχνει με ακρίβεια τα επίπεδα του σακχάρου στον οργανισμό.
– Τι ρόλο παίζει η παχυσαρκία;
Τον σημαντικότερο! Είναι ο μοναδικός προδιαθεσικός παράγοντας που μπορούμε να επηρεάσουμε. Έρευνες έχουν δείξει ότι, εάν χάσει κάποιος το 5% του βάρους του, μειώνει κατά 30% τις πιθανότητες εμφάνισης κάποιου καρδιαγγειακού νοσήματος, μηδενίζει την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη και βελτιώνει σημαντικά το μεταβολικό του προφίλ (χοληστερίνη, τριγλυκερίδια κ.λπ.).
– Μετά τη διάγνωση
Ο διαβητικός πρέπει να ακολουθήσει ορισμένες βασικές αρχές, που περιλαμβάνουν λογική σωματική άσκηση, τακτικές εξετάσεις (που σήμερα μπορούν εύκολα να γίνονται στο σπίτι από τον ίδιο τον πάσχοντα) και σωστή διατροφή, η οποία ακολουθεί τον εξής απλό κανόνα: ο διαβητικός μπορεί να τρώει απ’ όλα αλλά σε μικρές ποσότητες, πολλές φορές την ημέρα, αποφεύγοντας τη ζάχαρη και τα γλυκά. Στόχος να αποφεύγονται οι μεγάλες διακυμάνσεις του σακχάρου και να επιτυγχάνεται η καλύτερη ρύθμισή του.