Στον στίχο του Ηλία Σιμόπουλου«Τι θα φυτέψεις, τι θα αφήσεις μόνο να σκέφτεσαι… είναι τόσο σύντομη αυτή η διαδρομή», σίγουρα θα ανατρέξει η σκέψη όλων όσοι διαβάσουν την αποκλειστική αυτή συνέντευξη της καταξιωμένης Κηφισιώτισσας συνθέτριας, Πηγής Λυκούδη, στη συμπλήρωση είκοσι χρόνων μουσικής δημιουργίας. Κι αυτό, για η Πηγή Λυκούδη, από την περίοδο 1999 – 2000, που παρακολούθησε Masterclass πιάνου και σύνθεσης στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας, γράφει μουσική! Εξειδικευμένη σε θέματα παιδοψυχολογίας και μαθησιακών προβλημάτων στη μουσική, ασκεί διδακτική δραστηριότητα από το 1989, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της δημιουργίας της χαρακτηρίζεται από τη σχέση της με τους Έλληνες ποιητές.
Με τα δικά της συνθετικά χαρακτηριστικά, τη δική της συνθετική «ταυτότητα», που συνυπάρχει με τη σύγχρονη ματιά, έχει ήδη παρουσιάσει δύο συμφωνικά έργα της, με τους τίτλους «Χαρά σ’ εσέ χώρα λευκή» και «Η Δίψα στο Μυστρά έργα που γεννήθηκαν από τη μελοποίηση ποιημάτων του Κωστή Παλαμά («Ο ύμνος της Αθηνάς») και του Γιάννη Ρίτσου («Η δίψα στον Μυστρά») αντίστοιχα. Σ’ αυτά, μπορεί να προστεθεί και κύκλος τραγουδιών της σε ποίηση του Νικηφόρου Βρεττάκου με τίτλο «Χορεύοντας με τον Ταΰγετο». Μόνο που, όπως είναι απόλαυση να την ακούς στο πιάνο, άλλο τόσο είναι χαρά και να ομιλείς μαζί της, καθώς, με λίγες και στρωτές κουβέντες, σε βάζει στον κόσμο της λογικής που αυτή πρεσβεύει.
-Είκοσι χρόνια συνθετικής δουλειάς. Μιλήστε μας για το σήμερα, το χθες και το αύριο της συνθέτριας Πηγής Λυκούδη.
Το σήμερα θα παιχτεί τη Δευτέρα με τη συναυλία μου στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Μενάνδρεια 2019» του Δήμου Κηφισιάς. Το χθες, επί είκοσι σχεδόν χρόνια μουσικής, κυρίως, έρευνας στο να δημιουργήσω το δικό μου ύφος, με σκοπό ν’ αγκαλιάσω την ποίηση με… νότες, υπήρξε επίπονο. Όσο για το αύριο, ευτυχώς, με βρίσκει με βαλίτσες στο χέρι μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού του 2020, αφούπροβλέπονται συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Κοντινά και λίγο μεγαλύτερα. Κυρίως, με τα συμφωνικά έργα μου κι αυτό της τελευταίας δισκογραφικής δουλειάς μου, που έχει τον τίτλο «Ο πόνος όλου του κόσμου»,γιατί αυτός…αξίζει να γίνει τραγούδι.
-Η σχέση σας με την ποίηση είναι καταλυτική στη συνθετική σας δημιουργία. Για ποιο λόγο επιλέξατε να μελοποιήσετε ποίηση κι όχι απλούς στίχους, όπως οι περισσότεροι συνθέτες; Τί ήταν, τελικά, αυτό που σας ενέπνευσε;
Όντως, το μεγαλύτερο μέρος των συνθέσεών μου είναι πάνω στην ποίηση, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν έχω μελοποιήσει και στίχους γραμμένους για τραγούδι. Η ποίηση, όμως, νιώθω να μου αφήνει περισσότερο χώρο στη δημιουργία. Ο κάθε ποιητής, συνήθως, καταγράφει τα βιώματά του και ακινητοποιεί στιγμές έντονης προσωπικής συγκίνησης. Έτσι, μέχρι να καταλήξω στη μουσική που νιώθω ότι την αναδεικνύει, κάνω ένα υπέροχο εσωτερικό ταξίδι.
