Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης – Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 09/03/2024
Tην Παρασκευή 8 Μαρτίου επρόκειτο να «περάσει» από τη Βουλή και πιθανότατα μόνο με τις κυβερνητικές ψήφους, το νομοσχέδιο που με διάφορες αλχημιστικές ερμηνείες του άρθρου 16 του Συντάγματος βάζει στο «κάδρο» των εκπαιδευτικών επιλογών τα λεγόμενα ιδιωτικά πανεπιστήμια, που η κυβέρνηση αρέσκεται να αποκαλεί «μη κρατικά», λες και θα ξεγελάσει όποιον διαθέτει στοιχειώδη νόηση.
Και τι θυμήθηκε ο γράφων; Εκείνες τις αλήστου μνήμης άγριες καταστάσεις που επικράτησαν στο Μαρούσι το (όχι και τόσο) «μακρινό» 2005, όταν ο τότε δήμαρχος Παναγιώτης Τζανίκος και η διοίκησή του προσπάθησαν να ιδρύσουν στην πόλη το περίφημο «Hellenic – American University», σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ένωση, στη οποία προέδρευε ο Ελληνοαμερικανός και εξέχον μέλος του αμερικανικού κόμματος των Δημοκρατικών Κρις Σπύρου.
Όσο κι αν ακούγεται «περίεργο» σήμερα, η προσπάθεια αυτή αποτέλεσε την πρώτη πλατφόρμα με την οποία επιχειρήθηκε να λειτουργήσει κάποιου είδους «πανεπιστημιακός» φορέας στη χώρα, που αν μη τι άλλο, πληρούσε τις προδιαγραφές του «μη κρατικού» που αποτελεί τον όρο που χρησιμοποιεί σήμερα η κυβέρνηση.
Τι να ανακαλέσω πρώτο από τη μνήμη μου; Τις φοιτητικές πορείες στους μαρουσιώτικους δρόμους του κέντρου; Το πέταγμα αυγών στα τζάμια της εισόδου του δημαρχείου με τα ΜΑΤ παραταγμένα να το περιφρουρούν; Το ξύλο στο φουαγιέ του δημαρχείου ανάμεσα σε φοιτητές και στελέχη και υπαλλήλους του Δήμου και τον δήμαρχο να φυγαδεύεται στην κυριολεξία; Την… κατάληψη της αίθουσας του Δημοτικού Συμβουλίου την ώρα που συνεδρίαζε για το θέμα, με τους φοιτητές να κρατάνε… ομήρους τους δημοτικούς συμβούλους, κλείνοντας τις πόρτες και φωνάζοντας συνθήματα με… ντουντούκες; Τις υπογραφές που είχαν μπει για την ίδρυση του Ελληνοαμερικανικού Πανεπιστημίου τις οποίες μετέπειτα… πήραν πίσω οι τότε αρμόδιοι αντιδήμαρχοι του Δήμου εν μέσω πίεσης από φοιτητές στην απέναντι αίθουσα; Την αποκλειστική συνέντευξη που είχε δώσει στον γράφοντα και την ΑΜΑΡΥΣΙΑ ο Κρις Σπύρου για το θέμα;
Εν τέλει, μπροστά στις μεγάλες αντιδράσεις που έλαβαν και έκταση σε κεντρικότερο ειδησεογραφικό επίπεδο, αλλά και με την αποχώρηση του Π. Τζανίκου για να τον διαδεχθεί ένα χρόνο αργότερα ο Γιώργος Πατούλης στη διοίκηση του Δήμου, το θέμα ατόνησε και εν τέλει αποτελεί πλέον μια ζωηρότατη ανάμνηση για μας που τα ζήσαμε και καλύψαμε δημοσιογραφικά τότε.
Και φτάνουμε στο σήμερα, όπου έφτασε η ώρα να ανοίξει ο δρόμος για «μη κρατικά» ΑΕΙ, δηλαδή ιδιωτικά, με τις (ομολογουμένως μεγάλες και διαρκείς) κινητοποιήσεις των φοιτητών (και ενίοτε μαθητών) να μη δείχνουν υπολογίσιμο εμπόδιο για την κυβέρνηση. Σε άλλες εποχές, το πολιτικό κόστος θα ήταν κάτι παραπάνω από υπολογίσιμο. Ακόμη και ο Π. Τζανίκος ενδεχομένως να μπορούσε να το επιβεβαιώσει. Ή παλαιότερα, πολλοί υπουργοί Παιδείας: Κοντογιαννόπουλος, Γιαννάκου – Κουτσίκου, Αρσένης, Διαμαντοπούλου και πάει λέγοντας, προσπάθησαν να αλλάξουν ή να αλλοιώσουν τον δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης με τον ένα ή τον άλλο τρόπο· όλοι προσέκρουσαν στον τοίχο της συντονισμένης και συμπαγούς αντίδρασης φοιτητών και μαθητών.
Την ώρα που διαβάζετε τούτες τις γραμμές θα γνωρίζουμε αν το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μπαίνει σε άλλα, αχαρτογράφητα νερά, με τις συνέπειες και τα αποτελέσματα να αποτελούν προς το παρόν μονάχα εικασίες. Το σίγουρο είναι ότι αυτή την τεράστια αλλαγή την παίρνει αποκλειστικά στους ώμους της η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Τόσο το άμεσο μέλλον όσο και η ιστορία θα κρίνει αν αυτό το τολμηρό βήμα έγινε για καλό ή για κακό. Αν βελτίωσε την ποιότητα των σπουδών, αν έφερε «υγιή» ανταγωνισμό και περισσότερες επιλογές ή αν διεύρυνε το κοινωνικό χάσμα μεταξύ προνομιούχων και μη παιδιών και οικογενειών και επέφερε έτι περαιτέρω απαξίωση στα δημόσια ΑΕΙ, με πολλά εξ αυτών να έχουν ως αυτή τη στιγμή περίοπτη θέση στις παγκόσμιες κατατάξεις ποιότητας σπουδών.
