«Η αποστολή μου είναι να εξασφαλίσω ότι κανείς δεν θα μπορεί να πει “δεν γνώριζα“»
Γράφει ο Χρήστος Ζαγκλής
Έφυγε ο Γιάννης Μπεχράκης! Ο διεθνούς φήμης φωτορεπόρτερ, το περασμένο Σάββατο έχασε σε ηλικία 59 ετών τη μάχη με τον καρκίνο, αφήνοντας πίσω τη σύζυγό του και τα δύο παιδιά του. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Σπούδασε φωτογραφία στο Athens School of Arts and Technology και στο Middlesex University στο Λονδίνο. To 1987 ξεκίνησε τη συνεργασία του με το πρακτορείο Reuters. Στην πολύχρονη καριέρα του κάλυψε τους πολέμους στα Βαλκάνια, την Τσετσενία, τη Σομαλία, το Αφγανιστάν, τον Περσικό Κόλπο, τη Λιβύη, την «Αραβική Άνοιξη», σ’ όλον τον πλανήτη. Το 2016 βραβεύτηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για τον τρόπο με τον οποίο κάλυψε την προσφυγική κρίση.
Ο Γιάννης Μπεχράκης δεν αναγνωρίζεται μόνο ως εξαιρετικός επαγγελματίας, αλλά ως εκφραστής της ηθικής συνείδησης της κοινωνίας μας. Με τη δουλειά του συνόψισε την εποχή μας από την πλευρά των κατατρεγμένων, μια εποχή αγριότητας και ξεριζωμού, αλλά και αγώνα να παραμείνουμε άνθρωποι, σε πείσμα των εμπόρων του θανάτου, του φόβου, του μίσους, της εκμετάλλευσης… Το μεγάλο του πλεονέκτημα ήταν ότι «έβλεπε» την εικόνα. Αντιλαμβανόταν νοητικά μια εικόνα πριν αυτή δημιουργηθεί, στον συγκεκριμένο τόπο, στον συγκεκριμένο χρόνο. Και την περίμενε…
Όπως περίμενε επί ώρες στη βροχή μέχρι να έλθει η κατάλληλη στιγμή. Χειμώνας 2015. Ένας Σύρος πρόσφυγας διασχίζει τη γέφυρα της Ειδομένης στα ελληνοσκοπιανά σύνορα, αγκαλιά με την κόρη του. Η μόνη προστασία του από τη βροχή είναι μαύρες σακούλες σκουπιδιών που τις φοράει σαν μπέρτα. Περνώντας τα σύνορα, αφήνει πίσω του το παρελθόν και τη φρίκη του πολέμου στη χώρα του, και νοιώθει ότι μια νέα ζωή ανοίγεται μπροστά του. Σκύβει και δίνει ένα τρυφερό φιλί στην κόρη του. Επιχειρεί να την προστατεύσει, μη έχοντας τίποτε άλλο πολυτιμότερο στη ζωή του…
Ο Γιάννης Μπεχράκης μ’ αυτή τη φωτογραφία που του έδωσε το βραβείο Πούλιτζερ, αποτυπώνει την ανθρώπινη διάσταση μέσα σε μια απάνθρωπη συνθήκη. Αποτυπώνει τον οικουμενικό, τον ανώνυμο πατέρα και τη χωρίς όρια αγάπη του για την κόρη του. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει τίποτε άλλο γι’ αυτόν, παρά η επιμονή του να παραμείνει άνθρωπος, παρά τα δεινά που υφίσταται, που τον οδήγησαν στην προσφυγιά! Αλήθεια, ποιο παιδί δεν θα ήθελε να έχει έναν τέτοιο πατέρα…
Είναι ένα έργο τέχνης αυτή η φωτογραφία! Μέσα από την πολύχρονη δουλειά του ο Γιάννης Μπεχράκης προσπάθησε να προσελκύσει την προσοχή του κόσμου προσβλέποντας στην ευαισθητοποίησή του, με στόχο να τον κάνει ν’ αλλάξει τη νοοτροπία του -και γιατί όχι- και τη συμπεριφορά του. Η πεποίθησή του αυτή τον ώθησε να δημιουργήσει ένα έργο – παρακαταθήκη, που θα παραμείνει στη συλλογική μνήμη για πολλά χρόνια μετά την πρόωρη φυγή του…