Ο Γιώργος Σεφέρης, για παράδειγμα, διερωτάται γιατί μια ορισμένη εντύπωση λειτουργεί ποιητικά από χίλιες άλλες καθημερινές εντυπώσεις, για να καταλήξει πως η Τέχνη δεν είναι μία απομονωμένη διασκέδαση, αλλά είναι μία επιμειξία με τους άλλους. Ο Οδυσσέας Ελύτης πάλι στα «Ε» γράφει: «Όπου υπάρχει η ποίηση, εκεί και ο Θεός. Την ομορφιά εστιάζει. Αφαιρεί απ’ τα πράματα το πέπλο της συνήθειας· καθιστά ορατή την αθέατη όψη του κόσμου· και χάρη στην επικράτειά της συνενώνονται όλα τα ασυμβίβαστα». Παράλληλα, η απαράμιλλη μουσικότητα της γλώσσας μας, ο τρόπος του χειρισμού της από τον κάθε ποιητή, ο ρυθμός που χαρακτηρίζει το κείμενο, ο κραδασμός που μου μεταδίδουν τα δημιουργήματά τους, με οδηγούν αβίαστα στη δημιουργία των τραγουδιών μου, που στόχο έχουν να εξάρουν τον λόγο.
-Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να φτάσει η δουλειά σας στο ευρύ κοινό;
Είναι τόσο εύκολο ή δύσκολο, όσο έχουμε τη δυνατότητα να ανακαλύψουμε τον πολιτιστικό εαυτό μας, τον οποίο έχουμε κρυμμένο μέσα μας, ανεξάρτητα από το οικονομικό μας επίπεδο. Είναι τόσο εύκολο ή δύσκολο, όσο να δώσουμε την απάντηση στη χρησιμότητα της Τέχνης ευρύτερα. Η υλική απολαβή δεν θα πρέπει μονίμως να χαρακτηρίζει την ωφελιμιστική λογική που ζούμε, γιατί έτσι χάνουμε την ποιότητα, την ουσία και την αξία της ζωής ακόμη και τον χώρο να ακουμπήσουμε όνειρα και ιδέες.
-Ο Έλληνας ξέρει να εκτιμάει την καλή μουσική;
Πιστεύω πως ναι. Ωστόσο, είναι θέμα παιδείας και… επαναληψημότητας.
-Η κρίση των τελευταίων χρόνων έχει επηρεάσει την Τέχνη, τη σκέψη των δημιουργών;
Όχι. Αντίθετα, η δημιουργική ικανότητα των ανθρώπων, που αγαπούν αυτό που κάνουν, είναι φως στο σκοτάδι σε ένα περιβάλλον που κυριαρχείται, όλο και περισσότερο, από τη δικτατορία του κέρδους που δεν αποτελεί «μέσο», αλλά «αυτοσκοπό». Σφίγγεις τα δόντια περισσότερο και πας κόντρα στον καιρό.
-Και τη Δευτέρα στα «Μενάνδρεια 2019». Μία ακόμη συμμετοχή σας τώρα που συμπληρώνονται περίπου.
Η πόλη που μεγάλωσα και αγαπώ, για μία ακόμη φορά, μου δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνήσω το συνθετικό μου έργομε το κοινό της.Ένα έργο, το οποίο είναι αποτέλεσμα μιας πορείας, που ξεκίνησε πριν από είκοσι χρόνια στον ίδιο χώρο, όπου τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί η συναυλία μου, με τίτλο «Ποίηση και μουσική… ένα τραγούδι, δρόμος». Μια βραδιά, στην οποία θα ακουστούν τα πιο σημαντικά τραγούδια της μέχρι τώρα πορείας μου τα οποία έχουν ζυμωθεί με το κοινό μέσα από τις μεγάλες ερμηνείες πολλών αξιόλογων καλλιτεχνών.
Διαβάστε: «Ποίηση και Μουσική… ένα τραγούδι, δρόμος» στο Αίθριο του Δημαρχείου.